Sinh viên có nên vay vốn để học cao đẳng, đại học?

Những ngày qua, thông tin về việc học phí tại các trường phổ thông, cao đẳng, đại học... dự kiến tăng "khủng" khiến phụ huynh, sinh viên, học sinh không khỏi lo lắng.

Dù nhiều cơ sở giáo dục đưa ra các chương trình ưu đãi, giảm học phí nhưng những chương trình này đều có đối tượng nhất định, không phải ai cũng tiếp cận được. Để có chi phí học tập, rất nhiều phụ huynh, sinh viên lựa chọn phương án vay vốn tín dụng. Điều nhiều người băn khoăn là, học phí ngày càng tăng mạnh và trở nên "đắt đỏ" trong khi mức lương khởi điểm lúc sinh viên ra trường lại hạn chế, liệu sinh viên, phụ huynh có nên vay vốn để học cao đẳng, đại học?

Có nên vay vốn để đi học?

Em Lê Thị Thảo, học sinh trường THPT Phan Đình Phùng (huyện Krông Pắc, Đắk Lắk) cho biết, nguyện vọng của em là xét tuyển vào ngành Ngôn ngữ Anh trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM. Tuy nhiên, theo đề án tuyển sinh năm nay, học phí dự kiến ngành này là 24 triệu/năm.

Thảo cho biết, so với năm ngoái khi trường chưa tự chủ tài chính, mức học phí năm nay tăng rất cao. Điều này khiến Thảo lo lắng, đắn đo vì khả năng tài chính của một gia đình miền quê là khó đáp ứng nổi.

"Học phí cao quá trong khi kinh tế gia đình hạn hẹp nên em phân vân giữa việc tiếp tục theo đuổi ước mơ hay là rẽ sang hướng khác. Dù bố mẹ động viên, khuyên nhủ em cứ nỗ lực để đủ điểm trúng tuyển ngành học em mong muốn, học phí có thể vay mượn để đóng... nhưng em vẫn thấy không thoải mái. Học phí đã là một phần nặng nề, còn chi phí ăn ở, sinh hoạt nữa, em không biết nếu đi học thì gia đình sẽ xoay xở như thế nào" - Thảo chia sẻ.

Tương tự, Trương Tuấn Khang (ngụ quận 12) cho biết, Khang có nguyện vọng vào ngành Công nghệ thông tin, ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐH Quốc gia TP.HCM). Năm nay, trường cũng tự chủ tài chính nên mức học phí tăng "khủng", từ 11,7 triệu lên 27 triệu/năm học. Với một gia đình "chạy cơm từng bữa" như Khang, đây là khoản chi phí quá lớn.

"Em không nghĩ chi phí học đại học lại "đắt đỏ" đến vậy. Mức học phí cũ may ra gia đình em còn cố được, còn mức học phí mới thì quá cao, chắc chắn không đáp ứng nổi. Gia đình em dự định vay vốn tín dụng, sau khi ra trường em đi làm để trả lại khoản này. Nói là vậy, nhưng vì chưa vay vốn kiểu này bao giờ nên gia đình em cũng rất lo lắng, sợ kiểu lãi mẹ đẻ lãi con, sau bốn năm học em lại đối mặt với khoản nợ "khổng lồ" - Khang bày tỏ.

Theo ThS Trần Nam, Trưởng phòng Truyền thông và Quan hệ doanh nghiệp, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM), việc vay vốn để học tập là rất bình thường, các nước phát triển đều có chính sách này cho sinh viên chứ không riêng gì VIệt Nam. Tuy nhiên, phụ huynh nên tìm các địa chỉ có uy tín để vay.

"Nếu xác định vay vốn để học tập thì phụ huynh, sinh viên phải xác lập được kế hoạch học tập rõ ràng, kỷ luật; Xác định mức vay vốn mong muốn là bao nhiêu... Bởi vì vay vốn đồng nghĩa với việc phải trả, nếu như không có kế hoạch học tập thật tốt thì sẽ rất khó khăn trong việc trả nợ. Cùng với đó, phụ huynh, sinh viên cần chọn các đơn vị cho vay hợp pháp và uy tín để hạn chế những rủi ro không mong muốn. Trong đó, nên tiếp cận các quỹ vay vốn của Chính phủ, quỹ vay vốn của doanh nghiệp hoặc một số ngân hàng uy tín" - ông Nam cho biết.

Ngoài ra, ông Nam cho biết thêm, phụ huynh, sinh viên cần cân nhắc kỹ và xác định mức vay phù hợp. Trong đó, sinh viên không nhất thiết phải vay trong suốt 4 năm học mà có thể chỉ vay trong 2 năm đầu để trang trải chi phí, sau đó có thể vừa học vừa làm thêm để có tiền trang trải. Đồng thời, sinh viên nên chọn chương trình có học phí phù hợp, nếu học phí quá cao so với điều kiện gia đình thì cũng khó trang trải hết được.

Nhiều chính sách học bổng hỗ trợ sinh viên

Ông Nam cho biết, từ năm 2022, trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM bắt đầu áp dụng mức học phí mới theo cơ chế tự chủ. Do đó, mỗi ngành học sẽ có mức học phí dao động từ 16-24 triệu đồng/năm (hệ đào tạo đại trà). Đối với các ngành chất lượng cao như ngành Quan hệ quốc tế, Báo chí, Ngôn ngữ Anh, Đức, Nhật, Trung… có mức học phí 60.000.000 đồng/năm.

Để hỗ trợ sinh viên, ông Nam cho biết, nhà trường luôn quan tâm đến những giải pháp hỗ trợ chi phí học tập. Trong đó, nhà trường sử dụng quỹ học bổng và chương trình hỗ trợ từ doanh nghiệp, nhà tài trợ... với mức khoảng 15 tỷ đồng/khóa tuyển sinh 2022. Hiện nay, nhà trường cũng đang đàm phán với một số đối tác để xây dựng chương trình vay vốn không lãi suất cho sinh viên trong 4 năm học. Nhà trường và doanh nghiệp sẽ đồng hành cùng sinh viên, sau khi ra trường thì sinh viên sẽ trả lại khoản tiền này theo định kỳ.

Ngoài ra, trường cũng đã và đang làm việc với nhiều doanh nghiệp để có khoảng 30 suất học bổng toàn phần miễn phí cho sinh viên. Ở các khoa, bộ môn thì có liên kết với doanh nghiệp và đối tác quốc tế, thường xuyên có các học bổng để hỗ trợ thêm cho sinh viên.

"Từ năm 2021, Đại học Quốc gia TP.HCM đã triển khai quỹ phát triển cho sinh viên khó khăn vay ưu đãi học tập với lãi suất 0%. Các năm tiếp theo sẽ tăng lượng sinh viên được tiếp cận nguồn này. Một trong những điều quan trọng của sinh viên là chỗ ở, toàn bộ sinh viên được ở tại KTX Đại học Quốc gia TP.HCM với mức chi phí hợp lý, rẻ hơn nhiều so với mặt bằng chung. Đây cũng là một trong những giải pháp giúp sinh viên giảm bớt chi phí khi học tại ĐH Quốc gia TP.HCM cũng như trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn TP.HCM" - ông Nam nói.