Tư vấn hướng nghiệp: Không chỉ học sinh mà phụ huynh cũng cần được hỗ trợ

Tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh cho học sinh là hoạt động luôn nhận được sự quan tâm của các cơ sở giáo dục cũng như các ban ngành liên quan. Trong nhiều năm qua, hoạt động này được đẩy mạnh, triển khai không chỉ ở thành thị mà còn ở các địa phương vùng sâu, vùng xa.

Còn nhiều khó khăn trong tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp

Tại buổi lễ ra mắt chương trình “Chắp cánh ước mơ” năm học 2023-2024 do Báo Giáo dục và Thời đại phối hợp với Sở GDĐT TP.HCM, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành tổ chức chiều 25/12, ông Đỗ Đức Quế, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GDĐT nhận định, dù hoạt động hướng nghiệp tại các nhà trường phổ thông cũng như các trường đại học đã đạt được kết quả nhất định, nhưng công tác hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh vẫn còn có rất nhiều khó khăn, thách thức.

Trong đó, đội ngũ cán bộ làm công tác hướng nghiệp chủ yếu kiêm nhiệm, kinh phí dành cho hoạt động hướng nghiệp, khởi nghiệp còn eo hẹp. Nhiều học sinh lớp 12 chuẩn bị đăng ký xét tuyển đại học, cao đẳng vẫn chưa biết chọn trường nào, ngành nào. Sinh viên học năm thứ nhất, năm thứ hai vẫn cảm thấy chưa chọn đúng ngành nghề.

Cũng theo ông Quế, Bộ GDĐT cũng như Chính phủ rất quan tâm và liên tục có những văn bản đôn đốc, hướng dẫn chỉ đạo triển khai về việc hướng nghiệp.

Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) 2018 đã phần nào giải quyết tình trạng khó khăn nêu trên, bởi lẽ, khi học chương trình GDPT 2018, học sinh được học 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 từ lớp 1 đến lớp 9, học sinh sẽ được giáo dục cơ bản. Giai đoạn 2 là trong 3 năm cấp THPT, các em sẽ được định hướng nghề nghiệp. Đây là một trong số những nội dung mới, mang tính đột phá trong giáo dục định hướng nghề nghiệp cho học sinh.

"Năm 2023, Bộ GDĐT ban hành thông tư bổ sung thêm vị trí tư vấn học sinh trong trường phổ thông công lập, trường chuyên biệt. Chuyên gia tư vấn này sẽ giúp học sinh gỡ bỏ những nút thắt khó chia sẻ và tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho các em trong tương lai”, ông Quế nói.

Trong khi đó, ông Trần Ngọc Huy, Phó Trưởng phòng Giáo dục Trung học, Sở GDĐT TP.HCM nhìn nhận, dù công tác hướng nghiệp, thúc đẩy khởi nghiệp trong học sinh, sinh viên được quan tâm nhiều và đậm nét hơn trong nhiều năm trở lại đây, cũng như các hoạt động tham vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh. Tuy nhiên, soi chiếu ở nhiều góc độ, các hoạt động trên vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng.

Các hoạt động tham vấn, hỗ trợ tâm lý học đường, chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh dù đã có nhiều chuyển biến nhưng với nhiều lý do khách quan, hoạt động trên hiện nay vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng của phụ huynh và xã hội.

Từ đó, ông Huy kỳ vọng, chương trình "Chắp cánh ước mơ" sẽ mang đến những điều học sinh, phụ huynh và nhà trường đang mong mỏi.

Phụ huynh cũng là đối tượng cần tư vấn

Theo ban tổ chức, chương trình "Chắp cánh ước mơ" sẽ được thực hiện từ đầu năm 2024 đến ngày 15/5/2024.

Theo đó, các chuyên gia sẽ đến 40 trường THPT trên địa bàn TP.HCM để thực hiện 6 chuyên đề, bao gồm nâng cao kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho học sinh; tìm hiểu và phát triển đam mê của bản thân; đánh thức giấc mơ của bạn; ứng xử thông minh với mạng xã hội; thích ứng và phòng tránh bạo lực tâm lý trên mạng, kỹ năng thích ứng và học tập hiệu quả ở môi trường đại học.

Bà Dương Thị Thanh Hương, Phó Tổng biên tập báo Giáo dục và Thời đại cho biết, tình trạng sinh viên chọn nhầm nghề, học nhầm trường không phải cá biệt. Trong khi đó, hiện có quá nhiều các thông tin tư vấn tuyển sinh ở nhiều hình thức, đặc biệt là trên mạng xã hội khiến học sinh bị "ngộp", sự lựa chọn nghề nghiệp của các em học sinh cũng bị lung lay.

Ngoài ra, không ít học sinh đã, đang và sẽ phải thực hiện những ước mơ của phụ huynh, nên khi thực hiện bài khảo sát, đơn vị này nhận thấy có rất nhiều em không hề phù hợp với ngành nghề đang học.

"Định hướng nghề nghiệp, nhất là tư vấn cho các em để các em học sinh có được lựa chọn thông minh, đúng đắn là vô cùng khó. Bởi các em vừa phải chọn lọc các thông tin, vừa phải nghe ý kiến của cha mẹ... Do đó, chương trình "Chắp cánh ước mơ" sẽ thực hiện buổi tham vấn không chỉ với học sinh mà với cả phụ huynh", bà Hương chia sẻ.

Được biết, ngoài việc tới tận trường để tư vấn, ban tổ chức cũng sẽ để lại thông tin liên hệ tại các trường. Bất cứ lúc nào học sinh, phụ huynh cần được tư vấn (cả về hướng nghiệp, chọn ngành chọn nghề lẫn sức khỏe tinh thần...), hàng chục chuyên gia của chương trình sẽ sẵn sàng hỗ trợ.