Tận mắt pháo phòng không 100 mm của Bộ đội Việt Nam bắn rơi B52 50 năm trước
Pháo cao xạ 100mm được lưu giữ như chứng nhân lịch sử ở Bảo tàng Chiến thắng B52.
Đây là khẩu pháo cao xạ 100mm được tự vệ khu phố Đống Đa sử dụng bắn rơi một máy bay F8A của Mỹ ngày 11/9/1972
Pháo phòng không 100mm do Liên Xô phát triển cuối năm 1945 để tiêu diệt máy bay ném bom tầm cao.
Từ giữa năm 1960, Liên Xô đã viện trợ pháo 100mm cho lực lượng phòng không Việt Nam. Pháo 100mm KS-19 dài 9,45m, rộng 2,35m, cao 2,2m, trọng lượng 9,5 tấn. Và phải cần tới 7 pháo thủ để vận hành khẩu pháo này.
Ít ai biết rằng, ngoài tên lửa SAM2, bộ đội Việt Nam còn dùng pháo phòng không 100mm KS-19 bắn hạ một “pháo đài bay” B-52 Mỹ năm 1972.
Cựu chiến binh Nguyễn Công Tuấn (bên phải), nguyên Đại đội trưởng Đại đội 5, Trung đoàn 256, Quân khu Việt Bắc là người chỉ huy dùng pháo 100mm bắn hạ hai "pháo đài bay" B52 vào đêm 24, 26/12/1972.
Ông Tuấn nhớ lại: Sau khi nghiên cứu, chỉ huy Trung đoàn rút ra kinh nghiệm: B52 thường tìm điểm chuẩn để bay thẳng vào mục tiêu rải bom, cho nên đường bay, tọa độ rất ổn định, không thay đổi.
Hai là, trần bay của B52 là 15km, độ cao ném bom hiệu quả từ 9 đến 11km, trong khi pháo 100mm có tầm xa 21km và tầm cao 14km, cho nên để tăng xác suất bắn trúng, cần cắt điểm nổ cố định theo nhiều cự ly.
Sáng 19-12-1972, Trung đoàn 256 tổ chức dồn dịch đội hình theo hướng “chân kiềng”. Đến đêm 24/12, trời rét đậm, sương mù dày đặc, Mỹ liên tục cho máy bay đánh phá các mục tiêu ở Thái Nguyên.
Khi nhận được lệnh nổ súng, đại đội của ông Tuấn đã bắn mỗi khẩu bắn 3 viên, với cách bắn: Loạt 1 điểm nổ theo 3 cự ly: 14km-12km-10km và loạt 2 điểm nổ ngược lại: 10km-12km-14km...
Hôm sau Đại đội mới được cấp trên thông báo, đơn vị đã tiêu diệt máy bay B-52 rơi ở biên giới Việt-Lào. Đây cũng chính là chiếc B-52 đầu tiên của Mỹ bị pháo cao xạ 100mm của ta bắn rơi trên bầu trời miền Bắc.
Theo cựu chiến binh Nguyễn Công Tuấn, sử dụng pháo 100mm bắn hạ B-52 khẳng định bản lĩnh, tài trí của bộ đội Việt Nam.
Đến nay, Bộ đội Việt Nam vẫn là đơn vị duy nhất trên thế giới dùng pháo cao xạ 100mm bắn rơi "Pháo đài bay" B52.
Một chiến sỹ Pháo binh được kết nạp đảng ngay trên mặt trận trong 12 ngày đêm bảo vệ bầu trời miền bắc 1972.
Cùng với Không quân, Bộ đội tên lửa, lực lượng Pháo binh Việt Nam đã sáng tạo, bản lĩnh bắn hạ nhiều máy bay và cả B52 trong 12 ngày đêm lịch sử "Điện Biên Phủ trên không" 1972.
