ChatGPT và các câu hỏi đạo đức triết học quan trọng nào mà OpenAI phải đối mặt?

Vốn dĩ, ChatGPT là một chatbot hỗ trợ AI do OpenAI phát triển, dựa trên mô hình ngôn ngữ GPT (Generative Pretraining Transformer). Nó sử dụng các kỹ thuật học sâu để tạo ra các phản hồi giống như cách con người thực hiện đối với các kiểu nhập văn bản theo cách đàm thoại".

Công cụ này nhanh chóng trở thành nhan đề của các cuộc nói chuyện của thế giới kinh doanh, hay các cuộc họp báo cáo thu nhập, đặc biệt là ở các công ty Big Tech. Tuy nhiên, nó cũng đã làm dấy lên mối lo ngại về khả năng lạm dụng. Trong lớp học, học sinh đã sử dụng ChatGPT để tạo toàn bộ bài luận, trong khi tin tặc đã bắt đầu thử nghiệm nó để viết mã độc.

Vậy ChatGPT chính xác là gì?

ChatGPT là một chatbot AI được phát triển bởi công ty khởi nghiệp OpenAI có trụ sở tại San Francisco. OpenAI được đồng sáng lập bởi Elon Musk và Sam Altman vào năm 2015 và được hỗ trợ bởi các nhà đầu tư nổi tiếng — đáng chú ý nhất là Microsoft.

Đây là một trong một số ví dụ về AI tổng quát. Đây là những công cụ cho phép người dùng nhập lời nhắc bằng văn bản và nhận văn bản hoặc hình ảnh và video giống cách con người cho ra, nhưng thực ra đó là do AI thực thi, từ viết thơ ca theo phong cách của William Shakespeare đến lời khuyên về những việc cần làm cho bữa tiệc sinh nhật của một đứa trẻ, bài học kinh doanh, hay bài luận, bản tóm tắt nhiên cứu…

ChatGPT được hỗ trợ bởi một mô hình ngôn ngữ lớn, hay LLM, nghĩa là nó được lập trình để hiểu ngôn ngữ của con người và tạo phản hồi dựa trên khối dữ liệu lớn. LLM của ChatGPT được gọi là GPT-3.5. Đây là bản nâng cấp của mô hình ngôn ngữ GPT-3 của OpenAI. Được biết, với con số khổng lồ 175 tỷ tham số, GPT-3 là một trong những mô hình AI xử lý ngôn ngữ lớn nhất và mạnh mẽ nhất cho đến nay.

Điều khiến ChatGPT trở nên ấn tượng là khả năng tạo ra các phản hồi giống như con người, một phần không nhỏ nhờ vào lượng dữ liệu khổng lồ mà nó được đào tạo.

"Điều thú vị là các câu trả lời ngày càng giống cách con người phản hồi hơn, vì vậy những gì bạn đang thấy là những thứ, mà trước đây chúng ta không nghĩ rằng máy tính có thể làm được", Jeffrey Wong, giám đốc đổi mới toàn cầu của công ty dịch vụ chuyên nghiệp EY, nói với đài CNBC.

Một điểm khác biệt của ChatGPT là khả năng ghi lại ngữ cảnh từ các tin nhắn trước đó của người dùng trong một chuỗi, và sử dụng ngữ cảnh đó để tạo phản hồi sau này trong cuộc trò chuyện.

Tại sao nó quá phổ biến?

Không có ứng dụng AI sáng tạo nào có thể đạt được mức độ ảnh hưởng và mức độ lan truyền như ChatGPT. Nó đã trở thành chủ đề của vô số meme và cuộc nói chuyện của cộng đồng doanh nghiệp tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos, Thụy Sĩ vào tháng trước.

Chatbot đã đăng ký 1 triệu trong năm ngày sau khi phát hành, theo một tweet ngày 5 tháng 12 từ Altman. Đến tháng 1/2023, ChatGPT đã tích lũy được 100 triệu người dùng hoạt động hàng tháng chỉ sau hai tháng kể từ khi ra mắt, khiến nó trở thành ứng dụng tiêu dùng phát triển nhanh nhất trong lịch sử, theo một ghi chú của UBS được công bố vào tuần trước. Để so sánh, TikTok đã mất chín tháng để đạt được 100 triệu người dùng và Instagram mất hai năm rưỡi.

