Công nhân bốc dỡ các bao gạo nhập khẩu từ Thái Lan từ một tàu chở hàng tại cảng Malahayati ở Krueng Raya, tỉnh Aceh của Indonesia. Ảnh: AFP
Phát biểu tại cuộc họp báo hôm 7/8, Bộ trưởng Jurin Laksanawisit nói rằng lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ tạo cơ hội cho các nhà sản xuất gạo Thái Lan, đặc biệt là ở thị trường châu Phi, nơi tiêu thụ một lượng lớn gạo từ Ấn Độ.
Hồi cuối tháng 7, Ấn Độ áp đặt lệnh cấm xuất khẩu các loại gạo trắng phi basmati, khiến lượng gạo xuất khẩu của đất nước giảm gần một nửa. Ấn Độ là nhà cung cấp gạo lớn nhất thế giới, do vậy, lệnh cấm gây lo ngại lạm phát trên thị trường lương thực toàn cầu.
“Với lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ, giá gạo toàn cầu tăng khi nguồn cung giảm. Nông dân Thái Lan có thể bán gạo với giá cao hơn”, Bộ trưởng Jurin Laksanawisit nói.
Tuy nhiên, ông lưu ý, giá gạo toàn cầu không ổn định và chính phủ sẽ theo dõi chặt chẽ tình hình.
Charoen Laothamatas, Chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan (TREA), dự báo Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, sẽ xuất khẩu hơn 8 triệu tấn gạo trong năm nay.
Theo Laothamatas, trong 7 tháng đầu năm, Thái Lan đã xuất khẩu 4,8 triệu tấn gạo, với lượng xuất khẩu hàng tháng từ 700.000-800.000 tấn. Năm ngoái, xuất khẩu gạo của Thái Lan đạt 7,71 triệu tấn.
“Thị trường thế giới đang rất hỗn loạn vì nạn đầu cơ ở mọi thị trường, ảnh hưởng đến những nước không có dự trữ gạo”, Charoen Laothamatas nói và dự đoán giá gạo xuất khẩu của Thái Lan có thể tăng 20% sau lệnh cấm của Ấn Độ.
Ông cho biết năm 2023 dường như là một “năm vàng” đối với nông dân vì lúa mới thu hoạch đang có giá bán ở mức cao chưa từng thấy trước đây.
Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự TREA, cho biết hiện tại, các nhà xuất khẩu không muốn báo giá để chờ thông tin rõ ràng hơn và có khả năng tạm dừng xuất khẩu trong một thời gian.
Ông nói: “Bây giờ chúng tôi đang lo lắng về các hợp đồng cũ với thời gian giao hàng trong hai hoặc ba tuần tới vì giá cả đang biến động khá mạnh. Nhưng đây sẽ là một sự kiện tạm thời, cho đến khi có sự rõ ràng hơn từ Ấn Độ”.
Tuần trước, hai nguồn tin thương mại gạo tiết lộ một số nhà xuất khẩu gạo ở Thái Lan và Việt Nam đang đàm phán lại các hợp đồng bán khoảng nửa triệu tấn gạo cho các lô hàng xuất khẩu trong tháng 8.
Bộ trưởng Jurin Laksanawisit nhấn mạnh chính phủ Thái Lan cũng sẽ đảm bảo giá gạo trong nước không tăng quá cao. Ông dự đoán lạm phát trong nước vẫn ở mức thấp.
“Hoạt động xuất khẩu gạo vẫn bình thường, nên tiêu dùng trong nước chưa bị ảnh hưởng. Nhưng giá lúa đang cao hơn nên giá gạo phải được quản lý ở mức hợp lý”, ông nói và cho biết giá lúa hiện ở mức kỷ lục 12.000 baht (344,43 đô la)/tấn, với sản lượng lúa dự kiến sẽ giảm 5,6%, xuống còn 32,35 triệu tấn trong năm nay.
Bộ trưởng Jurin Laksanawisit dẫn một báo cáo của Cục Thủy lợi hoàng gia Thái Lan cho biết lượng mưa ở Thái Lan dự kiến giảm 5% trong năm 2023, so với mức trung bình 30 năm. Mực nước trong các hồ chứa khắp đất nước được dự báo chỉ bằng khoảng một nửa so với lượng nước của năm trước. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động tưới tiêu ở các khu vực liên quan.
Trong một diễn biến khác, Bangkok Post đưa tin, cuộc họp chung hôm 7-8 giữa các ban ngành liên quan thuộc các Bộ Thương mại, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Bộ Kinh tế số và xã hội đã nhất trí thành lập “phòng tác chiến khẩn cấp” để đánh giá tác động của hiện tượng thời tiết El Ninõ đối với các sản phẩm nông nghiệp của Thái Lan, đặc biệt là gạo, cũng như chuẩn bị các biện pháp giảm nhẹ tác động.
58 tham tán thương mại của Thái Lan ở trên khắp thế giới được giao nhiệm vụ giám sát tình hình hạn hán, sản lượng nông nghiệp, giá cả và thị trường nông sản, đặc biệt là gạo. Họ sẽ báo cáo cho Bộ Thương mại 1-2 tuần mỗi lần để cập nhật tình hình quốc tế.
