Sau hai ngày đàm phán với các quan chức Trung Quốc tại Geneva, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết hai bên đã nhất trí tạm dừng trong 90 ngày, theo đó thuế quan sẽ giảm hơn 100 điểm phần trăm.

Thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc ở mức 30% từ ngày 14/5 đến ngày 12/8 và thuế của Trung Quốc đối với hàng nhập khẩu của Mỹ ở mức 10%. Kết quả đã vượt quá hy vọng của nhiều nhà đầu tư trước các cuộc đàm phán.

Đồng đô la đã tăng hơn 1% so với một rổ các loại tiền tệ chính, khi đồng yên và đồng franc Thụy Sĩ giảm cùng với các tài sản trú ẩn an toàn khác như vàng và trái phiếu chính phủ.

Cổ phiếu Mỹ tăng vọt, với chỉ số chuẩn S&P 500 kết thúc tăng 3,3%, trong khi Nasdaq Composite thiên về công nghệ tăng hơn 4%.

Giá trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ giảm, khiến lợi suất trái phiếu kho bạc chuẩn kỳ hạn 10 năm lên 4,48%, mức cao nhất trong khoảng một tháng, khi các nhà đầu tư từ bỏ nơi trú ẩn an toàn và mua vào các tài sản rủi ro. Chỉ số cổ phiếu toàn cầu của MSCI tăng hơn 2%.

Chỉ số biến động Cboe, thước đo mức độ lo lắng của nhà đầu tư dựa trên quyền chọn, đã giảm xuống dưới 20 lần đầu tiên kể từ cuối tháng 3.

"Đây là một đợt phục hồi mạnh nhờ tâm lý nhẹ nhõm khi kịch bản tồi tệ nhất về thuế quan, là thuế quan trên 100%, không có khả năng xảy ra" - John Praveen, giám đốc điều hành tại công ty Paleo Leon ở Princeton, New Jersey cho biết.

"Chúng ta có thể không đạt được mức thuế quan bằng 0 nhưng trường hợp xấu nhất là không thể xảy ra. Chúng ta đã thoát khỏi bờ vực thẳm".

Tâm lý thận trọng

Niềm vui đã được xoa dịu bởi sự thận trọng, vì cần phải đạt được một thỏa thuận thương mại lâu dài hơn, trong khi mức thuế quan cao hơn nhìn chung vẫn có thể gây áp lực lên nền kinh tế toàn cầu.

“Đây là tin tích cực trong dài hạn, nhưng đi kèm 90 ngày bất định” - ông Charles Wang, Chủ tịch quỹ Shenzhen Dragon Pacific Capital Management, nhận xét.

Michael Metcalfe, trưởng bộ phận chiến lược vĩ mô tại State Street Global Markets (London), ước tính thỏa thuận hiện tại tương đương với mức thuế trung bình khoảng 15%.

“Với những gì thị trường kỳ vọng trước đó, thì đây là kết quả tích cực” - ông nói. “Về cơ bản, hai bên đã rút lại các tuyên bố áp thuế trả đũa – và điều đó đưa chúng ta quay lại điểm xuất phát.”

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp thuế 145% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Đổi lại, Trung Quốc tăng thuế đối với hàng hóa của Mỹ lên 125% và hạn chế xuất khẩu một số khoáng sản đất hiếm quan trọng.

Các biện pháp đó đã khiến gần 600 tỷ USD thương mại hai chiều bị đình trệ, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và làm dấy lên lo ngại nền kinh tế toàn cầu có thể sụp đổ.

"Các công ty vẫn khó đưa ra quyết định về chi tiêu" - Patrick Kaser, giám đốc danh mục đầu tư tại Brandywine Global ở Philadelphia cho biết. "Thị trường đang hành động như thể rủi ro đã biến mất, nhưng tôi không nghĩ rằng nhiều doanh nghiệp và công ty sẽ nhìn nhận tình hình theo cách đó".

Lập trường mềm mỏng hơn

Các nhà đầu tư đã thấy những dấu hiệu cho thấy ông Trump có thể đang xem xét lại chiến lược thương mại của mình, vì các chỉ số kinh tế đã suy yếu và các ngân hàng trung ương đã cảnh báo về rủi ro tăng trưởng chậm lại và lạm phát gia tăng.

Một thỏa thuận vào tuần trước với Anh, cùng với những tiếng nói tích cực từ Nhật Bản, Việt Nam và Hàn Quốc, đã giúp khôi phục lại một số niềm tin, cũng như căng thẳng địa chính trị đang dịu đi.

"Như chúng ta đã thấy kể từ đầu tháng 4, sự bất ổn thương mại thấp hơn chuyển thành sự biến động của thị trường chứng khoán thấp hơn, từ đó làm dịu các điều kiện tài chính và cải thiện tâm lý rủi ro" - Angelo Kourkafas, chiến lược gia đầu tư cấp cao tại Edward Jones ở St. Louis cho biết. "Đó là một loại phản ứng dây chuyền".

Jane Foley, giám đốc chiến lược ngoại hối của Rabobank cho biết có nhiều sự lạc quan hơn rằng thuế quan sẽ không tàn phá như nhiều người lo ngại, nhưng điều này không có nghĩa là quay trở lại tình trạng trước thời Trump.

"Chúng ta vẫn còn khá nhiều sự bất ổn về nơi các mức thuế quan này sẽ được áp dụng, tác động của chúng đối với tăng trưởng thế giới và chính sách của ngân hàng trung ương", bà cho biết.

Metcalfe của State Street cho biết mối quan ngại có thể chuyển từ thương mại sang các vấn đề khác. Ví dụ, nhiều nhà đầu tư tự hỏi kế hoạch cắt giảm thuế của Trump sẽ có ý nghĩa gì đối với mức nợ của Mỹ, đặc biệt là khi doanh thu từ thuế quan giảm.

Ông cho biết, thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc "không có nghĩa là sự bất ổn về chính sách đã biến mất, mà chuyển sang một lĩnh vực mới".

Phản ứng của thị trường Kho bạc dường như trái ngược với mục tiêu của chính quyền Trump là hạ thấp lợi suất trái phiếu chính phủ, vốn cung cấp chuẩn mực cho nhiều loại chi phí đi vay.

"Mục tiêu hạ lãi suất dài hạn của Bessent hiện đang tan thành mây khói", Dean Smith, chiến lược gia trưởng tại FolioBeyond ở New York cho biết.