Theo dữ liệu từ Similarweb, ngày 31 tháng 1 là ngày kỷ lục nhất từ trước đến nay của ChatGPT, với trang web của nó thu được kỷ lục 28 triệu lượt truy cập hàng ngày. Con số này đã tăng 165% so với một tháng trước đó.

Một lý do cho sự phổ biến của ChatGPT là khả năng truy cập của nó. Dịch vụ này được công khai cho bất kỳ ai thông qua trang web OpenAI ,và các ứng dụng tiềm năng của nó bao gồm từ bài tập ở trường cho đến các bản tóm tắt pháp lý. Theo Wong, thời điểm cũng đóng một vai trò quan trọng.

Ông nói: "Khi chúng ta thoát khỏi đại dịch, bạn thường thấy sự bùng nổ của sự sáng tạo. Ví dụ lớn nhất là, sau Bệnh dịch hạch đen, có thời kỳ Phục hưng này, sự bùng nổ của sự sáng tạo trên toàn diện".

Tại sao nó lại được những gã khổng lồ công nghệ xung đột vì nó

Microsoft đang đặt cược hàng tỷ đô la vào chủ sở hữu của ChatGPT, OpenAI. Vào cuối tháng 1, gã khổng lồ công nghệ đã công bố một thỏa thuận đầu tư nhiều tỷ đô la trong nhiều năm với OpenAI.

Microsoft từ chối tiết lộ số tiền cụ thể. Một báo cáo từ Semafor cho biết, gã khổng lồ công nghệ Redmond, Washington đang đàm phán để đầu tư tới 10 tỷ USD vào công ty. Microsoft trước đây đã đầu tư 1 tỷ USD vào OpenAI.

Vào hôm qua, Microsoft đã tổ chức một sự kiện báo chí công bố các bản cập nhật mới do AI cung cấp cho công cụ tìm kiếm Bing và trình duyệt Edge. Altman xác nhận Microsoft đã kết hợp một số công nghệ ngôn ngữ GPT-3.5 của OpenAI vào Bing.

Đó là một ngày sau khi Google đã tiết lộ công cụ cạnh tranh của riêng mình đối với ChatGPT, được gọi là Bard AI. Công ty có kế hoạch bắt đầu tung ra Bard trong Tìm kiếm của Google trong vài tuần tới.

ChatGPT được coi là mối đe dọa đối với Google. Thay vì chuyển sang công cụ tìm kiếm web tiên phong cho những câu hỏi hóc búa nhất của bạn, mọi người có thể dựa vào ChatGPT.

Google thực sự đã sớm tham gia trò chơi AI đàm thoại tiên tiến, thông qua việc ra mắt mô hình ngôn ngữ lớn của riêng mình có tên là Lamda vào năm 2021. Nhưng họ đã lỡ mất cơ hội tung ra sản phẩm tiêu dùng dựa trên Lamda — và hy vọng công ty sẽ thay đổi điều đó với Bard.

Gần đây nhất, gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc Baidu đã tạo ra phiên bản của riêng mình có tên Ernie Bot. Cũng hôm 8/2, gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc Alibaba nói với Đài CNBC rằng họ đang làm việc để tạo ra một đối thủ của ChatGPT, tham gia vào làn sóng các công ty công nghệ nhảy vào sự cường điệu của chatbot. Người phát ngôn của công ty cho biết, công ty đang phát triển công nghệ kiểu ChatGPT và nó hiện đang được thử nghiệm nội bộ tại công ty.

ChatGPT thực sự tốt như thế nào?

ChatGPT có những hạn chế của nó. Phản hồi từ chatbot có thể chứa thông tin không chính xác. Ví dụ, nó có thể phát minh ra những cái tên lịch sử hư cấu, và những cuốn sách không tồn tại, hoặc không giải được một số bài toán nhất định.

"Các khía cạnh mở của các mô hình này là con dao hai lưỡi", Will Williams, phó chủ tịch phụ trách học máy của công ty khởi nghiệp AI Speechmatics của Anh, nói với CNBC.

