Đột quỵ: Căn bệnh có tỷ lệ tử vong đến 20%

Khi đang đến Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM tái khám bệnh mạn tính định kỳ, ông T.V.H. (70 tuổi, ngụ TPHCM) đột nhiên không nói được rồi liệt tay và chân trái.

Ông H. nhanh chóng được cấp cứu, chụp CT não, điều trị bằng thuốc để tan cục máu đông và dùng dụng cụ lấy huyết khối làm thông lại mạch máu tắc. Nhờ can thiệp kịp thời trong 20 phút, bệnh nhân qua cơn nguy hiểm.

Sau 12 giờ cấp cứu, người bệnh hầu như không còn triệu chứng, sức khỏe trở lại bình thường.

Kết quả chụp chiếu kiểm tra sau đó cho thấy người bệnh không còn tổn thương não. Hiện, ông H. tiếp tục được theo dõi để phục hồi chức năng và ngăn ngừa bệnh tái phát.

TS.BS. Nguyễn Bá Thắng, Trưởng Đơn vị Đột quỵ của bệnh viện cho biết, đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ với bất kì ai. Nếu không được cấp cứu kịp thời trong "thời gian vàng", hậu quả do đột quỵ rất nghiêm trọng, với tỷ lệ tử vong khoảng 10-20%. Trong khi đó, gần 30% những người sống sót nhưng phải chịu cảnh tàn phế, và chỉ có khoảng 30% có thể trở về cuộc sống bình thường.

Bác sĩ Thắng chia sẻ, để phát hiện sớm và xử lý cơn đột quỵ cần dựa vào những dấu hiệu ban đầu theo quy tắc "FAST". Cụ thể:

F - Face (liệt mặt): Người bệnh có thể bị liệt một bên mặt với biểu hiện méo miệng, nhân trung (đoạn nối giữa điểm dưới mũi đến môi trên) bị lệch, thể hiện rõ nhất khi há miệng hoặc cười.

A - Arm (liệt cánh tay): Người bệnh cử động khó hoặc không thể cử động một tay hoặc tay chân một bên cơ thể. Cách nhận biết nhanh chóng nhất là yêu cầu người bệnh giơ 2 tay lên sẽ thấy một bên không giơ hoặc không giữ lại được.

S - Speech (nói chuyện): Người bệnh khó nói, phát âm không rõ, nói dính chữ, nói ngọng bất thường, hoặc không hiểu lời nói.

T - Time (thời gian): tranh thủ tối đa thời gian gọi xe cứu thương ngay đưa người bệnh đến bệnh viện để được cấp cứu kịp thời.

Theo bác sĩ Thắng, mỗi phút não bị thiếu máu sẽ mất gần hai triệu tế bào thần kinh. Vì vậy người bệnh đột quỵ cần được cấp cứu ngay lập tức để đảm bảo an toàn và hạn chế tối đa những tổn thương về não.

Bác sĩ Thắng cho biết, hiện nay vẫn còn những quan niệm sai lầm khi cấp cứu đột quỵ như: cạo gió, trích máu, cúng bái, uống thuốc truyền miệng, vận chuyển người bệnh bằng xe 2 bánh, chờ cho người bệnh khỏe lại… Đây là những nguyên nhân khiến người bệnh không được cấp cứu đúng cách và kịp thời, gây nhiều hậu quả đáng tiếc.

Do đó, để được chăm sóc, phòng ngừa biến chứng, nguy cơ tái phát và phục hồi chức năng, người bị đột quỵ nên được cấp cứu ngay tại các cơ sở y tế có đơn vị đột quỵ, phối hợp đa chuyên khoa theo quy trình chuẩn hóa để đảm bảo được điều trị tốt nhất, giảm thiểu tối đa hậu quả.