Người 40 tuổi bị đột quỵ, bộ não sẽ "già" như 70 tuổi

"Chẳng hạn, một bệnh nhân 40 tuổi, sau khi tắc động mạch não giữa, điều trị xong, bộ não có thể như người 70 tuổi, bởi số lượng tế bào thần kinh chết rất nhiều", PGS.TS.BS Nguyễn Huy Thắng nói tại Hội nghị khoa học vừa tổ chức tại Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Thủ Đức.

Cụ thể, với bệnh nhân tắc động mạch não giữa, mỗi phút trôi đi có thể mất gần hai triệu tế bào thần kinh, mỗi phút già thêm hơn ba tuần tuổi. Trên thực tế, nhiều người sau đột quỵ thường giảm trí nhớ, đi đứng khó khăn, nằm một chỗ...

Trong lĩnh vực đột quỵ có khái niệm giờ vàng, giờ kim cương. Theo đó, nếu bệnh nhân được điều trị trong thời gian 60 phút, gọi là cửa sổ kim cương; trong 90 phút, gọi là cửa sổ giờ vàng. Mục tiêu chính trong điều trị đột quỵ thiếu máu não cấp là tái thông mạch máu não bị tắc nghẽn nhằm cứu lấy vùng nhu mô não đang bị tổn thương.

Trước đây, các phương pháp điều trị cấp bị giới hạn bởi cửa sổ thời gian như thuốc tiêu sợi huyết trong 4,5 giờ hay can thiệp mạch máu não lấy huyết khối thường quy trong 6 giờ. Hiện, phương pháp can thiệp mạch máu não đã được mở rộng, cửa sổ điều trị có thể lên đến 24 giờ.

Trước những thắc mắc tại sao có những trường hợp chỉ chữa trong 3 giờ, nhưng có những người chữa được trong hơn 20 giờ, bác sĩ Thắng giải thích nguyên nhân là khoảng 20% bệnh nhân có ổ nhồi máu diễn tiến cực kỳ nhanh, dù đến sớm thì việc chạy đua thời gian cứu chữa cũng rất khó khăn. Khoảng 30% bệnh nhân diễn tiến từ từ và 50% người bệnh diễn tiến ổ nhồi máu chậm, dù đến trễ hơn, nếu đáp ứng các tiêu chuẩn về hình ảnh học vẫn có thể điều trị bằng can thiệp lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Tuy nhiên, đến nay, tất cả nghiên cứu đều ghi nhận bệnh nhân đến càng sớm, lợi ích của tái thông càng cao.

Theo bác sĩ Võ Hoàng Tố Uyên, Bệnh viện Quốc tế Hoàn Mỹ Thủ Đức, đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong hiện nay. Dù may mắn tránh được tử vong, nhiều người bệnh cũng có thể đối mặt nguy cơ tàn phế suốt đời. Đột quỵ xuất hiện đột ngột và hầu như không có dấu hiệu báo trước, song có thể phòng ngừa bằng cách kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu, xơ vữa động mạch...

Hiện, số lượng người bệnh bị đột quỵ ngày càng tăng và có dấu hiệu trẻ hóa khi xuất hiện nhiều hơn ở người trẻ tuổi. Điều này có thể do thói quen ít vận động, ăn uống thừa calo..., dẫn đến các yếu tố nguy cơ của bệnh đột quỵ liên quan đến lối sống gia tăng. Ngoài ra, các yếu tố như bất thường bẩm sinh ở tim, mạch máu não... cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến đột quỵ.

Bác sĩ Uyên khuyến cáo mọi người đến viện ngay khi có một trong các triệu chứng như mất thăng bằng, hoa mắt, chóng mặt; rối loạn thị lực, mắt nhìn mờ; méo miệng; yếu liệt tay, chân; nói khó hoặc thay đổi giọng nói.