Đằng sau bước nhảy vọt này không chỉ là phản ứng tức thời trước biến động kinh tế – chính trị, mà còn là sự kết hợp của nhiều yếu tố mang tính cấu trúc, tạo ra một mặt bằng giá mới cho kim loại quý. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu thiếu vững chắc và tâm lý rủi ro của nhà đầu tư suy giảm, vàng một lần nữa trở thành “điểm tựa” an toàn hàng đầu.

Tâm lý bất ổn và nhu cầu trú ẩn tăng mạnh khiến giá vàng tăng mạnh

Nhiều nhà giao dịch chuyên nghiệp đánh giá sự đi lên của vàng trong thời gian vừa qua phản ánh nhu cầu gia tăng đối với tài sản trú ẩn truyền thống. Những biến động chính trị khó lường, căng thẳng địa chính trị có xu hướng lan rộng và triển vọng kinh tế Mỹ suy yếu đã khiến giới đầu tư hành động thận trọng hơn.

Việc Thượng viện Mỹ thông qua dự luật ngân sách được dự đoán sẽ cải thiện phần nào tâm lý thị trường, nhưng điều đó không đủ để giải tỏa hoàn toàn lo ngại. Các nhà đầu tư vẫn muốn chờ đợi kết quả cuối cùng trước khi thực sự quay lại với các tài sản rủi ro như chứng khoán hay tiền số. Trong giai đoạn thông tin còn thiếu minh bạch và dòng tiền tổ chức tạm thời hạn chế, vàng nổi lên như một lựa chọn tối ưu để duy trì giá trị và phòng ngừa khả năng thị trường điều chỉnh mạnh.

Chính vì vậy, việc giá vàng duy trì ở vùng cao không phản ánh sự hưng phấn, mà là biểu hiện của một “sự thận trọng có tính toán”. Nhà đầu tư cá nhân và tổ chức vẫn chủ động tăng sở hữu vàng vật chất hoặc các công cụ phái sinh liên quan đến vàng. Họ kỳ vọng rằng khi bộ máy chính phủ vận hành ổn định hơn, niềm tin sẽ dần được khôi phục – nhưng tính đến thời điểm hiện tại, sự phòng thủ vẫn là ưu tiên.

Bối cảnh vĩ mô: Mối lo từ chính sách tài khóa và tiền tệ

Một trong những động lực cốt lõi đẩy giá vàng lên cao là sự chú ý đặc biệt của thị trường đối với các quyết định tài khóa – tiền tệ của Mỹ. Việc chính phủ Mỹ đóng cửa tạm thời trước đó làm gián đoạn một loạt dữ liệu then chốt như chỉ số lạm phát, việc làm và tiêu dùng. Điều này khiến thị trường gặp khó khăn trong việc dự đoán thời điểm Cục Dự trữ Liên bang (FED) đưa ra quyết định lãi suất mới.

Khi chính phủ hoạt động trở lại, kỳ vọng về quyết sách của FED trở nên rõ nét hơn. Theo công cụ FedWatch của CME, xác suất FED cắt giảm lãi suất vào tháng 12 đang ở mức 67% – một con số đủ lớn để tác động trực tiếp tới lợi suất trái phiếu và khẩu vị rủi ro của giới đầu tư. Lãi suất giảm đồng nghĩa lợi suất thực thấp hơn, khiến vàng trở nên hấp dẫn hơn so với các tài sản mang lại thu nhập cố định.

Đây là logic kinh tế cơ bản nhưng luôn đúng: khi nắm giữ tiền rẻ đi, hoặc khi công cụ sinh lời không còn hấp dẫn, dòng tiền sẽ xoay sang tài sản an toàn như vàng.

Bên cạnh đó, một số dữ liệu kinh tế gần đây càng củng cố lập trường “nới lỏng” của FED. Báo cáo việc làm ADP cho thấy trung bình mỗi tuần có khoảng 11.000 lao động Mỹ bị cắt giảm – tín hiệu cho thấy thị trường việc làm đang yếu đi đáng kể. Tăng trưởng tuyển dụng chậm cộng thêm áp lực chi phí khiến các doanh nghiệp tỏ ra thận trọng hơn. Điều này khiến các chuyên gia tin rằng FED sẽ có ít lý do để giữ lãi suất ở mức cao.

Những tranh cãi trong chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng thúc đẩy giá vàng tăng cao

Thị trường cũng ghi nhận sự tác động từ các chính sách gây nhiều tranh luận của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Từ việc mở rộng khai thác dầu ngoài khơi, thay đổi quy chế về quyền biểu quyết cổ đông đến cải tổ các quy định kinh doanh – tất cả đều tạo ra mức độ bất định đáng kể đối với giới đầu tư.

Khi rủi ro chính sách gia tăng, vàng – với vai trò công cụ phòng hộ chống lại biến động – tiếp tục thu hút sự quan tâm mạnh. Nhiều quỹ đầu tư ghi nhận dòng vốn mới đổ vào các vị thế mua vàng ngay sau mỗi phát biểu chính sách gây tranh cãi từ Nhà Trắng.

Bối cảnh toàn cầu cũng góp phần duy trì mức tăng ấn tượng của vàng. Một xu hướng nổi bật trong nhiều năm gần đây là “phi đô la hóa”, khi nhiều quốc gia muốn giảm phụ thuộc vào USD trong dự trữ ngoại hối. Điều này dẫn tới việc ngân hàng trung ương tăng mua vàng với tốc độ đều đặn.

