Thế "bấp bênh" của cán cân thương mại, lãi suất cho vay USD tăng nóng

Trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất cho vay qua đêm bằng VND đã giảm mạnh trong nửa cuối tháng 4, chỉ còn khoảng 1,3%/năm tại ngày 22/04/2022. Mặc dù lãi suất cho vay qua đêm hạ nhiệt nhưng doanh số giao dịch bình quân vẫn duy trì ở mức cao trong tháng 4/2022, đạt 203.050 tỷ đồng, xấp xỉ mức bình quân của tháng 3/2022.

Trong một diễn biến khác, lãi suất cho vay qua đêm bằng USD có dấu hiệu tăng nóng, từ mức trung bình chỉ 0,1%/năm trong 3 tháng đầu năm đã tăng lên xấp xỉ 0,4% trong tháng 4/2022.

Doanh số giao dịch bằng USD quy đổi ra VND trong các tuần gần đây ở mức khoảng trên 223.000 tỷ đồng, cao hơn 15,5% so với doanh số bình quân trong quý 1/2022.

Tỷ giá trên các thị trường cũng có biến động theo chiều hướng tăng, cụ thể, tỷ giá trung tâm mặc dù chỉ tăng khoảng 0,1% so với cuối tháng 3, tỷ giá bình quân thị trường chính thức và tự do đều ghi nhận mức tăng khá lần lượt 0,6% và 0,3% so với cuối tháng trước.

Nhìn nhận diễn biến này, chuyên gia phân tích tại Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng nhu cầu USD tăng có tính thời điểm, một phần vì cán cân thương mại cũng đang ở thế "bấp bênh".

Cụ thể, sau khi ghi nhận mức thặng dư khoảng 2 tỷ USD trong tháng trước, nửa đầu tháng 4/2022, cán cân thương mại chuyển sang thâm hụt khoảng 1,6 tỷ USD. Yếu tố thâm hụt thương mại trong nửa đầu nếu xét kỹ thì do tăng trưởng chững lại trong hoạt động xuất khẩu của khối doanh nghiệp FDI, VDSC cho rằng yếu tố này là tạm thời và cán cân thương mại có thể cải thiện trong nửa cuối tháng 4.

Tuy nhiên, do đồng USD đang tăng trở lại trước kỳ vọng Cục dữ trữ liên bang Mỹ (Fed) sẽ nâng lãi suất 50 điểm cơ bản trong kỳ họp tháng 5/2022 và sẽ có các lần nâng lãi suất liên tục từ nay đến cuối năm, điều này cũng dẫn đến kỳ vọng tiền đồng mất giá nhẹ trong năm 2022.

Trong báo cáo tiền tệ cập nhật mới đây của Chứng khoán SSI, các chuyên gia cũng đã chỉ ra rằng, tâm lý trên thị trường tài chính trong tuần từ ngày 18/4 đến 22/4/2022, vẫn tương đối thận trọng, sau những phát biểu của chủ tịch Fed trong cuộc họp với IMF và World Bank tại Washington.

Cụ thể, Fed cho biết việc tăng 50 điểm cơ bản sẽ được bàn luận ở cuộc họp chính sách vào đầu tháng 05/2022 và kỳ vọng lạm phát sẽ đạt đỉnh ở quanh mức hiện tại. Phát biểu của Chủ tịch Fed trùng với công cụ dự báo của CME Fed Watch, với xác xuất 98% khả năng Fed sẽ tăng lãi suất 50 điểm cơ bản trong cuộc họp sắp tới.

Trong khi đó, việc Trung Quốc có kế hoạch phong tỏa các thành phố lớn do dịch Covid đã khiến thị trường trở nên lo ngại hơn giá dầu thô sụt giảm mạnh trong tuần. Kết tuần, giá dầu Brent giảm 3,4%, giá vàng cũng ghi nhận giảm tới 1,6% so với cuối tuần trước.

Đồng USD (đo lường bằng chỉ số DXY) hầu như đi ngang do EUR đi ngang (-0,07%). Các đồng tiền mới nổi giảm giá tương đối mạnh trong tuần như THB -1,1%, MYR – 2,02%,…

Tại thị trường trong nước, đồng VND đã điều chính giảm giá tương đối mạnh trong tuần khi áp lực trên thị trường ngoại hối xuất hiện và Ngân hàng Nhà nước đã sử dụng công cụ bán kỳ hạn hợp đồng USD 3 tháng nhằm hỗ trợ thanh khoản USD cho thị trường.

"Đây là lần đầu tiên kể từ giữa năm 2018, Ngân hàng Nhà nước thực hiện nghiệp vụ trên. Ngoài việc cán cân thương mại đảo chiều nhập siêu lên tới 1,6 tỷ USD trong nửa đầu tháng 4, chúng tôi cho rằng việc áp lực trên thị trường là do yếu tố mùa vụ khi các công ty FDI thực hiện chuyển lợi nhuận về công ty mẹ vào cuối năm tài chính", SSI nhấn mạnh.

Tính từ đầu năm đến này, tỷ giá USD/VND đã mất giá khoảng 0,6% - mức tương đối thấp so với các đồng tiền trong khu vực. Về dài hạn, các chuyên gia SSI cho rằng, yếu tố duy trì sức mạnh cho đồng VND vẫn tương đối tích cực với dòng tiền ngoại tệ từ hoạt động xuất nhập khẩu, FDI giải ngân và kiều hối.