Vụ khai thác than lậu ở Thái Nguyên: Lập hàng loạt công ty ma mua bán hoá đơn khống 1.600 tỷ đồng

Hôm nay (12/10) - ngày thứ 4 diễn ra phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án khai thác hơn 3 triệu tấn than lậu tại Mỏ than Minh Tiến, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.

Hiện vụ án đang trong quá trình luận tội các bị cáo. Trước đó, dự kiến phiên tòa sẽ diễn ra trong 5 ngày, tuy nhiên, do có nhiều tình tiết phát sinh nên phiên tòa sẽ tiếp tục kéo dài thêm.

Trong vụ án này, trong số 33 bị cáo bị truy tố trước toà, có 11 bị cáo bị truy tố về tội "Mua bán hóa đơn trái phép", quy định tại khoản 2, Điều 203 Bộ luật Hình sự gồm: Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang (SN 1989), Hà Anh Tuấn (SN 1982), Ngô Đăng Hải (SN 1972), Phạm Văn Thu (SN 1972, cùng là thành viên góp vốn điều hành Công ty Đông Bắc Hải Dương);

Lã Xuân Hữu (SN 1984, Giám đốc Công ty TNHH in Quảng cáo và Thương mại Xuân Phúc), Trần Ngọc Hán (SN 1990, Giám đốc Công ty TNHH MTV thương mại Khoáng sản Thống Nhất), Trần Thị Loan (SN 1987, lao động tự do), Lê Thị Thủy Tiên (SN 1985, kế toán Công ty TNHH MTV TM Khoáng sản Gia Bảo và Công ty TNHH MTV TM Khoáng sản Nhật Minh); Nguyễn Thị Kim Thoa (SN 1988) và Lê Thị Hải Ninh (1985, cùng là kế toán Công ty Đông Bắc Hải Dương).

Lập hàng loạt công ty "ma" mua bán hóa đơn

Tại phiên tòa, hành vi phạm tội "Mua bán hóa đơn trái phép" của 11 bị cáo nêu trên đã được làm rõ.

Cụ thể, trong thời gian từ ngày 9/7/2018 đến 18/8/2021, Công ty Đông Bắc Hải Dương phải thanh toán tiền than và khoáng sản đi kèm cho Công ty Yên Phước là hơn 174,1 tỷ đồng. Tuy nhiên, Công ty Yên Phước chỉ xuất 19 hóa đơn GTGT cho Công ty Đông Bắc Hải Dương, tổng trị giá hơn 8,2 tỷ đồng.

Ngoài ra, Công ty Đông Bắc Hải Dương còn mua than của nhiều đơn vị, cá nhân không có hóa đơn, chứng từ và nhập khẩu than không có nguồn gốc, sau đó sàng tuyển, phối trộn các nguồn than này thành than thành phẩm bán cho nhiều khách hàng, trong đó có Nhà máy Nhiệt điện An Khánh (Thái Nguyên), Nhà máy Nhiệt điện Phúc Thành (Hải Dương), Nhà máy Nhiệt điện Thăng Long (Quảng Ninh).

Để hợp thức hồ sơ cho việc mua bán than nhập lậu và than khai thác trái phép, anh em Bùi Hữu Thanh, Bùi Hữu Giang cùng 3 cổ đông Công ty Đông Bắc Hải Dương là Hà Anh Tuấn, Ngô Đăng Hải, Phạm Văn Thu đã thống nhất thành lập 6 công ty gồm: Công ty TNHH Khoáng sản Toàn Phát thuê Vũ Anh Tú đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Thương mại Khoáng sản Toàn Thắng thuê Bùi Mạnh Linh đứng tên giám đốc; Công ty TNHH Khoảng sản Thắng Lợi thuê Vũ Khắc Tùng đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Thương mại Thịnh Vượng TH thuê Vũ Mạnh Cường và Phạm Văn Trường đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Đông Bắc Thái Nguyên thuê Lê Trọng Tấn đứng tên Giám đốc; Công ty TNHH Đông Bắc Hải Dương thuê Bùi Mạnh Cường đứng tên Giám đốc, sau đó là Phạm Văn Trường đứng tên Giám đốc.

Sau đó, các bị cáo sử dụng pháp nhân 6 Công ty trên (gọi tắt là nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương) ký hợp đồng mua hóa đơn đầu vào để hợp thức nguồn gốc than và ký hợp đồng bán than đầu ra với các khách hàng.