"Một mặt, có mức độ linh hoạt và trôi chảy cao trong các tương tác, và có thể có một cuộc trò chuyện hấp dẫn về hầu hết mọi chủ đề. Mặt khác, bạn không bao giờ biết chính xác khi nào mô hình tiếp xúc với thực tế và vì thế mà không nên quá tin tưởng vào ảo giác".

Kiến thức về ChatGPT vẫn còn giới hạn ở dữ liệu năm 2021, nhưng có thể cải thiện theo thời gian. Trong tương lai, ChatGPT được kỳ vọng sẽ là tiền thân của các hệ thống AI tiên tiến hơn nhiều. Hiện tại, các chuyên gia cho biết AI tổng quát vẫn chưa có khả năng đạt được trí thông minh "chung" giống như con người.

Trí tuệ nhân tạo tổng quát, hay AGI, thường được coi là chén thánh của cộng đồng AI. Nó thường đề cập đến khả năng của một tác nhân thông minh để hiểu, hoặc học bất kỳ nhiệm vụ trí tuệ nào mà con người có thể làm được. Rất nhiều công ty hy vọng đạt được điều đó, từ OpenAI cho đến DeepMind của Google.

Cũng trong bài phỏng vấn mới nhất của Mira Murati- giám đốc công nghệ tại OpenAI, (là lãnh đạo các nhóm đằng sau DALL-E, sử dụng AI để tạo tác phẩm nghệ thuật dựa trên lời nhắc) trên tạp chí Time. Khi được hỏi: 

*Với ChatGPT, câu hỏi đạo đức hoặc triết học quan trọng mà công ty phải hình dung ra là gì?"

Mira Murati khẳng định, AI có thể bị lạm dụng hoặc bị kẻ xấu lợi dụng. Vì vậy, tất nhiên sẽ có những câu hỏi về cách bạn quản lý việc sử dụng công nghệ này trên toàn cầu. Làm thế nào để bạn quản lý việc sử dụng AI theo cách phù hợp với các giá trị của con người?

*Bạn có nghĩ rằng những câu hỏi này nên dành cho các công ty như của bạn, hay chính phủ nên tham gia vào việc tạo ra các quy định?

Điều quan trọng đối với OpenAI và các công ty như của chúng tôi là đưa điều này vào ý thức cộng đồng theo cách có kiểm soát và có trách nhiệm. Nhưng chúng tôi là một nhóm nhỏ và chúng tôi cần thêm rất nhiều thông tin đầu vào trong hệ thống này, cũng như nhiều thông tin đầu vào vượt ra ngoài công nghệ-—chắc chắn cũng cần có sự hỗ trợ dốc lực là từ các cơ quan quản lý, chính phủ và các tầng lớp xã hội khác.

*Nhưng một số trường đang cấm ChatGPT. Điều này có làm bạn ngạc nhiên không?

Khi chúng tôi phát triển những công nghệ này, chúng tôi thực sự đang thúc đẩy trí thông minh chung, khả năng chung với độ tin cậy cao, và làm như vậy một cách an toàn. Nhưng khi bạn mở nó cho càng nhiều người càng tốt với nền tảng kiến thức và chuyên môn lĩnh vực khác nhau, bạn chắc chắn sẽ ngạc nhiên bởi những thứ nó làm với công nghệ, cả về mặt tích cực lẫn tiêu cực.

*Ngày càng có nhiều nhà lãnh đạo trong lĩnh vực này cảnh báo về sự nguy hiểm của AI. Bạn có bất kỳ nghi ngờ về công nghệ?

Đây là một thời điểm duy nhất mà chúng ta có quyền quyết định cách nó định hình xã hội. Và nó đi theo cả hai hướng: công nghệ định hình chúng ta và chúng ta định hình nó. Có rất nhiều vấn đề khó giải quyết. Làm cách nào để bạn khiến mô hình thực hiện điều bạn muốn, và cách bạn đảm bảo rằng mô hình đó phù hợp với ý định của con người, và cuối cùng là phục vụ nhân loại? Ngoài ra còn có rất nhiều câu hỏi xung quanh tác động xã hội, và có rất nhiều câu hỏi về đạo đức và triết học mà chúng ta cần xem xét. Và điều quan trọng là chúng tôi rất cần đến những tiếng nói khác nhau, như các triết gia, nhà khoa học xã hội, nghệ sĩ và những người thuộc ngành nhân văn để đóng góp, xây dựng.