Từ trái dưa méo mó bật lên ý tưởng đổi đời

Những trái dưa hút hàng, giá bạc triệu

Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, ông Trần Văn Cưng (58 tuổi, ở xã Phong Hòa, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp) xuất bán 200 trái dưa hấu tạo hình thỏi vàng và hình vuông loại 1 cùng hàng ngàn trái dưa hấu loại 2 cùng hình dạng.

Đây là năm thứ 18, ông bén duyên với nghề tạo hình cho dưa hấu bán chưng Tết Nguyên đán. Năm nay, ông xuống giống hơn 4.000 dây dưa hấu Kim Hồng, loại dưa có vỏ màu vàng, ruột đỏ cực bắt mắt.

Hai hình dạng phổ biến và được thị trường ưa chuộng là thỏi vàng và hình vuông. Bên trên thân của những trái dưa tạo hình này còn được in nổi chữ Phúc, Lộc bằng chữ Hán và chữ Tài, Lộc bằng chữ Việt.

“Tỷ lệ chọi khi tạo hình dưa hấu rất khốc liệt. Hơn 4.000 trái, tôi chỉ tuyển được 200 trái với cả 2 mẫu vuông, thỏi vàng loại 1.

Tức là những trái này đạt yêu cầu gần như tuyệt đối, vỏ láng bóng, chữ nổi đẹp, không có tì vết. Số còn lại được xếp vào loại 2 với giá trị giảm đi một nửa”, ông Cưng tiết lộ.

Chia sẻ về bí quyết tạo hình cho trái dưa, ông Cưng cho biết khâu quan trọng nhất là chọn trái dưa để cho vào khuôn.

“Từ lúc cho vào khuôn đến khi thu hoạch chỉ khoảng 20 ngày, nhưng đây là khoảng thời gian hồi hộp nhất, thành bại chỉ trong 20 ngày này.

Thời tiết cũng rất quan trọng, đóng vai trò quyết định vì nếu thời tiết xấu, hay mưa bất thường thì dưa sẽ bị bệnh, rủi ro rất cao”, ông Cưng cho hay.

Trái dưa hình vuông loại 1 có trọng lượng khoảng 2,5kg/trái, dưa thỏi vàng loại 1 khoảng 1,5kg/trái được ông bán cho thương lái giá lần lượt là 1 triệu đồng và 1,5 triệu đồng/cặp.

“Giá dưa thỏi vàng cao hơn vì tạo hình cũng vất vả và tỷ lệ chọi cao hơn”, ông nói. Suốt bao nhiêu năm qua, ông Cưng tạo hình dưa mà không phải lo đầu ra vì được bao nhiêu đều có thương lái gom hết.

Cơ duyên khi bắt gặp trái dưa hấu mắc kẹt

Ông Cưng được xem như là một trong những người đầu tiên ở ĐBSCL “khai sinh” nghề tạo hình trái cây, cụ thể là dưa hấu.

Câu chuyện nghề đến với ông cũng rất tình cờ, nhưng gần 20 năm qua, nhờ sự cần mẫn, kiên định, những trái dưa hấu thỏi vàng, hình vuông của ông ngày càng hoàn thiện.

Ông kể, mấy chục cái Tết, năm nào ông cũng bán mặt cho đất, bán lưng cho trời ở những ruộng dưa.

Rồi đợt dưa Tết năm 2005, ông phát hiện một trái dưa nằm kẹt trong hốc đất không biết từ bao giờ.

Thấy trái dưa bị biến dạng theo hình của hốc đất mà vỏ không nứt bể, ông tần ngần suy nghĩ hồi lâu.

“Lúc đó làm gì ai biết đến tạo hình dạng khác cho trái dưa, họa hoằn có nước ngoài, mà mình nông dân đâu có nhiều cơ hội tiếp xúc, học hỏi”, ông kể.

Vụ dưa năm đó trúng trật như thế nào không làm ông quan tâm nữa, việc ông trăn trở là làm sao tạo hình cho trái dưa. Có vậy, dưa của ông mới đặc biệt, bán mới có giá hơn người khác.

Ông Cưng mày mò làm khuôn nhựa, tạo hình cho trái dưa. Những lần đầu thử nghiệm, trái dưa èo uột hình dáng chưa hoàn chỉnh không làm ông nản lòng.

Làm thử mấy lứa dưa, ông phát hiện khuôn nhựa không ổn định, lại tạo nhiệt độ cao cho trái dưa trong thời gian tạo hình.

“Khuôn nhựa không làm được thì tôi làm khuôn gỗ và thành công cho tới giờ.

Cả đời làm nông dân, từ khi tạo hình cho trái dưa là bước ngoặt lớn nhất”, ông đúc kết.