Nâng cao giá trị nông sản xứ Tuyên

Nhờ vậy, đến nay, tỉnh Tuyên Quang đã có 3 sản phẩm nông sản được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cấp Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý là: cam sành Hàm Yên, chè Shan tuyết Na Hang và bưởi Soi Hà. Việc các sản phẩm nông sản được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý không chỉ là cơ hội để các sản phẩm của tỉnh Tuyên Quang tăng sức cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ, mà còn mở ra hướng phát triển mới cho người dân các địa phương.

Huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang hiện có trên 1.300 ha chè Shan tuyết, được trồng chủ yếu ở các xã Sinh Long, Hồng Thái và Sơn Phú; trong đó, có những cây chè cổ thụ cao từ 5-7 m, tán rộng hàng chục m2…

Ông Tô Viết Hiệp, Chủ tịch UBND huyện Na Hang cho biết, chè Shan tuyết được trồng ở độ cao từ 800-1.000 m so với mực nước biển. Với tiểu vùng khí hậu quanh năm mát mẻ, bốn mùa mây phủ, nên cây chè Shan tuyết ở huyện Na Hang có mùi thơm rất đặc trưng, vị đậm, nước xanh. Đặc biệt, toàn bộ các khâu sản xuất từ trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến… đều đảm bảo chất lượng chè sạch.         

Cũng theo ông Hiệp, việc chè Shan tuyết Na Hang được Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý sẽ là tiền đề cho việc phát triển bền vững, nâng cao giá trị nông sản của địa địa phương. Qua đó, góp phần thúc đẩy ngành nông nghiệp huyện Na Hang từ nay đến năm 2025 tăng trưởng bình quân trên 4%/năm.    

Cũng như chè Shan tuyết, bưởi Soi Hà những năm gây, đây đã khẳng định được thương hiệu trên thị trường, năm 2017. Bưởi Soi Hà được Hội Người tiêu dùng Việt Nam bình chọn vào Top 10 nhãn hiệu, thương hiệu nổi tiếng Việt Nam.

Soi Hà là vùng đất đồi nằm ven bờ sông Gâm, xã Xuân Vân, huyện Yên Sơn có tầng đất phù sa cổ dày, độ dốc vừa phải, khô ráo và thoáng mát, phù hợp trồng cây ăn quả, trong đó đặc biệt là bưởi. Cây bưởi ở Soi Hà có cách đây khoảng 40 năm từ 3 cây bưởi tổ (giống bưởi đường) đã được người dân nhân giống phát triển ra nhiều xã trong huyện Yên Sơn.

Theo thống kê, đến nay, huyện Yên Sơn có hơn 4.100 ha trồng bưởi, phân bố tại các xã: Phúc Ninh, Xuân Vân, Chiêu Yên, Lực Hành, Tứ Quận, Trung Trực, Quý Quân, Tân Long, Kiến Thiết, Tân Tiến, Lang Quán và thị trấn Yên Sơn.

Đây cũng chính là các xã được cấp Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý theo Quyết định số 4031/QĐ-SHTT, ngày 15/9/2021, của Cục Sở hữu trí tuệ về việc cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý số 00109 cho bưởi Soi Hà.

Theo các nhà vườn, bưởi Soi Hà có vị ngọt mát, thơm, mọng nước rất được người tiêu dùng ưa chuộng. Vụ bưởi năm nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, giá bán giảm một chút so với năm 2020, giá bán bưởi tại vườn cho các thương lái từ 15.000-18.000 đồng/quả đối với bưởi loại một và từ 10.000-12.000 đồng/quả đối với bưởi loại hai. Với giá bưởi này, trừ các khoản chi phí phân bón, công chăm sóc, thuốc bảo vệ thực người dân vẫn có lãi, nhưng không nhiều.    

Ông Nguyễn Đại Thành, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tuyên Quang cho biết, đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý và tên gọi xuất xứ sản phẩm nông sản được xem là một hướng đi có hiệu quả nhằm bảo vệ tên tuổi và nâng cao giá trị cho nông sản Tuyên Quang.

Bên cạnh đó, bảo hộ chỉ dẫn địa lý sẽ trao cho doanh nghiệp, tổ chức, địa phương quyền được "ngăn cấm" những người không có thẩm quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý. Hoặc, đối với những sản phẩm không có nguồn gốc từ khu vực địa lý đã nêu, loại trừ những mặt hàng thuộc cùng một khu vực địa lý nhưng sản phẩm không đáp ứng được yêu cầu về chất lượng. Đặc biệt, bảo hộ chỉ dẫn địa lý để sản phẩm không trở thành một tên gọi chung, làm mất đi tính phân biệt với các hàng hóa thông thường khác. 

Cũng theo ông Thành, hiện Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tuyên Quang đang tiếp tục phối hợp với các huyện rà soát, lựa chọn các sản phẩm OCOP (Chương trình Mỗi xã phường một sản phẩm), sản phẩm chủ lực, đặc sản để có kế hoạch phát triển và thực hiện đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý trong giai đoạn 2021 - 2025. 

Cùng với đó, tỉnh Tuyên Quang khuyến khích người dân chú trọng đến việc sản xuất sạch, sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, VietGAP… để phát triển bền vững; phấn đấu đến năm 2025, giá trị sản xuất bình quân/ha canh tác đất sản xuất nông nghiệp đạt 120 triệu; giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng bình quân 4%/năm.