Doãn Hoàng Giang: Tiên phong phá bỏ sân khấu máy móc, chắp cánh cho hàng loạt diễn viên trẻ

Trong mắt số đông, Đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang không chỉ là một "tượng đài" của sân khấu mà còn là "người sếp" đáng kính và rất mực gần gũi với các diễn viên trẻ. Chính ông là người đã dìu dắt và trao cơ hội cho nhiều thế hệ nghệ sĩ, diễn viên như: Trung Anh, Lan Hương, Thu Hà, Trịnh Mai Nguyên, Quang Minh…

NSƯT Quốc Trọng kể rằng, năm 1973, ông cùng các bạn trong lớp diễn viên điện ảnh khóa 2 của trường Sân khấu – Điện ảnh được đi xem vở kịch "Đồng chí" của Đoàn kịch Trung ương (nay là Nhà hát Kịch Việt Nam). Sau khi xem vở kịch đó, ông không nhớ hết về vở diễn nhưng lại ấn tượng sâu đậm vai diễn của nghệ sĩ Doãn Hoàng Giang. Đó là một vai diễn lạ chưa từng thấy.

"Do khác lĩnh vực (điện ảnh - sân khấu) nên tôi ít có dịp gần gũi với ông Giang. Nhưng sau này khi tôi làm đạo diễn thì có nhiều dịp gặp nhau hơn. Với tôi mà cũng như thầy tôi NSND Nguyễn Đình Quang, Doãn Hoàng Giang có thể nói là người tiên phong "đốt xác sân khấu máy móc tự kỷ và đem lại cho sân khấu Việt một vóc dáng, hình hài mới". Doãn Hoàng Giang chính là người tiên phong phá bỏ thói sân khấu máy móc tụng ca, phơi trần thói đạo đức giả của xứ vệ và mở ra một phong cách sân khấu mới. Vẫn biết "sinh lão bệnh tử" là quy luật nhưng vẫn rất buồn và thương tiếc tiễn ông đi xa".

Nhà viết kịch Lê Quý Hiền đau buồn tiễn biệt nghệ sĩ Doãn Hoàng Giang: "Vẫn biết không ai qua được tuổi tác và mệnh trời nhưng vẫn cứ thấy vô lý và hụt hẫng khi anh phải ra đi. Cầu mong anh thanh thản cõi vĩnh hằng, vân du cùng thầy Quang, thầy Đức và các cụ các bác nghệ sĩ mình dưới đó... Vô cùng thương tiếc NSND Doãn Hoàng Giang- một cây cao bóng cả đầy tài năng và nhân hậu trong làng sân khấu".

NSƯT Trần Lực đã không ngần ngại gọi Đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang là người tài của sân khấu Việt Nam. Anh bảo mình có rất nhiều kỷ niệm với ông trong những năm tháng tuổi trẻ cho đến mãi tận sau này. Những ký ức về ông luôn đẹp nhưng vì quá xúc động mà Trần Lực không thể kể ra ngay với PV Dân Việt.

Nghệ sĩ Thu Hà gắn bó với NSND Hoàng Giang từ vai diễn đầu tiên đến vai diễn gần nhất. Ảnh: FBNV.

NSƯT Bùi Như Lai cũng viết: "Cây đại thụ của sân khấu Việt Nam đã bật gốc để bay về trời… Thật hụt hẫng và đau buồn xiết bao".

NSND Doãn Hoàng Giang: Từ người đạo diễn tài năng đến người sếp đáng kính

Với NSND Thu Hà, Doãn Hoàng Giang là người thầy sân khấu đáng kính và là người anh rất mực gần gũi. Ông sống trẻ trung và hào hiệp. Chị gắn bó với ông từ thời còn công tác ở Đoàn Văn công Quân khu 2 đến khi chuyển về Nhà hát Kịch Hà Nội.

"Tôi được anh Doãn Hoàng Giang chọn tham gia nhiều vở mà anh ấy dàn dựng, từ "Đêm trắng" đến "Bỉ vỏ", từ vai thiếu nữ đến vai thiếu phụ, từ bà hoàng đến người ở, từ ngoan hiền đến tàn độc… Tôi được làm việc cùng anh từ vai đầu tiên đến điểm phấn đấu cuối cùng trong sự nghiệp... ngoảnh lại đã mấy mươi năm. Đêm nay lại là một tôi khóc nhớ thương anh".

NSƯT Trịnh Mai Nguyễn cũng bày tỏ, lứa diễn lớn tuổi và trung tuổi ở Nhà hát Kịch Việt Nam vẫn thường vui vẻ gọi Đạo diễn, NSND Doãn Hoàng Giang là "sếp". Trong mắt số động, nghệ sĩ sinh năm 1938 không chỉ là người thầy mà còn là người truyền cảm hứng về nghề diễn, người nâng biết bao nhiêu diễn viên trẻ mới ra trường thành những người nghệ sĩ cứng cáp trên sân khấu.

"Tôi rất đau buồn khi nghe tin "cây đại thụ" của sân khấu Việt Nam ra đi. NSND Doãn Hoàng Giang là vị "sếp" đáng kính và đáng quý của chúng tôi. Ông là người đã tin tưởng giao vai chính đầu tiên cho tôi và cũng là người truyền cho tôi niềm đam mê với nghề. Cầu cho hương hồn "sếp" được thênh thang nơi cực lạc".

Nhà văn Nguyễn Vũ cũng bày tỏ: "Cúi mình kính chào đạo diễn Doãn Hoàng Giang - người đã tiên phong mở biên độ không gian sân khấu, lồng lộng với "trang trí 2 tầng" từ những năm 80. Ông còn rất tài hoa trong những vở có dàn cảnh đông người và nhiều nữa. Và với tôi, một kỷ niệm riêng nho nhỏ là chính ông đã nghe chuyện riêng để viết kịch bản "Người yêu tôi là hoa hậu". Tôi nhớ những người như ông và sân khấu kịch nói những năm 80, 90 quá đi mất.

Tối 16/1, NSND Trịnh Thúy Mùi - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam cho Dân Việt biết, NSND Doãn Hoàng Giang - người đã góp phần làm nên một thời kỳ rực rỡ của sân khấu Việt Nam vào những năm 1980 của thế kỷ trước đã rời cõi tạm lúc 18h35 ngày 16/1 tại nhà riêng ở Hà Nội. Ông là người đã dàn dựng thành công rất nhiều tác phẩm thuộc các thể loại kịch nói, chèo, cải lương. 

Ở lĩnh vực kịch nói, có thể kể đến những vở diễn tiêu biểu: "Bài ca Điện Biên", "Nhân danh công lý", "Lịch sử và nhân chứng", "Người về từ thiên đường", "Đêm trắng", "Cánh cửa hy vọng".... Ở lĩnh vực chèo có vở "Nàng Si ta", cải lương có "Đức Thánh Trần – linh hồn Đại Việt", "Hoàng hậu Ba Tư", "Nữ tướng Lê Chân"...

NSND, Đạo diễn Doãn Hoàng Giang thuộc thế hệ khóa 1 của trường Sân khấu điện ảnh, cùng thời với các nghệ sĩ sân khấu nổi tiếng như: Trọng Khôi, Doãn Châu, Văn Hiệp, Phạm Thị Thành... Khởi điểm của ông không phải là đạo diễn mà là diễn viên sân khấu. Thời trẻ, ông thường được đạo diễn giao đóng vai phản diện. Sau những năm tháng làm diễn viên, ông nhận ra nghề đạo diễn mới thực sự là con đường mình yêu thích.