Đàn voi rừng đi lang thang ở Định Quán của Đồng Nai đang được xử lý thế nào để tránh xung đột?

Thời gian qua, voi rừng lại thường xuyên xuất hiện ở khu vực dân cư trên địa bàn xã Thanh Sơn (huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) để kiếm thức ăn và phá hoa màu, tài sản của người dân. Một số con voi rất hung dữ và sẵn sàng tấn công người dân.

Voi rừng ở huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai là loài động vật hoang dã quý hiếm cần được bảo tồn và phát triển.

Trước thực trạng trên, cơ quan chức năng và chính quyền các cấp đã tăng cường nhiều biện pháp ngăn chặn xung đột giữa voi và người.

Nhiều trường hợp bị voi rừng tấn công

Nhiều năm qua, tình trạng voi rừng xuất hiện trên địa bàn xã Thanh Sơn (H.Định Quán) phá hoại hoa màu, tài sản và tấn công người dân vẫn thường hay xảy ra. Điều này khiến người dân nơi đây rất hoang mang lo lắng.

Gần đây nhất (sáng ngày 8-4), anh Lê Văn Liêm (34 tuổi, ngụ ấp 3, xã Thanh Sơn, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) đang chăn thả bò trong khu vực rừng trồng keo thuộc tiểu khu 101 do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp La Ngà Đồng Nai quản lý thì 2 voi rừng xuất hiện tấn công bò nhà. 

Anh Liêm tìm cách xua đuổi thì một con voi đực quay lại tấn công khiến anh bị chấn thương nặng, gãy chân, trầy xước cơ thể. Ngoài ra, voi rừng còn quật chết một con bò mẹ, phá một căn chòi và nhiều diện tích hoa màu của người dân.

Nhận được thông tin, Đội phản ứng nhanh, lực lượng kiểm lâm, chủ rừng cùng người dân địa phương đã cùng nhau xua đuổi voi trở lại rừng. Còn anh Liêm sau khi được điều trị tại Bệnh viện ĐKKV Định Quán thì hiện tình hình sức khỏe anh đã ổn định.

Một buổi tối của 9 năm trước, khi ông Nguyễn Thành Thê (ngụ ấp 7, xã Thanh Sơn) đang nằm ngủ thì giật mình tỉnh giấc vì nghe tiếng động mạnh từ bên ngoài. Ông Thê ra mở cửa thì phát hiện con voi ngà lệch đang dùng vòi giật phá nhà mình. 

Ông lên tiếng kêu cứu hàng xóm đến hỗ trợ thì con voi hung dữ dùng vòi quật căn nhà ngã sập hoàn toàn và đè cả ông Thê bên trong đống đổ nát. Tuy nhiên, ông Thê may mắn sống sót vì các cây gỗ ngã đổ nhưng không đập vào người ông.

Ông Trần Đại Năng, Kiểm lâm viên Hạt Kiểm lâm H.Định Quán cho biết, từ đầu năm 2023 đến nay, voi rừng đã ra khu dân cư hàng chục lần gây thiệt hại hoa màu, tài sản của người dân. “Chúng tôi phải tổ chức canh gác, thực hiện các biện pháp bảo vệ voi, đưa đàn voi trở lại rừng và tránh xung đột giữa voi và người. Ngoài ra, chúng tôi còn tuyên truyền bà con không tiếp xúc gần đàn voi, tránh tác động mạnh để làm cho voi trở nên hung dữ” – ông Năng chia sẻ.

Triển khai nhiều giải pháp đồng bộ

Bà Phạm Thị Hương, Phó Chủ tịch UBND xã Thanh Sơn (huyện Định Quán) cho hay, thời gian qua, voi rừng thường xuyên ra khu vực nương rẫy của dân để tìm kiếm thức ăn. Trong đó, một số con voi rất hung dữ và sẵn sàng tấn công người dân. 

Nhiệm vụ của UBND xã Thanh Sơn thường xuyên thông tin trên loa phát thanh đề nghị các hộ dân sinh sống ở khu vực đàn voi xuất hiện cần thực hiện các biện pháp đề phòng nhằm tránh thiệt hại về người và tài sản xảy ra.

Cụ thể, khi đàn voi rừng xuất hiện thì người dân chủ động tránh xa, không sử dụng các loại công cụ, vũ khí đe dọa, tấn công, tránh làm voi rừng kích động trở nên hung dữ, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân; không chăn thả gia súc, gia cầm tại các khu vực ven rừng và các khu vực đàn voi thường xuyên xuất hiện. Người dân làm nương rẫy phải cẩn trọng, không đi sớm về muộn, đặc biệt không ngủ lại chòi, lều tạm trong rừng.

Theo Hạt Kiểm lâm H.Định Quán, các lực lượng, tổ đội phản ứng nhanh từ huyện, đến xã, đơn vị chủ rừng tiếp tục tăng cường các biện pháp phòng tránh xung đột giữa voi với người trong thời gian tới. Trong đó, tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo đến người dân ở thôn ấp, ven rừng phòng trách xung đột với voi rừng; theo dõi chặt chẽ 24/24 giờ tình hình hoạt động, di chuyển của đàn voi rừng trong ngày để kịp thời thông báo, khuyến cáo, cảnh báo đến người dân biết chủ động phòng tránh xung đột với voi rừng.

Chi Cục phó Chi cục Kiểm lâm tỉnh Đồng Nai- Lê Việt Dũng cho biết, thực hiện dự án khẩn cấp bảo tồn voi của Thủ tướng Chính phủ, năm 2017, Đồng Nai đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp bảo tồn voi rừng, trong đó có dự án xây dựng tuyến hàng rào điện dài 50km dọc theo bìa rừng (từ xã: Mã Đà, Phú Lý của huyện Vĩnh Cửu đến 1 phần của xã Thanh Sơn của huyện Định Quán). 

Hơn 6 năm đưa vào vận hành, hàng rào điện đã phát huy tác dụng tích cực, đã ngăn không cho voi ra và bảo vệ được nhiều diện tích cây trồng, hoa màu của người dân.

Thấy được tính hiệu quả của dự án, cuối năm 2021, lãnh đạo Đồng Nai giao cho Chi cục Kiểm lâm tỉnh tiếp tục xây dựng hàng rào điện tử giai đoạn 2 (đoạn từ xã Thanh Sơn của huyện Định Quán đến xã Tà Lài của huyện Tân Phú) với chiều dài hơn 25 km. 

Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện dự án trong thời gian qua có gặp vướng mắc về đền bù, giải phóng mặt bằng nên chưa thể hoàn thành theo kế hoạch như ban đầu.

Theo ông Dũng, hiện đoạn hàng rào điện tại xã Thanh Sơn (huyện Định Quán) đã hoàn thành và đưa vào hoạt động. Còn đoạn hàng rào điện ở xã Tà Lài (huyện Tân Phú) được chính quyền địa phương phối hợp với Chi Cục Kiểm lâm tỉnh đang nỗ lực triển khai thực hiện. 

Khi hàng rào điện tử hoàn thành thì sẽ bao kín toàn khu rừng và bảo vệ được khoảng 19 ngàn ha đất canh tác nông nghiệp và khoảng 60 ngàn người dân ở quanh rừng.