Từ năm 2017, bà Trương Mỹ Lan đã mua chuộc các cán bộ thanh tra để "bưng bít" nợ xấu SCB

Theo kết luận điều tra của CQĐT Bộ Công an, thực trạng tài chính Ngân hàng SCB tại thời điểm ngày 30/06/2017 qua công tác thanh tra của Đoàn thanh tra liên ngành (Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán Nhà nước, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia) xác định: Tỷ lệ nợ xấu: 20,92% trong khi Ngân hàng SCB báo cáo: 0,61% (quy định < 3%); tỷ lệ an toàn vốn riêng lẻ (CAR): 6.5% trong khi Ngân hàng SCB báo cáo là 10,06% (quy định > 9%).

Tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn 13,28% trong khi so với Ngân hàng SCB báo cáo là 12,4% (quy định <=50%); tỷ trọng dư nợ cho vay Bất động sản/tổng dư nợ: 62,95% trong khi so với Ngân hàng SCB báo cáo 55% (NHNN cho phép không quá 55%). 

Qua hoạt động điều tra xác định thực trạng tài chính Ngân hàng SCB tại thời điểm ngày 30/06/2017 rất xấu, bản chất tại thời điểm này Ngân hàng SCB đã âm vốn chủ sở hữu nhưng do Trương Mỹ Lan chỉ đạo các đối tượng tại Ngân hàng SCB bưng bít, báo cáo không trung thực và dùng thủ đoạn mua chuộc các cán bộ thanh tra, để họ che giấu, báo cáo không trung thực về thực trạng của Ngân hàng SCB. 

Cụ thể SCB không thực hiện phân loại nợ xấu đối với các khoản nợ đã được tái cơ cấu nhiều lần, không trích lập dự phòng rủi ro 25.025 tỷ đồng và bỏ qua 35.526 tỷ đồng không tính vào hệ số CAR. Nếu tính đúng, đủ thì vốn chủ sở hữu âm tới 22.289 tỷ đồng, lợi nhuận âm 35.038 tỷ đồng, số lỗ lũy kế/vốn điều lệ và các quỹ dự trữ âm 238%, hệ số CAR âm (-4,24%). 

Với thực trạng tài chính nêu trên, Ban Lãnh đạo Ngân hàng SCB đã cố tình lập báo cáo tài chính và các báo cáo khác lên Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước với các số liệu không trung thực, che giấu tình trạng yếu kém không đúng với các tiêu chuẩn Ngân hàng Nhà nước quy định để đối phó với các cơ quan chức năng. Đặc biệt là để tiếp tục được huy động tiền gửi và hoạt động cho vay, từ đó thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật hình sự.

Sau khi Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại Tập đoàn VTP, ngày 08/10/2022, Thống đốc NHNN ban hành Quyết định số 61/QĐ-NHNN về việc kiểm soát đặc biệt đối với Ngân hàng SCB. 

Thực hiện quy định tại Điều 147 Luật các tổ chức tín dụng sửa đổi số 17/2017/QH14: "Ban kiểm soát đặc biệt yêu cầu tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt thuê tổ chức kiểm toán độc lập rà soát, đánh giá thực trạng tài chính, xác định giá trị thực của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ với các nội dung cụ thể theo yêu cầu của Ban kiểm soát đặc biệt"; căn cứ chỉ đạo của NHNN tại Công văn 933/NHNN-TTGSNH ngày 31/10/2022 về việc thuê Công ty Kiểm toán độc lập thực hiện đánh giá tổng thể thực trạng Ngân hàng SCB; căn cứ Hợp đồng cung cấp dịch vụ kiểm toán đặc biệt SCB tại mốc thời gian 30/9/2022.

Sau quá trình thực hiện, ngày 31/05/2023, Công ty Kiểm toán KPMG chi nhánh tại TP.HCM phát hành Báo cáo kiểm toán độc lập: Báo cáo rà soát, đánh giá thực trạng tài chính hợp nhất, xác định thực vốn điều lệ và các quỹ dự trữ của Ngân hàng SCB và các Công ty con tại ngày 30/09/2022. 

Trong đó, kết quả kiểm toán, xác định Ngân hàng SCB âm vốn chủ sở hữu 443.769 tỷ đồng, lỗ lũy kế là 464.547 tỷ đồng.

Ngày 3/1/2023, Ngân hàng SCB đã ký Hợp đồng thuê Công ty TNHH Thẩm định giá Hoàng Quân (viết tắt: Công ty Thẩm định giá Hoàng Quân) thực hiện định giá tài sản Ngân hàng SCB thời điểm ngày 30/9/2022.

Kết quả, Công ty Thẩm định giá Hoàng Quân xác định giá trị các tài sản của Ngân hàng SCB là 295.940 tỷ đồng. Trong đó có 5.946 tỷ đồng tài sản cố định của Ngân hàng SCB và 289.994 tài sản bảo đảm bảo của các khoản vay còn dư nợ (bao gồm các khoản vay đã bán nợ cho VAMC, bán nợ trả chậm, cấn trừ nợ, bán tài sản trả chậm).