Cơ quan tiến hành tố tụng xác định, từ năm 2017 đến 2020, để hợp thức các loại hàng hóa, dịch vụ, các cổ đông Công ty Đông Bắc Hải Dương đã sử dụng nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương nêu trên để ký hợp đồng mua bán than, mua hóa đơn mặt hàng than nhập khẩu, dầu diezel, dịch vụ bốc xúc, vận chuyển với 11 Công ty tại Hải Phòng và Nam Định. 11 công ty này không có hồ sơ nguồn gốc than, không có hoạt động bán than, dầu và dịch vụ bốc xúc, vận chuyển với nhóm 6 Công ty Đông Bắc Hải Dương mà chỉ xuất bán hóa đơn.

Cụ thể, nhóm 5 Công ty tại Hải Phòng do Lã Xuân Hữu điều hành, đã ký 9 hợp đồng và 4 phụ lục hợp đồng, xuất bán 315 hóa đơn có nội dung xuất bán mặt hàng than các loại, dầu diezel, dịch vụ bốc xúc với tổng giá trị gồm thuế Giá trị gia tăng là hơn 1.097 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Dịch vụ Hữu Phúc, do Lã Xuân Hữu đứng tên Giám đốc, từ 2/2019, do ông Đoàn Văn Phong đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 54 hóa đơn; Công ty TNHH Vương Hiển Phát do bà Hoàng Thị Thu Hiền đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 60 hóa đơn.

Công ty TNHH Đầu tư Thương mại và Dịch vụ Khang Tuấn do bà Nguyễn Thị Hương Giang đứng tên Giám đốc, xuất bán 100 hóa đơn; Công ty TNHH Đầu tư Thương mại Phúc Trường Thọ do ông Chu Quốc Nam đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 76 hóa đơn; Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Dịch vụ Phúc Xuân do Lã Xuân Hữu đứng tên Giám đốc, từ 1/2019, do bà Nguyễn Thị Phương Nhung đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 25 hóa đơn.

Nhóm 6 công ty tại Nam Định do Trần Ngọc Hán điều hành, đã ký 7 hợp đồng, xuất bán 80 hóa đơn mặt hàng than các loại với tổng giá trị gồm thuế Giá trị gia tăng là hơn 531,5 tỷ đồng, gồm: Công ty TNHH Thương mại và Khoáng sản Gia Phát do Đoàn Văn Quý đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 3 hóa đơn; Công ty TNHH Thương mại và Khoáng sản Gia Bảo do Đỗ Ngọc Tuyến đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 33 hóa đơn;

Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại Khoáng sản Đức Minh do Trần Xuân Cự đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 26 hóa đơn; Công ty TNHH Thương mại Khoáng sản Thống Nhất do Trần Ngọc Hán đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 4 hóa đơn; Công ty TNHH Thương mại Khoáng sản Nhật Minh do Nguyễn Văn Bình đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 5 hóa đơn; Công ty TNHH Thương mại Khoáng sản Hòa Bình do Trần Đức Học đứng tên Giám đốc, đã xuất bán 9 hóa đơn.

Thu lợi bất chính hàng chục tỷ đồng

Để thực hiện phương thức mua bán hóa đơn, bị cáo Lã Xuân Hữu và Trần Ngọc Hán đã chỉ đạo nhân viên hoặc thuê dịch vụ ngân hàng nộp tiền vào tài khoản nhóm các Công ty Đông Bắc Hải Dương, sau đó sử dụng ủy nhiệm chi bỏ trống thông tin, đã có chữ ký, đóng dấu do kế toán Công ty Đông Bắc Hải Dương chuyển trước đó để điền thông tin chuyển khoản thanh toán tiền vào tài khoản của nhóm các công ty bán hóa đơn nhằm hợp thức dòng tiền thanh toán theo hợp đồng, hóa đơn đã xuất.

Từ các hoạt động mua bán trái phép hóa đơn, bị cáo Lã Xuân Hữu thu 2,5 - 3% tiền phí và đã thu lợi bất chính gần 30,5 tỷ đồng. Còn Trần Ngọc Hán thu 4% tiền phí và đã thu lợi bất chính hơn 19 tỷ đồng.

Ngoài ra, căn cứ theo hồ sơ, tài liệu, sổ quỹ tại Công ty Đông Bắc Hải Dương còn thể hiện việc nhóm Công ty Đông Bắc Hải Dương chi tiền thuế, tiền mua hóa đơn cho 28 công ty khác.