Tác dụng của kinh giới trong y học cổ truyền

Kinh giới (tên khoa học: Elsholtzia cristata hoặc Elsholtzia ciliata) là vị thuốc quý trong Đông y, được xếp vào nhóm “tân ôn giải biểu” – có nghĩa là loại thảo dược giúp phát tán phong hàn, làm ấm cơ thể, giải cảm, và từ đó giảm các cơn đau đầu do lạnh.

Cơ chế chính:

Tán phong hàn: Cơn đau đầu do trúng gió, nhiễm lạnh, cảm mạo thường do “phong hàn xâm nhập”, làm khí huyết ứ trệ ở đầu. Kinh giới có tính ấm, vị cay, giúp phát tán tà khí ra ngoài.

Hoạt huyết, thông kinh lạc: Giúp lưu thông khí huyết vùng đầu – đây là nguyên nhân rất thường gặp gây đau đầu, choáng váng nhẹ.

An thần nhẹ: Kinh giới có tác dụng làm dịu thần kinh, hỗ trợ giấc ngủ – giúp giảm đau đầu do căng thẳng, mất ngủ.

Theo Y học hiện đại:

Các nghiên cứu dược lý hiện đại đã xác nhận một số hoạt chất trong kinh giới có lợi cho việc giảm đau và chống viêm.

Thành phần chính:

Tinh dầu (0.5 – 1.5%): chứa elsholtzia ketone, limonene, linalool, perillaldehyde – có tác dụng giãn mạch nhẹ, giảm co thắt, giảm đau.

Flavonoid và acid phenolic: chống oxy hóa mạnh, giúp giảm viêm và cải thiện tuần hoàn máu não.

Tác dụng kháng khuẩn nhẹ: giúp cơ thể nhanh hồi phục nếu đau đầu là triệu chứng phụ do nhiễm khuẩn hoặc viêm mũi họng.

Cách chữ đau đầu bằng kinh giới

Uống nước kinh giới tươi

Chuẩn bị: 1 nắm lá kinh giới tươi, muối hạt, nước đun sối để nguội.

Cách dùng: Rửa sạch lá, giã nắt, vắt lấy nước cốt hoặc hãm như trà. Uống khi còn ấm 1-2 lần/ngày.

Xông hơi với kinh giới

Nguyên liệu: Kinh giới, tía tô, sả, bạc hà, gừng (mỗi thứ một nắm).

Cách làm: Nấu các loại lá trong nồi nước sôi 10 phút, sau đó trùm màn xông trong 10-15 phút.

Lợi ích: Thư giãn toàn thân, hỗ trợ giải độc, giãn mạch.

Chườm lá kinh giới

Lá kinh giới đem hầm đối với gừng tươi, cho vào khăn mỏng chườm lên trán hoặc gáy.

Cách này giúc giảm những cơn đau nhức do lưu thông kém.

Lưu ý khi dùng cách chữa đau đầu bằng kinh giới

Không nên dùng lâu dài: Vì kinh giới tính ấm, nếu dùng liên tục dễ gây nóng trong, khô họng.

Phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Không dùng cho người đang sốt cao kéo dài mà chưa rõ nguyên nhân.

Không dùng thay thế thuốc điều trị bệnh lý nền nếu đau đầu có nguyên nhân thực thể như u não, tăng huyết áp.

Chữ đau đầu bằng kinh giới là một cách đơn giản, dễ thực hiện, an toàn và mang lại nhiều lợi ích cho sức khoẻ. Tuy nhiên, nên kết hợp chế độ dinh dưỡng lành mạnh, nghỉ ngơi điều độ và luyện tập thể dục thường xuyên để đạt được hiệu quả tối ơu trong việc điều trị đau đầu.