Những địa danh in đậm dấu ấn lịch sử Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9 tại Hà Nội
Kể từ mùa Thu cách mạng năm 1945, Quảng trường Ba Đình đã trở thành địa danh gần gũi và thiêng liêng với người dân Hà Nội và cả nước. Đây là quảng trường lớn nhất Việt Nam, tọa lạc trên đường Hùng Vương, quận Ba Đình, và là nơi đặt Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, trước cuộc mít tinh của hàng vạn nhân dân Thủ đô và các vùng lân cận, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra một kỷ nguyên mới cho dân tộc - Kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.
Cột cờ được khởi công xây dựng từ năm 1805 dưới thời nhà Nguyễn và mất 7 năm để hoàn thành. Từ đó tới nay, trải qua hơn 200 năm lịch sử, Kỳ đài Hà Nội đã gắn liền với bao thăng trầm của Thủ đô. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, Cột cờ Hà Nội được sử dụng như một đài quan sát khu vực nội và ngoại thành. Khi Cách mạng tháng Tám thành công, năm 1945 là lần đầu tiên lá quốc kỳ Việt Nam - cờ đỏ sao vàng được tung bay trên đỉnh Kỳ đài.
Quảng trường Cách mạng tháng Tám, địa danh lịch sử này đã diễn ra 2 cuộc biểu tình liên tiếp trong 2 ngày 17 và 19/8. Trong đó, vào ngày 17/8, Đội Thanh niên xung phong thành Hoàng Diệu đã tổ chức cướp diễn đàn tại cuộc mít tinh của Chính phủ Trần Trọng Kim, để bày tỏ sự ủng hộ với mặt trận Việt Minh (Việt Nam Độc lập đồng minh) giành chính quyền.
Nhà hát Lớn Hà Nội, nơi có tấm biển ghi dòng chữ "Nơi đây, ngày 19/8/1945 đã diễn ra cuộc mít tinh của hàng vạn quần chúng cách mạng do mặt trận Việt Minh thành phố tổ chức trước khi đi chiếm các cơ quan đầu não của địch trong thành phố.
Phố Tràng Tiền, ngày 19/8, dưới sự bảo vệ của Thanh niên tự vệ, Đoàn Thanh niên Cứu quốc thành Hoàng Diệu, quần chúng nội - ngoại thành phố xếp thành đội ngũ, đi từ Nhà hát Lớn qua đường Paul Bert (nay là phố Tràng Tiền) tỏa đi khắp các phố phường và hô vang khẩu hiệu: "Ủng hộ Việt Minh!", "Đả đảo bù nhìn!", "Việt Nam độc lập!".
Bắc Bộ phủ, đây là ngôi nhà hai tầng ở số 12 phố Ngô Quyền, Hà Nội. Ngày 19/8/1945, hàng vạn Nhân dân nội - ngoại thành xuống đường biểu dương lực lượng. Quần chúng cách mạng, có sự hỗ trợ của các đội tự vệ chiến đấu, chiếm Phủ Khâm sai Bắc Kỳ (Bắc Bộ phủ), cơ quan đầu não của Chính phủ Trần Trọng Kim.
Sở Cảnh sát Trung ương bên Hồ Gươm, sau khi đánh chiếm thành công Bắc Bộ phủ, quần chúng cách mạng tiếp tục đánh chiếm Sở Cảnh sát Trung ương bên Hồ Gươm. Tòa nhà này ngày nay là trụ sở Công an quân Hoàn Kiếm (số 2 Tràng Thi).
Dòng chữ “Commissariat de Police” bằng tiếng Pháp (dịch nghĩa là Sở Cẩm) hiện vẫn được lưu giữ và nằm trên cổng trụ sở Công an quận Hoàn Kiếm.
Nhà số 101 Trần Hưng Đạo: Ngôi nhà thuộc phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Trong Cách mạng tháng Tám năm 1945, đây là trụ sở Ủy ban Khởi nghĩa Hà Nội. Tại đây, sáng ngày 16/8/1945, đồng chí Nguyễn Khang – Thường vụ xứ uỷ Bắc Kỳ thay mặt Thường vụ triệu tập cuộc họp với Thành uỷ để phổ biến Nghị quyết của xứ uỷ thành lập Uỷ ban Quân sự cách mạng Hà Nội (tức Uỷ ban khởi nghĩa).
Số nhà 48 Hàng Ngang, từ chiều 25/8 đến 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh và các đồng chí Trung ương Đảng đã ở và làm việc tại nhà số 48 Hàng Ngang - chủ ngôi nhà khi ấy là ông Trịnh Văn Bô và bà Hoàng Thị Minh Hồ, là cơ sở cách mạng từ thời tiền khởi nghĩa.
Căn nhà số 6, ngõ 319 phố An Dương Vương, phường Phú Thượng, quận Tây Hồ, Hà Nội với mái ngói nhuốm màu thời gian bao năm qua vẫn luôn ngát hương hoa thơm, đây là nơi lần đầu tiên Bác Hồ đã ở, làm việc trên chặng đường từ Việt Bắc về Hà Nội tháng 8 năm 1945.
Trong ba ngày nghỉ lại tại đây (từ ngày 23/8 đến 25/8/1945), Bác Hồ đã trực tiếp làm việc với các đồng chí Trường Chinh - Tổng Bí thư của Đảng, cùng các đồng chí Võ Nguyên Giáp, Trần Đăng Ninh, Nguyễn Lương Bằng… về kết quả Tổng khởi nghĩa trong cả nước và chuẩn bị cho ngày Quốc khánh 2/9 - ngày Bác đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
