Trung tâm tài chính quốc tế tại TP HCM: Đột phá nhưng phải có bước đi

Sáng 25-2, UBND TP HCM đã chủ trì hội thảo "Đề án phá triển TP HCM thành trung tâm tài chính quốc tế".

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Phan Thị Thắng cho biết ý tưởng về việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam tại TP HCM đã có từ cách đây gần 20 năm, khởi đầu từ những năm 2000 trong định hướng phát triển kinh tế của thành phố.

Toàn cảnh hội thảo sáng 25-2

Trên cơ sở đề nghị của UBND TP HCM và Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Thủ tướng đã đồng ý cho UBND TP HCM nghiên cứu, lập Đề án xây dựng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại TP. 

"Điều này không chỉ thể hiện khát vọng của TP HCM mà còn thể hiện ý chí quyết tâm của trung ương nhằm nỗ lực hiện thực hóa các chủ trương, Nghị quyết của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng" - bà Phan Thị Thắng nhấn mạnh.

Sau khi bà Lê Ngọc Thùy Trang, Tổng Giám đốc Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP HCM, trình bày tóm tắt dự thảo đề án, hội thảo đã nghe các thành viên tổ soạn thảo làm rõ hơn nội dung và các chuyên gia kinh tế đóng góp ý kiến để xây dựng, hoàn thiện đề án.

Phó Chủ tịch UBND TP HCM Phan Thị Thắng

TS Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Trường ĐH Fulbright, cho hay đơn vị đã soạn thảo đề án trên quan điểm độc lập, khách quan, nhìn thẳng vào tính khả thi của việc có một địa phương của Việt Nam hình thành trung tâm tài chính quốc tế đặt tại địa phương đó, trở thành hub (nơi hội tụ) hấp thụ các dịch vụ mang tính toàn cầu. 

"Quốc tế đánh giá TP HCM có tiềm năng trở thành trung tâm tài chính toàn cầu chính thức. Tuy nhiên, về năng lực cạnh tranh, Việt Nam còn tồn tại một số điểm yếu. Chẳng hạn, các dịch vụ mới nổi tăng trưởng nhanh trong thời gian qua nhưng có thể tiếp tục tăng nhanh trong thời gian tới hay không? Các dịch vụ này có trở thành những tổ chức tài chính số không hay chỉ là những start-up (nhà khởi nghiệp) chết yểu? Ở đây, mấu chốt là cần sự xuất hiện của các tập đoàn tài chính đa ngành" - TS Nguyễn Xuân Thành chỉ rõ.

TS Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Trường ĐH Fulbright

TS Thành cũng cho hay chỉ có các trung tâm tài chính quốc tế tại Trung Quốc có thể hình thành theo hướng không tự do hóa tài chính, dòng vốn nước ngoài vào ra được kiểm soát chặt chẽ. Lý do là bởi quy mô các thị trường này rất lớn. Còn ở các nước Đông Nam Á khi xây dựng trung tâm tài chính thì bắt buộc phải có lộ trình tự do hóa tài chính. Trong khi đó, ít nhất từ nay đến năm 2030, Việt Nam chưa thể có tự do hóa tài chính mạnh mẽ. Đây là vấn đề cần phải được tháo gỡ bằng một lộ trình cụ thể.

TS Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng, nêu quan điểm ủng hộ triển khai trung tâm tài chính quốc tế, song đặt ở địa phương nào thì cần phải có sự xem xét dựa trên năng lực cạnh tranh. Ông góp ý đề án của TP HCM còn thiếu phần đánh giá tác động với kinh tế về mặt định lượng; thiếu nội dung và quan điểm về việc sửa các luật liên quan.

TS Nguyễn Đức Kiên, Tổ trưởng Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng

"Về chọn nhà đầu tư chiến lược, đề án đi từ đầu tư bất động sản. Phải đặt nó vào bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, ngân hàng số, Fintech (tài chính công nghệ). Định hướng đi tắt đón đầu vào ngân hàng số và Fintech ra sao thì chưa nhấn mạnh nên chưa có nét riêng của trung tâm tài chính quốc tế TP HCM" - ông Kiên góp ý.

Theo ông Vũ Bằng, nguyên Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán nhà nước, cần xây dựng sở giao dịch hàng hóa phái sinh với bản chất là giao dịch tài chính. Ngoài ra, cần có sự đa dạng hóa hơn nữa các thị tường tài chính của TP HCM, ví dụ có sàn giao dịch vàng ngay trong sàn giao dịch hàng hóa hay hình thành thị tường mua bán - sáp nhập (M&A), thị trường mua bán nợ…