Đề thi chọn đội tuyển học sinh giỏi Văn ở TP.HCM rất... lạ

Đề thi chọn đội tuyển học sinh giỏi Văn THPT ở TP.HCM

Mới đây, Sở GDĐT TP.HCM đã tổ chức kỳ thi chọn đội tuyển học sinh giỏi THPT năm học 2022-2023. Đề thi gồm 2 câu hỏi với thời gian làm bài là 180 phút như sau:

Câu 1 (8 điểm): Với các từ Khởi nghiệp; Cách mạng 4.0; Tuổi trẻ; Trí tuệ nhân tạo; Văn hóa; Tri thức; Bản sắc; Nguy cơ; Cơ hội; Khủng hoảng - với góc nhìn tuổi trẻ, anh/chị hãy lựa chọn một số từ ngữ ở trên, kết nối ý tưởng để xây dựng một chủ đề mà anh/chị quan tâm. Viết bài văn nghị luận về chủ đề ấy.

Câu 2 (12 điểm): Trong tiểu luận Bắt đầu cất lên tiếng cười, nhà văn Hồ Anh Thái quan niệm: Nhà văn là người đồng hành của lịch sử đất nước mình, là người chia sẻ cảm thông với nhân dân mình. Và nữa: nhà văn là người khám phá chính bản thân mình. Người phương Đông cho rằng bản thân mình mới là một vũ trụ bí ẩn cần được khám phá. Vũ trụ ấy có biết bao điều hiện thực rõ ràng, nhưng cũng đầy góc khuất, những ảo ảnh và những điều kì lạ, phi thường. Nhà văn là người gọi dậy tất cả những điều tưởng chừng như chìm khuất ấy và đưa chúng vào trang sách. Từ những gợi ý trên và từ những trải nghiệm văn học, anh/chị hãy trình bày quan niệm của mình về nhà văn. 

Ngay sau khi đề thi được chia sẻ, nhiều phụ huynh và giáo viên nhận xét đề thi rất hay và ý nghĩa. Đề thi cũng mang dấu ấn khác lạ và nhiều phụ huynh cho biết khó có thể viết hay như học sinh thời nay. 

Trao đổi với PV báo Dân Việt, thạc sĩ Phương pháp giảng dạy Ngữ văn Diệp Thảo nhận xét: "Đề thi chọn đội tuyển học sinh giỏi Văn ở TP.HCM luôn rất khác biệt. Thật sự phải cảm ơn người ra đề khi đã sáng tạo ra câu 1 rất đúng và trúng tâm lí giới trẻ. 

Câu 1 với nội dung đặt tuổi trẻ ở giữa rồi đặt các từ khác mang tính gợi mở bên cạnh: Khởi nghiệp cách mạng 4.0; Trí tuệ nhân tạo; Văn hoá; Trí thức; Bản sắc; Nguy cơ; Cơ hội; Khủng hoảng. Đây đều là những vấn đề chúng ta vẫn nói tới hàng ngày, mỗi vấn đề đều mang tính thời sự riêng gắn liền với người trẻ nói chung. 

Với học sinh THPT, chỉ ít năm nữa các em sẽ ra trường đi làm. Các em sẽ đối diện với những thách thức, cơ hội và chắc chắn các em sẽ phải khởi nghiệp. Để khởi nghiệp thành công trong thời kì cách mạng 4.0 thì việc bảo vệ giá trị văn hoá là vô cùng cần thiết. Những nguy cơ, những thất bại cũng sẽ mang đến thật nhiều cơ hội. Tất cả đều là dấu hỏi lớn với tuổi trẻ. 

Câu 1 không chỉ dành cho học sinh thi học sinh giỏi mà còn dành cho tất cả các bạn trẻ: Chúng ta sẽ viết bài luận về cuộc đời mình ra sao? Đề thật sự rất hay và xúc động. Chắc hẳn với câu 1 này, học trò có thể thoả sức trình bày suy nghĩ của mình. 

Với câu 2, trích dẫn ý kiến của Hồ Anh Thái - một nhà văn có ảnh hưởng lớn tới văn học sau 1975 của Việt Nam. Đề xoay quanh ý kiến về nhà văn và quan điểm sáng tác. Đây là một vấn đề không mới. Nhà văn khi sáng tạo cần sống trong thế giới riêng, hiểu được cảm xúc của chính mình. Từ những cung bậc cảm xúc ấy nhà văn sáng tạo vào trang viết, mang đến một thế giới khác cho độc giả. Và nhà văn khi viết cũng cần gắn bó với thời đại, với dân tộc như Balzac đã từng nói: "Nhà văn phải là thư kí trung thành của thời đại". Với đề này, học sinh có thể lựa chọn tác phẩm quen thuộc trong SGK hoặc một trải nghiệm khi đọc các tác phẩm bên ngoài để viết.

Cùng ngày, Sở GDĐT Hà Nội tổ chức kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp thành phố lớp 12 THPT năm học 2022-2023.