Đây là điểm đặc biệt của chu kỳ tăng giá vàng hiện tại:

Không chỉ nhà đầu tư cá nhân hay quỹ đầu cơ tham gia, mà cả các tổ chức tài chính lớn và ngân hàng trung ương cũng đóng vai trò quan trọng.

Dòng vốn chảy mạnh vào các quỹ ETF vàng càng củng cố đà tăng. Khi ETF mua ròng, lượng vàng vật chất phải bổ sung lớn hơn, tạo ra lực cầu bền vững. Nhờ các yếu tố này, giá vàng từ đầu năm tới nay đã tăng khoảng 57% - một mức tăng hiếm gặp trong lịch sử.

Các chuyên gia cho rằng chính sức mạnh tổng hợp của ba nhóm nhu cầu - đầu cơ, phòng hộ và dự trữ quốc gia - đã tạo nên một “mức sàn” giá vàng mới, khiến bất kỳ đợt điều chỉnh nào cũng trở nên nông và nhanh chóng.

Phân tích kỹ thuật: Vàng trong kênh tăng mạnh

Dưới góc độ kỹ thuật, cấu trúc tăng giá của vàng đang rất rõ ràng. Việc vượt qua ngưỡng kháng cự 4.050 USD/ounce được xem là dấu mốc quan trọng, xác nhận xu hướng tăng trung hạn.

Vùng kháng cự tiếp theo được xác định quanh 4.216 USD/ounce. Nếu vượt được mốc này, giá vàng nhiều khả năng tiến tới thử lại đỉnh lịch sử 4.381 USD thiết lập ngày 20/10.

Các chỉ báo động lượng như RSI và MACD đều trong trạng thái tích cực, phản ánh dòng tiền tổ chức tiếp tục chảy vào. Các đường trung bình động (MA) xếp chồng lên nhau theo hướng tăng – dấu hiệu cổ điển của xu hướng vững.

Không ít nhà phân tích tin rằng nếu nhu cầu mua vàng từ ngân hàng trung ương duy trì như hiện tại, kim loại quý hoàn toàn có thể hướng tới mốc 5.000 USD/ounce vào quý IV/2026.

Những rủi ro cần lưu ý: Đà tăng có bền vững?

Dù triển vọng dài hạn của vàng khá tích cực, thị trường vẫn tồn tại một số rủi ro có thể khiến giá điều chỉnh bất ngờ.

Thứ nhất, kỳ vọng FED giảm lãi suất vẫn chỉ là dự đoán. Nếu dữ liệu kinh tế bật tăng mạnh trở lại (đặc biệt là lạm phát và doanh số bán lẻ), FED có thể trì hoãn hoặc thu hẹp mức giảm lãi suất, ngay lập tức gây áp lực lên vàng.

Thứ hai, khi chính phủ Mỹ vận hành ổn định, tâm lý trú ẩn có thể giảm nhiệt, khiến dòng tiền quay lại chứng khoán và các tài sản rủi ro khác.

Thứ ba, các bất ổn mang tính cơ cấu - như thâm hụt ngân sách, nợ công, chiến lược năng lượng, điều tiết thị trường - vẫn chưa được giải quyết triệt để. Chúng có thể tạo ra những cú sốc bất ngờ cho thị trường tài chính toàn cầu.

Thứ tư, chính sách tài khóa có thể thắt chặt trở lại vào thời điểm nào đó, kéo theo sự suy giảm thanh khoản. Trong trường hợp này, vàng có thể đối mặt với áp lực chốt lời ngắn hạn.

Tâm lý thị trường: Lạc quan nhưng không chủ quan

Mức giá hiện tại cho thấy thị trường đang ở trạng thái “lạc quan thận trọng”. Sự lạc quan đến từ kỳ vọng FED nới lỏng và việc chính phủ Mỹ mở cửa trở lại. Nhưng sự thận trọng thể hiện ở việc dòng tiền lớn vẫn duy trì chiến lược chọn lọc, không lao vào mua đuổi.

Nhà đầu tư tổ chức đặc biệt quan tâm tới xu hướng dài hạn. Trong bối cảnh dữ liệu kinh tế liên tục phát đi tín hiệu trái chiều và căng thẳng địa chính trị khó lường, việc nắm giữ vàng trở thành chiến lược phòng vệ hợp lý. Đây là lý do các quỹ đầu tư lớn chú trọng tăng tỷ trọng kim loại quý trong danh mục, đặc biệt để giảm phụ thuộc vào USD và hạn chế rủi ro từ cổ phiếu.

Nhiều nhà phân tích tin rằng đà tăng hiện tại chưa phải là cuối chu kỳ. Các yếu tố nền tảng - gồm rủi ro chính trị, chính sách tài khóa khó đoán, nợ công tăng mạnh, kỳ vọng lãi suất giảm và xu hướng phi đô la hóa - vẫn duy trì lực đẩy quan trọng.

Trong kịch bản Mỹ đạt “hạ cánh mềm”, vàng vẫn hưởng lợi nhờ lợi suất thấp và thanh khoản dồi dào. Trong kịch bản xấu hơn như tăng trưởng suy yếu hoặc bất ổn chính trị tăng cao, vàng càng trở thành lựa chọn tối ưu.

Nhìn chung, vàng đang được hỗ trợ bởi cả cung – cầu, tâm lý, kỹ thuật và yếu tố vĩ mô. Điều này tạo ra nền tảng vững chắc giúp kim loại quý duy trì hấp lực mạnh trong những quý tiếp theo.