Với gần 3.000 người cư trú, truyền thông Trung Quốc gọi ngôi làng ở Tam Môn Hiệp dưới lòng đất là “ngôi làng bí ẩn nhất Trung Quốc”. 

Làng cổ độc nhất vô nhị dưới lòng đất 4.000 năm tuổi

Theo lịch sử ghi chép, ngôi làng cổ Tam Môn Hiệp hình thành cách đây khoảng 4.000 năm vào thời đại đồ đồng và trở nên phổ biến vào thời nhà Minh và nhà Thanh. Các căn nhà được xây dựng theo hình vuông có cạnh 10 - 12m, lối thiết kế và xây dựng đơn giản, tiết kiệm chi phí nhưng không kém phần độc đáo và phù hợp với người dân nghèo. 

Người dân khi đó tìm cách đào đất, xây nhà để chống chọi với nắng nóng mùa hè và giá lạnh mùa đông. Vào mùa hè, nhiệt độ trong nhà mát mẻ, chỉ khoảng 20 độ C. Đến mùa đông, nhiệt độ lại khá ấm áp, luôn cao hơn 10 độ C. Để xây một căn nhà dưới lòng đất như thế này, mỗi hộ gia đình phải mất 2 - 3 năm. Sau khi xây xong, mọi sinh hoạt của họ đều gói gọn trong căn nhà nhỏ kín đáo.

Tuy ở dưới lòng đất, những căn nhà đều đầy đủ công trình và vật dụng cần thiết như phòng khách, phòng ngủ, phòng tắm, chuồng gia súc hay nhà kho. 

Vì được xây dựng dưới lòng đất nên hệ thống thoát nước ở đây cũng được thiết kế đặc biệt để nước chảy xuống sẽ thoát ra bên ngoài, khiến nơi đây dường như không bị ảnh hưởng bởi lũ lụt hay các cơn bão. Ngoài ra các căn nhà ở Tam Môn Hiệp được cách âm tuyệt đối và chống được cả động đất. Mái vòm của ngôi nhà được dùng để trồng cây trong khi vùng đất xung quanh có thể sử dụng vào nông nghiệp.

Từ năm 2011, chính quyền địa phương đưa ra chính sách nhằm bảo tồn ngôi làng cổ này và biến nơi đây trở thành điểm đến thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.