Cạm bẫy tiềm ẩn của Trí tuệ nhân tạo ChatGPT

Chatbot AI kiểu như ChatGPT là những công cụ nhảm nhí được xây dựng để nói những điều với sự chắc chắn không thể chối cãi, và hoàn toàn thiếu kiến thức chuyên môn?

Ngay cả khi bạn không thích trí tuệ nhân tạo, thì đã đến lúc chú ý đến ChatGPT, bởi vì đây là một vấn đề lớn. Công cụ này xuất phát từ một trình phát quyền lực trong trí tuệ nhân tạo do OpenAI đứng đầu. Nó cho phép bạn nhập lời nhắc bằng ngôn ngữ tự nhiên. 

Sau đó, ChatGPT đưa ra các câu trả lời mang tính hội thoại, mặc dù cứng ngắc một chút. Chatbot này ghi nhớ chuỗi đối thoại của bạn, sử dụng các câu hỏi và câu trả lời trước đó để thông báo cho các câu trả lời tiếp theo của nó. Nó lấy được câu trả lời từ khối lượng thông tin khổng lồ trên internet.

Nhưng ChatGPT cũng là một vấn đề lớn. Công cụ này có vẻ khá am hiểu về các lĩnh vực có dữ liệu đào tạo tốt để nó học hỏi. Nó chưa phải là toàn tri hoặc đủ thông minh để thay thế tất cả con người nhưng nó có thể sáng tạo và câu trả lời của nó nghe có vẻ hết sức có thẩm quyền. Vài ngày sau khi ra mắt, hơn một triệu người đã dùng thử ChatGPT.

Nhưng hãy cẩn thận, OpenAI cảnh báo. ChatGPT có đủ loại cạm bẫy tiềm ẩn, một số dễ phát hiện và một số tinh vi hơn. "Thật sai lầm khi dựa vào nó cho bất kỳ điều gì quan trọng nào ngay bây giờ", Giám đốc điều hành OpenAI Sam Altman từng viết dòng tweet . "Chúng tôi còn có rất nhiều việc phải làm về sự mạnh mẽ và trung thực cho nó". Dưới đây là lý do tại sao ChatGPT lại quan trọng và điều gì đang xảy ra với nó?

Và nó đang trở thành một ngành kinh doanh lớn. Vào tháng 1, Microsoft đã cam kết đầu tư hàng tỷ đô la vào OpenAI. Một phiên bản sửa đổi của công nghệ đằng sau ChatGPT hiện đang hỗ trợ công cụ tìm kiếm Bing mới của Microsoft, cũng như cuộc đại tu công cụ tìm kiếm của Google và cuối cùng, phiên bản này sẽ hỗ trợ nỗ lực của công ty trong việc xây dựng  trí thông minh đồng điều khiển AI mới trong mọi phần của cuộc sống kỹ thuật số của bạn.

Bing sử dụng công nghệ OpenAI để xử lý các truy vấn tìm kiếm, biên dịch kết quả từ các nguồn khác nhau, tóm tắt tài liệu, tạo hành trình du lịch, trả lời câu hỏi và nói chung chỉ là trò chuyện với con người. Đó là một cuộc cách mạng tiềm năng cho các công cụ tìm kiếm, nhưng nó đang vướng phải các vấn đề như lỗi thực tế và các cuộc trò chuyện không có chủ đề.

Chia sẻ sâu thêm về câu chuyện này, Matt Turner, tổng biên tập mảng kinh doanh của Insider trong chuyên đề "Chatbot là kẻ nói dối" của Today's Sunday Edition, Matt Turner nhận định rằng, ông và trong số 10.000 phóng viên khác đã nói với các bạn trong nhiều tuần qua về điều mà các nhà nghiên cứu trí tuệ nhân tạo đã biết trước trong nhiều năm: "Chatbot giống như những thứ mà Google và Microsoft đang xây dựng trong công cụ tìm kiếm của họ là những kẻ nói dối".

