Đó là chưa kể đến tình hình dịch bệnh trong nuôi tôm bùng phát, ảnh hưởng đến nguồn tôm nguyên liệu cung ứng cho chế biến và xuất khẩu. Tuy nhiên, các chuyên gia ngành tôm nhìn nhận, dù gặp nhiều khó khăn nhưng con tôm Việt Nam vẫn có rất nhiều cơ hội phát triển trong vòng xoáy biến động này.

Dòng sản phẩm cao cấp

Theo thông tin từ Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), mặc dù lạm phát kinh tế khiến người tiêu dùng thắt chặt chi tiêu, lựa chọn dòng thực phẩm phù hợp với khả năng chi trả nhưng tôm Việt Nam vẫn được người tiêu dùng thế giới ưa chuộng trong quyết định lựa chọn thực phẩm hàng ngày.

Cũng theo ông Mobandas Kizhakke, sở dĩ người tiêu dùng nơi đây ưa chuộng tôm Việt Nam vì tôm Việt Nam hiện có một quy trình xử lý vệ sinh hơn một số nước. Chính vì vậy, tôm Việt Nam được xếp vào dòng thực phẩm cao cấp và trong nhiều trường hợp thị trường còn không có đủ để bán.

Một thùng carton 9,5 kg tôm chân trắng nhập khẩu đông lạnh, cỡ 50/60 con có giá 570 NDT (82,47 USD hay 9,16 USD/kg) với giá buôn tại Trung Quốc tuy nhiên khi quy đổi ngoại tệ có giá 620 NDT, chênh lệnh 50 NDT.

Chính vì vậy, các nhà nhập khẩu tôm Trung Quốc dự đoán có khả năng sẽ giảm lượng nhập khẩu chờ nhà nước Trung Quốc có động thái điều chỉnh tỷ giá và kinh tế để giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, vừa qua, Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã có động thái nâng lãi suất lần thứ 5 kể từ khi xảy ra lạm phát 5 tháng trước. Động thái này cũng sẽ có hiệu ứng rộng đối với các nền kinh tế khác nên các nhà nhập khẩu tôm Trung Quốc cũng sẽ nhanh chóng được Chính phủ tháo gỡ khó khăn này.

Theo đó, kể từ ngày 22/8/2022 tôm BBC và HP từ tất cả các nước đã được phê duyệt sẽ được hưởng các ưu đãi trong Chương trình CBIS. Các sản phẩm này sẽ được ưu đãi dựa vào lịch sử tuân thủ các quy định về an toàn sinh học và tỷ lệ kiểm tra xác suất rủi ro của Chính phủ Australia.

Cụ thể, đối với tôm BBC, thay vì 100% các lô hàng phải kiểm tra nguyên niêm phong để xác minh hàng hóa, từ 22/8/2022, chỉ một phần các lô hàng phải kiểm tra còn nguyên niêm phong. Đối với tôm HP, thay vì 25% số lô hàng phải kiểm tra để xác minh hàng hóa, từ 22/8/2022 chỉ một phần nhỏ hơn các lô hàng phải đưa đi kiểm tra.

Chính từ trong những khó khăn do thị trường, biến động chính trị cũng như lạm phát, giá cước vận chuyển vẫn ở mức cao dù tình hình giá dầu thế giới đã hạ nhiệt hơn 1 tháng qua, con tôm Việt Nam vẫn tìm thấy nhiều cơ hội tung ra thị trường quốc tế với vị thế cao, chất lượng tốt, đáp ứng được các tiêu chí khó thuyết phục của người tiêu dùng. Đây là dấu hiệu để ngành tôm Việt Nam vẫn giữ vững được mục tiêu xuất khẩu đã đề ra từ đầu năm.

Với các thị trường lớn, thị trường Trung Quốc luôn chiếm tỷ lệ nhập khẩu tôm Việt Nam cao nhất trong các thị trường. Đây là thị trường tiêu thụ tôm lớn nhất thế giới.

Trung Quốc có hàng nghìn nhà máy chế biến lớn và nhập tôm sơ chế các nơi trên thế giới, chủ yếu từ Ecuador, Ấn Độ, Agentina về chế biến lại, phục vụ trong nước và một phần xuất khẩu, trong đó các doanh nghiệp Trung Quốc tập trung mua tôm sú ở Việt Nam vì tôm làm chín có màu đỏ bắt mắt mà đây lại là thế mạnh của Cà Mau và Bạc Liêu. Chính vì vậy, các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu tôm không thể bỏ lỡ thị trường đầy "quyến rũ" này.

Với diễn biến dịch bệnh trên tôm hiện nay tại Việt Nam nói riêng, các quốc gia nuôi tôm trên thế giới nói chung, tất yếu sẽ ảnh hưởng đến nguồn cung tôm nguyên liệu cho các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu. Đồng thời, cũng sẽ tác động đến giá thành sản xuất tôm, tác động đến giá tôm trên thị trường thế giới.

Ông Hồ Quốc Lực nhận xét, xuất khẩu sẽ lệ thuộc nhiều vào tình hình kinh tế thế giới, khi kinh tế thế giới phục hồi thì sức tiêu thụ tôm chắc chắn sẽ tăng mạnh hơn bình thường. Các doanh nghiệp phải tập trung vào tôm chế biến sâu bán giá tốt, qua đó mới có thể chia sẻ với người nuôi tôm thông qua giá mua tôm thương phẩm.