Chứng khoán Bảo Việt vừa có báo cáo vĩ mô tháng 8/2022 đồng thời đưa ra dự báo về các lĩnh vực liên quan đến tài chính – chứng khoán trong các tháng cuối năm.

Về chỉ số sản xuất công nghiệp (SXCN), trong tháng 8/2022 tăng 2,92% so với tháng 7 và 15,57% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng đầu năm, chỉ số SXCN ghi nhận mức tăng 9,44% so với cùng kỳ. Tương tự, sản xuất trong hầu hết các ngành công nghiệp đều tăng trưởng tích cực. Động lực chính của sản xuất công nghiệp là ngành công nghiệp chế biến – chế tạo cũng ghi nhận mức tăng 10,39%.

Tuy nhiên, tăng trưởng theo tháng của một số ngành sản xuất có phần chậm lại so với tháng 7 như sản xuất kim loại, xe có động cơ và sản xuất trang phục. Đáng chú ý, sản xuất kim loại so với cùng kỳ ghi nhận mức âm trong tháng thứ 2 liên tiếp. Giá nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất kim loại vẫn đang có diễn biến tăng cao là một trong những yếu tố có tác động tiêu cực đối với sản xuất mặt hàng này.

Thêm vào đó, nhu cầu chậm lại do tiêu thụ tại thị trường xuất khẩu sắt thép lớn của Việt Nam là Trung Quốc giảm mạnh trong thời gian vừa qua cũng đã có ảnh hướng tới sản xuất kim loại.

BVSC đánh giá trong tháng 9 tới đây, chỉ số SXCN sẽ tiếp tục ghi nhận tăng trưởng so với cùng kỳ do nền so cùng kỳ năm 2021 ở mức thấp (giai đoạn sản xuất công nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực bởi làn sóng dịch Covid-19 thứ 4 tại Việt Nam).

Tuy nhiên, đà tăng của chỉ số này có thể sẽ chững lại trong quý cuối cùng của năm do lạm phát thế giới vẫn đang tăng cao, làm tăng lo ngại suy thoái kinh tế cũng như ảnh hưởng tới nhu cầu tiêu dùng trên thế giới.

Về quy mô tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng (TMBL) trong tháng 8/2022 đạt mức 481.230 tỷ đồng, tăng 50,2% so với cùng kỳ năm trước, mức cao nhất trong hơn 10 năm trở lại đây. Tính tổng 8 tháng đầu năm, TMBL ghi nhận mức tăng 19,3% so với cùng kỳ.

Đặc biệt, doanh thu của mảng du lịch lữ hành trong tháng 8 đã tiến sát mốc cùng kỳ trong năm 2017, cho thấy sự hồi phục mạnh mẽ của mảng này và tiệm cận lại mặt bằng trước dịch Covid-19.

BVSC cho rằng TMBL sẽ tiếp tục tăng mạnh trong tháng 9 tới đây, khi so với mức nền thấp trong cùng kỳ năm 2021 (do tác động của làn sóng thứ 4 của dịch Covid-19 tại Việt Nam). Gói giảm 2% thuế VAT kéo dài tới cuối năm vẫn sẽ hỗ trợ cầu tiêu dùng trong các tháng còn lại của năm 2022. Thêm vào đó, dịp Tết nguyên đán 2023 tới sớm ngay trong tháng 1/2023 cũng sẽ là yếu tố giúp cầu tiêu dùng duy trì diễn biến tích cực trong tháng 11 và tháng 12 tới đây.

Về đầu tư công, vốn đầu tư từ Ngân sách Nhà nước (NSNN) trong tháng 8/2022 đạt 48.295 tỷ đồng, tăng 52,87% so với cùng kỳ năm trước và 5,67% so với tháng trước. Như vậy, sau 8 tháng, tổng lượng giải ngân vốn đầu tư công đạt 285.383 tỷ đồng, tăng 18,09% so với cùng kỳ, hoàn thành hơn 50% kế hoạch cả năm.

Trong các tháng tiếp theo, BVSC dự báo giải ngân đầu tư công sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, khi xu hướng giải ngân trong các năm gần đây, lượng vốn đầu tư công thường tập trung chủ yếu và tăng mạnh vào nửa cuối của năm.

Thêm vào đó, giá của nhiều loại nguyên vật liệu xây dựng đã có diễn biến giảm, sẽ giúp cho việc giải ngân diễn ra thuận lợi hơn trong các tháng cuối năm nay. Với sự quyết liệt và đưa ra nhiều giải pháp thúc đẩy đầu tư công của Chính phủ, BVSC dự báo cả năm 2022, đầu tư công sẽ hoàn thành 90-95% kế hoạch.

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 8/2022 ước tính đạt 33,38 tỷ USD, tăng 22,86% so với cùng kỳ, trong khi nhập khẩu ước đạt 30,96 tỷ USD, tăng 13,03%. Như vậy, cán cân thương mại theo tháng tiếp tục duy trì trạng thái xuất siêu, ở mức 2,42 tỷ USD. Lũy kế 8 tháng đầu năm, cán cân thương mại ghi nhận xuất siêu ở mức 3,96 tỷ USD.

Mức nền thấp trong cùng kỳ năm 2021 – khi nhiều doanh nghiệp xuất khẩu và sản xuất thực hiện 3 tại chỗ do làn sóng thứ 4 của dịch Covid-19 là một trong những yếu tố giúp xuất khẩu ghi nhận tăng trưởng mạnh trong tháng 8 vừa qua.

