Cải cách tiền lương: Mức lương hưu thấp nhất dự kiến là bao nhiêu?

Cải cách tiền lương: Lương cơ sở không còn làm căn cứ để tính lương hưu

Bộ Nội vụ cho biết thực hiện cải cách tiền lương theo tinh thần Nghị quyết 27, Chính phủ sẽ bãi bỏ cách tính lương theo lương cơ sở từ 1/7 tới đây. Như vậy, quy định tính mức lương hưu thấp nhất theo mức lương này sẽ không còn phù hợp.

Mới đây trong buổi giải trình liên quan tới Luật BHXH sửa đổi, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Đào Ngọc Dung đã báo cáo giải trình cụ thể gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tại Báo cáo, Bộ LĐTBXH cho biết, Luật BHXH năm 2014 quy định người có đủ điều kiện: 20 năm đóng BHXH bắt buộc đủ tuổi về hưu thì được hưởng lương hưu. Mức hưởng bằng mức lương cơ sở hiện hành.

Mức lương cơ sở hiện nay là 1,8 triệu đồng/tháng. Như vậy, mức lương hưu thấp nhất hiện nay là 1,8 triệu đồng/tháng (quy định tại khoản 5, Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014).

Quy định trên không áp dụng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hưởng lương hưu mà có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và người tham gia BHXH tự nguyện.

Theo báo cáo, thể chế hóa chủ trương Nghị quyết 28, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đã sửa theo hướng giảm căn cứ đóng BHXH bắt buộc thấp nhất bằng một nửa mức lương tối thiểu vùng cao nhất để phù hợp với khả năng tham gia của một số nhóm đối tượng và điều chỉnh giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu.

Như vậy, Chính phủ thống nhất nhận định, việc quy định như Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 nêu trên là không còn phù hợp.

Mặt khác, tới đây theo chủ trương của Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp, lương cơ sở được bãi bỏ.

Người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu người lao động còn được hưởng trợ cấp một lần.

Bên cạnh đó, thông lệ các quốc gia xây dựng và triển khai hệ thống hưu trí đa tầng thì tầng thấp nhất của hệ thống đa tầng chính là mức "lương hưu" thấp nhất.

Do vậy, khi bỏ lương cơ sở thì cần có hướng dẫn để xác định mức hưởng lương hưu thấp nhất.

Hiện nay, công thức tính lương hưu được áp dụng theo Điều 56 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP như sau:

Lương hưu hằng tháng = Tỷ lệ hưởng hằng tháng x Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Cải cách tiền lương: Mức tiền lương hưu thấp nhất, không thấp dưới 3 triệu đồng/tháng

Để thực hiện cải cách tiền lương, nhất là lương hưu với lao động, Bộ LĐTBXH đã đề xuất tăng lương hưu với 3 nhóm đối tượng kể từ 1/7.

Thứ nhất là nhóm người nghỉ hưu hưởng lương trong điều kiện bình thường. Với nhóm này, lương hưu được điều chỉnh không thấp hơn 50% so với mức tăng lương sau cải cách để đảm bảo hài hòa, cân đối, không để người nghỉ hưu bị đẩy xa hơn, thiệt thòi khi cải cách tiền lương.

Nhóm thứ 2 là người về hưu từ 1/7/2024. Bộ LĐTBXH cho rằng, Nhà nước cần áp dụng chính sách bù tiền lương để giảm chênh lệch giữa người nghỉ hưu trước và sau thời điểm cải cách tiền lương.

Nhóm thứ 3 là nhóm về hưu trước năm 1995. Đây là nhóm có mức lương hưu rất thấp, nên Nhà nước cần có chính sách để tăng lương cao hơn các nhóm trên.

Trước đó ngày 29/6/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị định 42/2023/NĐ-CP điều chỉnh mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng đối với 9 đối tượng hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng.

Theo đó, Nhà nước tiến hành điều chỉnh tiền lương hưu cho những người về hưu trước năm 1995 có mức lương thấp dưới 3 triệu đồng để nhóm này được tăng lên hơn 3 triệu đồng.

Mới đây, trước đề xuất tăng lương hưu và trợ cấp xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công, Bộ Tài Chính đã có công văn phúc đáp, không đồng ý với đề xuất này của Bộ LĐTBXH. Bộ này cho rằng mức đề xuất tăng lương hưu và trợ cấp xã hội 15% là quá cao vượt quá khả năng chi trả của ngân sách. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng hướng dẫn để Bộ LĐTBXH tìm kiếm các nguồn ngân sách dư thừa từ cải cách tiền lương để phục vụ cho việc tăng lương hưu, trợ cấp xã hội...