Giá thuê nhà tại TP.HCM leo thang, đề xuất nâng mức hỗ trợ cho người chờ tái định cư

Mức hỗ trợ không còn phù hợp vì giá thuê nhà tăng

Tại hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo nghị quyết quy định mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí nhà ở, đất ở tái định cư trên địa bàn TP.HCM ngày 28/3, các ý kiến thống nhất mở rộng đối tượng, tăng chi phí hỗ trợ thuê nhà ở tạm cư.

Theo Sở Tài chính TP.HCM, trước đây, khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thành phố, mức hỗ trợ chi phí tạm cư trong thời gian các hộ gia đình, cá nhân chờ bố trí tái định cư đã được UBND thành phố quy định cụ thể tại Công văn 7264/UB-ĐT và quy định tại khoản 5 Điều 37 Quyết định 106/2005/QĐ-UBND.

Khi HĐND thành phố ban hành Nghị quyết 57/2006/NQ- HĐND ngày 26/9/2006 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và đào tạo, giải quyết việc làm khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn TP.HCM, UBND thành phố đã tập trung giải quyết cơ bản tình trạng tạm cư kéo dài nên không quy định mức hỗ trợ này, mà chỉ giải quyết cụ thể cho từng dự án khi phải bàn giao mặt bằng cấp bách nhưng chưa chuẩn bị được quỹ nhà, đất ở tái định cư hoặc tạm cư.

Cũng xuất phát từ nhu cầu của người dân bị thu hồi đất, năm 2012, Sở Tài chính đã tham mưu UBND thành phố ban hành Công văn 1921 /UBND-ĐTMT quy định cụ thể về mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư. Đến nay, mặt bằng giá thuê nhà ở của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố nói chung ngày càng cao, nên mức hỗ trợ theo Công văn 1921/UBND-ĐTMT không còn phù hợp.

Mặt khác, Công văn 1921/UBND-ĐTMT chưa đề cập đến trường hợp chỉ bị thu hồi một phần nhà ở nhưng do kết cấu còn lại không thể sử dụng được buộc phải tháo dỡ toàn bộ căn nhà. UBND TP.HCM đã tiếp tục ban hành Quyết định 10/2020/QĐ-UBND quy định mức chi hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư cho hộ gia đình, cá nhân trong thời gian chờ bố trí tái định cư trên địa bàn thành phố.

Tuy nhiên, theo Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật thuộc Bộ Tư pháp, Luật Ngân sách nhà nước và Nghị định 163/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định thẩm quyền ban hành chế độ chi ngân sách là HĐND thành phố. Do đó, hiện Sở Tài chính đã trình UBND thành phố ban hành quyết định hủy bỏ các quyết định trước đây và xây dựng nghị quyết mới trình HĐND thành phố xem xét, ban hành.

Phía Sở Tài nguyên và Môi trường ghi nhận, khi thành phố thu hồi đất và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư để thực hiện các dự án thì phải chuẩn bị đủ quỹ nhà ở, đất ở tái định cư. Tuy nhiên, thực tế các dự án trên địa bàn TP.HCM thời gian qua, do nhu cầu của người bị thu hồi đất đề nghị được bố trí tái định cư tại chỗ hoặc nhu cầu cấp bách phải bàn giao mặt bằng để thi công dự án nên chưa chuẩn bị được quỹ nhà, đất tái định cư.

Do đó cần thiết bổ sung thêm các trường hợp người dân chọn phương thức tự lo nơi ở tạm cư vào điều kiện tính hỗ trợ chi phí tạm cư; bổ sung điều kiện thực tế cư trú trước khi có thông báo thu hồi đất vào các điều kiện để tính hỗ trợ chi phí tạm cư, như vậy phù hợp điều kiện thực tế và vì lợi ích người dân.

Tăng mức hỗ trợ người tạm cư

Các đại biểu cũng đồng thuận, mức hỗ trợ như trong dự thảo còn rất thấp so với nhu cầu. Do vậy, ở mỗi khu vực cần tăng thêm chi phí hỗ trợ tái định cư cho mỗi nhân khẩu để phù hợp với thực tiễn.

Góp ý dự thảo nghị quyết, các đại biểu cho rằng mức hỗ trợ từ 5-8 triệu đồng/hộ/tháng là thấp so với mặt bằng giá cho thuê nhà hiện nay, đặc biệt khu vực nội đô. Các đại biểu cũng đã đóng góp nhiều ý kiến xác đáng cho dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội. Trong đó, nhiều đề nghị không nêu con số cụ thể mang tính định lượng về số tiền trong một văn bản luật mà nên quy thành tỷ lệ khung.

Hiện nay, mức hỗ trợ chi phí thuê nhà ở tạm cư được áp dụng theo 4 khu vực: Khu vực 1 gồm quận 1, 3, 5: Hỗ trợ 8 triệu đồng/hộ/tháng đối với hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống; hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 2 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 24 triệu đồng/hộ/tháng.

Khu vực 2 gồm quận 4, 6, 10, 11, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình, và quận Gò Vấp: Hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống hỗ trợ 7 triệu đồng/hộ/tháng; hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,75 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 21 triệu đồng/hộ/tháng.

Khu vực 3 gồm TP.Thủ Đức, quận 7, 8, 12, Bình Tân và Tân Phú: Hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống hỗ trợ 6 triệu đồng/hộ/tháng; hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,5 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 18 triệu đồng/hộ/tháng.

Khu vực 4 gồm huyện Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Cần Giờ và Nhà Bè: Hộ có từ 4 nhân khẩu trở xuống hỗ trợ 5 triệu đồng/hộ/tháng; hộ có từ 5 nhân khẩu trở lên được hỗ trợ 1,25 triệu đồng/người/tháng, nhưng tổng mức hỗ trợ không quá 15 triệu đồng/hộ/tháng.

Trước thông tin này, nhiều người dân bày tỏ sự đồng thuận với việc sẽ nâng mức hỗ trợ thuê nhà chờ tái định cư. Bà Thạch Thị Thảo (56 tuổi, hộ dân ảnh hưởng dự án metro số 1) cho biết một số khu vực như quận 1, quận 3 có giá thuê nhà rất cao còn mức hỗ trợ như trong dự thảo nghị quyết là chưa đáp ứng được. Người dân chờ tái định cư cũng cần có chất lượng cuộc sống tốt, không thể đi thuê những căn nhà tạm bợ.