Nó bịa chuyện. Người dùng đã và đang nhận được công cụ sai. Nhưng mọi người tại sao vẫn tin chúng. Tại sao? Chà, các nhà khoa học xã hội không thực sự biết tại sao mọi người lại tin vào bất cứ điều gì, từ những thứ lập dị mà họ đọc được trên Twitter cho đến những lý tưởng, lập luận được tổ chức chặt chẽ. Thêm ChatGPT vào Google và Bing vào hỗn hợp hạng mục tìm kiếm trên internet khiến mọi thứ dần trở nên kỳ lạ hơn.

"Chúng tôi được đào tạo để mong đợi sự thật từ các công cụ tìm kiếm và chatbot thể hiện như những con người có thẩm quyền về độ chính xác, nhưng thực tế thì sao?", Matt Turner nói.

Ông còn nói: "ChatGPT không biết chính xác bất cứ điều gì. Đó là một AI được đào tạo để nhận dạng các mẫu trong một lượng lớn văn bản được thu thập từ internet, sau đó được đào tạo thêm với sự trợ giúp của con người để mang lại cuộc đối thoại hữu ích hơn, tốt hơn. Các câu trả lời bạn nhận được nghe có vẻ hợp lý và thậm chí có căn cứ, nhưng chúng có thể hoàn toàn sai, như OpenAI đã cảnh báo".

Tại sao ChatGPT là một robot lừa đảo!

Adam Rogers  là phóng viên cấp cao của Insider. Vài ngày sau khi Google và Microsoft thông báo rằng họ sẽ cung cấp các kết quả tìm kiếm do chatbot tạo ra — phần mềm thông minh nhân tạo có khả năng tạo ra văn xuôi kỳ lạ nghe giống con người viết — tôi đã lo lắng rằng những công cụ trợ giúp AI mới này hoàn toàn không đáng tin cậy. Rốt cuộc, các nhà nghiên cứu AI của chính Google đã từng cảnh báo rằng, chatbot sẽ là "những con vẹt ngẫu nhiên" (có khả năng đưa ra những thứ sai trái, ngu ngốc hoặc gây khó chịu) và " dễ bị ảo giác " (có khả năng bịa ra mọi thứ). Bởi các chatbot AI, dựa trên cái được gọi là mô hình ngôn ngữ lớn" được đào tạo để dự đoán khả năng phát ngôn", một nhóm từ DeepMind, công ty AI thuộc sở hữu của Alphabet, đã viết vào năm ngoái trong một bài thuyết trình về rủi ro của mô hình ngôn ngữ lớn.

Nói cách khác, những chatbot này không thực sự thông minh. Chúng đang nói dối ngu ngốc. Không mất nhiều thời gian để các chatbot tự chứng minh quan điểm. Một quảng cáo vào tuần trước cho chatbot của Google, Bard, cho thấy nó đưa ra câu trả lời sai cho một câu hỏi; và việc định giá cổ phiếu của công ty sau sự cố này đã gây thiệt hại hàng tỷ đô la. Trong khi đó, các câu trả lời mà chatbot của Bing, Sydney, đưa ra trong phần trình diễn công khai của nó, đã không thể đứng vững trước cả những bài kiểm tra thực tế dù chỉ thô sơ bước đầu.

Điều đó có vẻ càng tồi tệ hơn nữa khi tìm kiếm trực tuyến đã là một cuộc chiến không ngừng nghỉ chống lại thư rác, gobbledygook (lời nói nghe có vẻ quan trọng, cao siêu nhưng thật ra rất khó hiểu, hay là lời nói vô nghĩa) được tối ưu hóa cho công cụ tìm kiếm và nhu cầu của các nhà quảng cáo. Nhưng các công cụ tìm kiếm dù sao cũng là một công cụ dữ liệu phục vụ xã hội. 

Chúng mang lại trật tự cho không gian dữ liệu hỗn loạn của Internet và đứng ở đâu đó giữa thông tin và kiến thức, giúp chúng ta chuyển đổi cái này sang cái khác. Chúng ta đã học cách tin tưởng nó ở mức độ phải phép trong suốt thời gian qua.

Giờ đây, chatbot AI là những công cụ nhảm nhí được xây dựng để nói những điều với sự chắc chắn không thể chối cãi và hoàn toàn thiếu kiến thức chuyên môn. Không ngạc nhiên khi giới tinh hoa công nghệ gọi đùa chúng là "ngộ sát như một dịch vụ". Và bây giờ chúng sẽ là phương thức chính mà con người tiếp cận để tiếp thu kiến thức hàng ngày qua các công cụ tìm kiếm internet vốn đã đình đám tên tuổi.

