ECB trình bày đây là một lựa chọn chiến lược thay thế cho các phương thức thanh toán tư nhân do Mỹ thống trị như thẻ tín dụng và stablecoin - một động thái mà họ cho rằng ngày càng quan trọng trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng, khi quyền tự chủ và khả năng chống chịu tài chính được coi là chìa khóa để bảo vệ chủ quyền kinh tế của châu Âu.

Sau bốn năm nghiên cứu và chuẩn bị, ECB cho biết họ đang xem xét thực hiện một chương trình thí điểm, đồng nghĩa với việc một số giao dịch bằng đồng euro kỹ thuật số có thể diễn ra sớm nhất vào giữa năm 2027, trước khi ra mắt toàn diện hai năm sau đó.

“Một chương trình thí điểm và các giao dịch ban đầu có thể được tiến hành từ giữa năm 2027” - ECB tuyên bố. “Toàn bộ Hệ thống đồng euro sau đó sẽ sẵn sàng cho đợt phát hành đầu tiên của đồng euro kỹ thuật số vào năm 2029”.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde đã đưa ra tuyên bố vào thứ Sáu 1/11, ca ngợi đồng euro kỹ thuật số (CBDC) là một lực lượng thống nhất trong EU và cho biết ECB đang đặt mục tiêu ra mắt đồng tiền này "càng sớm càng tốt".

“Mặc dù tiền giấy vẫn tiếp tục lưu hành, chúng tôi vẫn muốn tiền mặt được lưu hành dưới dạng đồng euro kỹ thuật số”- bà Lagarde nói, đồng thời cho biết thêm rằng đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương có thể được sử dụng cho các khoản thanh toán trực tuyến trong EU.

Bà tiếp tục: “Đây là một dự án lớn vì đồng euro là tiền tệ của chúng ta, tiền tệ của các bạn. Nó gắn kết chúng ta lại với nhau. Nó là biểu tượng của niềm tin vào vận mệnh chung của chúng ta, vì vậy chúng ta hãy cùng nhau bước vào giai đoạn chuẩn bị tiếp theo và cũng là giai đoạn cuối cùng với đồng euro kỹ thuật số”.

Lo ngại của các nhà lập pháp

Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào việc các nhà lập pháp Liên minh châu Âu - bao gồm Nghị viện châu Âu, Hội đồng và Ủy ban - thông qua luật làm cơ sở pháp lý cho đồng euro kỹ thuật số vào năm sau.

Việc đảm bảo điều đó đã gặp khó khăn, khi các nhà lập pháp bày tỏ lo ngại thay mặt các ngân hàng rằng đồng euro kỹ thuật số có thể làm cạn kiệt nguồn tiền gửi và chi phí triển khai quá lớn.

Chính phủ các nước EU cũng đòi quyền quyết định cuối cùng về việc liệu có nên triển khai đồng tiền kỹ thuật số hay không, và người dân sẽ được sở hữu tối đa bao nhiêu đồng euro kỹ thuật số.

ECB, ước tính chi phí cho ngành này sẽ vào khoảng 4 tỷ đến 5,77 tỷ euro sau khi tính đến khoản tiết kiệm và lợi thế hợp lực, cho biết họ sẽ tiếp tục làm việc với các nhà lập pháp.

Những người chỉ trích cho rằng CBDC tạo ra một nhà tù kỹ thuật số có thể gây nguy hiểm cho các quyền tự do dân sự, tự do ngôn luận và nhân quyền.

Phản ứng dữ dội từ cộng đồng tiền điện tử

Thông báo của ECB đã vấp phải sự chỉ trích nặng nề từ cộng đồng tiền điện tử và nhận được nhiều phản hồi tiêu cực.

Cây bútchính trị David Thunder cho biết: "Đồng tiền chung là 'biểu tượng của niềm tin vào vận mệnh chung của chúng ta', nhưng việc tạo ra một loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương sẽ làm xói mòn niềm tin đó bằng cách mở ra cánh cửa cho việc giám sát theo thời gian thực các khoản thanh toán và thói quen chi tiêu của chúng ta".

Trong khi đó, các nhà lập pháp châu Âu tại Pháp và Đức đã đệ trình các đề xuất pháp lý nhằm cấm CBDC và chấp nhận Bitcoin (BTC), một loại tiền kỹ thuật số phi tập trung, trung lập và có nguồn cung giới hạn.

Éric Ciotti của Liên minh cánh hữu vì nền cộng hòa, một đảng chính trị ở Pháp, đã đi đầu trong đề xuất cấm CBDC tại nước này vào thứ Tư.

Đảng chính trị Đức Alternative for Germany cũng đã đệ trình một động thái vào tháng 10, kêu gọi chính phủ xem xét BTC như một tài sản chiến lược quốc gia.