Ngoài ra, việc Samsung ra mắt sản phẩm mới trong tháng 8 cũng là yếu tố giúp cho xuất khẩu mặt hàng điện thoại và linh kiện – mặt hàng xuất khẩu có tỷ trọng xuất khẩu lớn nhất, ghi nhận tăng trưởng trên 20% so với tháng trước và giúp cho giá trị xuất khẩu giảm tăng trưởng trở lại theo tháng.

Tuy nhiên BVSC đánh giá triển vọng xuất khẩu của Việt Nam trong các tháng cuối năm sẽ gặp khó khăn hơn khi lạm phát ở các đối tác xuất khẩu chính vẫn – Mỹ và EU đang ở mức rất cao và chưa có dấu hiệu lập đỉnh. Hiện tại, nền kinh tế Mỹ - đối tác xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam cũng đã rơi vào suy thoái kỹ thuật khi có quý thứ 2 liên tiếp chứng kiến GDP suy giảm trong quý 2. Diễn biến này sẽ tác động tiêu cực tới cầu tiêu dùng, qua đó ảnh hưởng tới triển vọng xuất khẩu của Việt Nam.

Trong đó, giá trị xuất khẩu thuỷ sản tiếp tục giảm so với tháng trước, nhưng ghi nhận tăng trưởng mạnh trở lại so với cùng kỳ nhờ mức nền thấp trong quý 3/2021. Trong tháng 9 tới đây, giá trị xuất khẩu thủy sản có thể sẽ duy trì mức tăng cao so với cùng kỳ, tuy nhiên, tăng trưởng theo tháng nhiều khả năng vẫn ở mức âm, do nhu cầu tiêu thụ của một số thị trường chính có xu hướng chững lại trước diễn biến của lạm phát cũng như tồn kho của các thị trường này đang ở mức cao.

Về CPI, các chính sách kiểm soát giá của Chính phủ vẫn đang phát huy được hiệu quả khi chỉ số CPI trung bình 8 tháng đầu năm 2022 vẫn đang thấp hơn so với mức trung bình trong giai đoạn 2006-2021 (khoảng 6,8%). Trong khi đó, Chính phủ vẫn còn nhiều dư địa trong chính sách tài khóa để kiểm soát giá, như giữ giá điện bình ổn, chưa tăng học phí cho giáo dục, hay giảm thuế phí đối với các mặt hàng xăng dầu.

Với mức tăng CPI trung bình tương đối thấp (2,58% so với cùng kỳ) trong 8 tháng đầu năm, cùng sự kiểm soát của Chính phủ, trong trường hợp xấu nhất – giá dầu thô trung bình tăng trở lại về cuối năm và trung bình cả năm ở trên 100 USD/thùng và giá thịt lợn trung bình cả năm trên 63.000 VND/kg, BVSC dự báo lạm phát cả năm 2022 sẽ chỉ ở khoảng 3,1%-3,5%.

Về tỷ giá, so với cuối tháng 7, đồng VND tiếp tục giảm 0,37% so với đồng USD. So với cuối năm 2021, đồng VND cũng đã giảm 2,64%. Trong khi đó, trên thị trường thế giới, chỉ số Dollar Index (DXY) tăng thêm 3,13% so với tháng trước và 13,73% so với đầu năm. Tất cả đồng tiền tại các nước mới nổi ở châu Á (theo mẫu theo dõi của BVSC) tiếp tục có diễn biến giảm mạnh so với USD. Trong đó, đồng Won của Hàn Quốc có diễn biến giảm mạnh nhất, ở mức 11,15%; còn đồng VND ghi nhận mức giảm thấp nhất, 2,64% từ đầu năm.

Trong Hội nghị kinh tế Jackson Hole diễn ra trong tháng 8, chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ Fed – ông Jerome Powell đã cho biết quan điểm quyết liệt của Ngân hàng Trung ương này trong việc đối phó với lạm phát và tuyên bố Fed sẽ duy trì việc nâng lãi suất cho tới khi nào lạm phát được kiểm soát. Nhiều khả năng Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất thêm 75 điểm trong cuộc họp chính sách diễn ra trong tháng 9 tới đây và điều này đã tiếp tục khiến đồng USD lên giá mạnh.

BVSC đánh giá áp lực mất giá hiện tại của đồng VND chủ yếu do đồng USD lên giá, trong khi Việt Nam vẫn duy trì được kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát thấp, lãi suất thực còn dương và thặng dư thương mại. Do đó, BVSC duy trì dự báo, với sức mạnh nội tại cùng các biện pháp điều hành linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), đồng VND sẽ không mất giá quá 3% trong năm 2022.

Về lãi suất, tính tới cuối tháng 8, lãi suất huy động 12 tháng (theo mẫu theo dõi của BVSC) tiếp tục tăng thêm 8 điểm cơ bản (bps) so với tháng 7, lên mức 5,85%. Như vậy, lãi suất huy động đã tăng 29 bps so với cùng kỳ và 27 bps so với cuối năm 2021. Mức lãi suất huy động hiện tại đã quay trở lại mặt bằng của tháng 11/2020.

Theo NHNN, tăng trưởng tín dụng từ đầu năm tới ngày 15/8/2022 đạt 9,62%, mức tăng tháng 8 cao nhất trong 5 năm trở lại đây. Dù vậy, đà tăng của tín dụng tiếp tục chững lại, khi chỉ tăng thêm 20 bps trong vòng 3 tuần, do NHNN vẫn chưa nới room.

NHNN trong thời gian qua vẫn tích cực sử dụng nghiệp vụ thị trường mở, liên tục sử dụng các công cụ OMO và tín phiếu. Trong thời gian tới, trước áp lực từ tỷ giá khi Fed tiếp tục nâng lãi suất mạnh tay, BVSC cho rằng lãi suất huy động sẽ tiếp tục có diễn biến tăng.