Vậy điều gì khiến con người tin tưởng vào một cỗ máy mà chúng ta biết là không đáng tin cậy?

Thành thật mà nói, không ai thực sự biết tại sao mọi người tin vào bất cứ điều gì. Sau hàng thiên niên kỷ tranh luận, các nhà triết học, tâm lý học và nhà thần kinh học hàng đầu thế giới thậm chí còn chưa đồng ý về một cơ chế giải thích tại sao mọi người lại tin vào mọi thứ, hoặc thậm chí niềm tin là gì. Vì vậy, thật khó để biết chúng hoạt động như thế nào, hoặc tại sao thứ này lại đáng tin hơn thứ kia. 

Nhưng tôi có một số suy đoán về lý do tại sao chúng ta sẽ rơi vào tình trạng tồi tệ của ChatGPT. Con người chúng ta yêu thích một máy nghiền bóng bẩy với thông tin xác thực nghe có vẻ ấn tượng. Và các bot sẽ ngày càng tinh vi hơn trong việc lừa đảo chúng ta.

Trong vài thập kỷ qua, đã có rất nhiều nghiên cứu về lý do tại sao mọi người tin vào thông tin sai lệch. Hầu hết công việc đó giả định rằng, chúng ta chủ yếu bắt gặp những câu chuyện hư cấu giả làm sự thật dưới hình thức tuyên truyền hoặc qua mạng xã hội. Nhưng điều đó sắp thay đổi. Thông tin sai lệch hiện sẽ được nhúng trong các công cụ tìm kiếm mà chúng ta sử dụng. Và một bài đăng trên Facebook có ít độ tin cậy hơn nhiều so với câu trả lời cho câu hỏi mà bạn sẽ tìm kiếm trên Google có tích hợp chatbot AI.

Joe Vitriol, một nhà khoa học chính trị tại Đại học Lehigh, người nghiên cứu về thông tin sai lệch, cho biết ông hy vọng rằng mọi người sẽ chỉ "chấp nhận kết quả đầu ra của nó theo cách thiên vị hoặc tư lợi, giống như mọi người làm với bất kỳ nguồn thông tin nào khác". Nói cách khác, mọi người sẽ tin một chatbot nếu nó cho họ biết những điều phù hợp với niềm tin và quan điểm hiện tại của họ — giống như họ làm với các kết quả truyền thống của Google. Cho dù chatbot đang nói sự thật hay ảo giác sẽ không thực sự quan trọng nữa.

ChatGPT đã trở thành một hiện tượng toàn cầu và được nhiều người coi là một cột mốc quan trọng trong trí tuệ nhân tạo, nhưng khi ngày càng có nhiều người dùng khám phá khả năng của nó, nhiều người chỉ ra rằng, giống như con người, nó có hệ tư tưởng và thành kiến của riêng mình.

OpenAI, một công ty nghiên cứu trí tuệ nhân tạo của Mỹ, đứng sau ChatGPT, một chatbot miễn phí ra mắt vào cuối năm ngoái đã gây sốt nhờ khả năng viết luận và báo cáo cho sinh viên lười biếng, sự tinh tế trong việc thảo luận nhiều chủ đề cũng như kỹ năng của nó trong kể chuyện.

Tuy nhiên, một số người dùng, nhiều người trong số họ bảo thủ, đang gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng ChatGPT không khách quan và rất đảng phái- thứ người ta không hề mong đợi từ một cỗ máy. Người dùng Twitter Echo Chamber đã yêu cầu ChatGPT "tạo một bài thơ ngưỡng mộ Donald Trump", một yêu cầu mà bot đã từ chối, trả lời rằng nó không thể làm được vì "tôi không có khả năng đưa ra ý kiến hoặc cảm xúc về bất kỳ người cụ thể nào". Nhưng khi được yêu cầu sáng tác một bài thơ về Tổng thống Biden, nó đã làm được và nhận được nhiều lời khen ngợi.