Dân Việt bỏ dần xe máy nhưng khoái chi tiền tỷ đi motor hầm hố

Xe máy “thoái trào”

Theo số liệu của Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), doanh số bán xe máy quý 3/2021 của 5 DN thành viên gồm: Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio và SYM chỉ đạt 367.037 chiếc, giảm 46% so với cùng kỳ năm trước; tính chung, doanh số bán ba quý đầu năm 2021 đạt 1,75 triệu chiếc, giảm so với 1,93 triệu chiếc cùng kỳ 2020. 

Thị trường xe máy Việt Nam thời gian qua liên tục giảm sút. Nếu năm 2018, doanh số bán đạt 3,3 triệu chiếc thì sang năm 2019 chỉ còn 3,2 triệu chiếc và năm 2020 giảm mạnh, chỉ đạt hơn 2,7 triệu chiếc. Các DN dự báo, năm 2021 kịch bản sáng sủa nhất thì doanh số bán xe máy cũng chỉ đạt 2,5 triệu chiếc.

Sau giai đoạn “cực thịnh”, thị trường xe máy Việt Nam những năm gần đây đang có dấu hiệu chững lại. Ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 cùng thực tế người Việt ngày càng giảm mua xe máy khiến thị trường đứng trước viễn cảnh của sự “thoái trào”.

Bất chấp việc các nhà sản xuất vẫn nỗ lực thay đổi, tung ra thị trường các phiên bản nâng cấp cũng như mẫu mã mới với nhiều ưu đãi hấp dẫn, sức mua xe máy trong 2 năm trở lại đây bắt đầu có xu hướng lao dốc - ABeam Consulting, công ty tư vấn chiến lược Nhật Bản có văn phòng tại Việt Nam nhận định.

Ngoài ra, xu hướng chuyển sang mua ô tô cũng khiến doanh số của xe máy giảm. Vào năm 2010, tỷ lệ giữa số lượng xe máy và ô tô đăng ký tại Việt Nam tăng cao tới 55,9 xe máy/ô tô, nhưng giảm chỉ còn 26,7 vào năm 2020.

Trong khi đó, GDP bình quân đầu người tăng liên tục. 10 năm qua, tỷ lệ đường rải nhựa toàn quốc tăng từ 64,4% lên 84%, riêng khu vực nông thôn tăng từ 37,9% vào năm 2010 lên 68,69% năm 2020. Tổng chiều dài đường cao tốc cũng tăng lên 1.163 km vào năm 2020, giúp kết nối các thành phố lớn ở Việt Nam và hỗ trợ cả việc sử dụng ô tô. Đây chính là những yếu tố giúp một số bộ phận khách hàng chuyển đổi từ xe máy sang sử dụng ô tô.

Bên cạnh đó, xu hướng chuyển đổi trong chính nội bộ ngành sản xuất, kinh doanh xe máy cũng khiến tiêu thụ xe máy sụt giảm, nhất là các dòng xe sử dụng động cơ đốt trong. Những năm gần đây, các nhà sản xuất xe máy điện tập trung phát triển mẫu mã sản phẩm cũng góp phần khiến thị phần xe máy dùng động cơ đốt trong ngày càng bị đe dọa.

ABeam Consulting cho rằng, thị trường xe máy tại Việt Nam đang bước vào giai đoạn, bão hòa khi số lượng ô tô có xu hướng tăng nhanh. Thị trường xe máy sẽ không có sự tăng trưởng đáng kể nào trong thập kỷ tới.

Những tiếp cận mới

Trước thực tế này, các DN xe máy đang thích nghi với những cách tiếp cận mới. Đó là hướng tới những sản phẩm cao cấp, độc, lạ, phiên bản giới hạn, hay khai thác thị trường ngách. Theo các DN, thu nhập người dân tăng lên, nhu cầu về xe máy đắt tiền, độc, lạ, phiên bản giới hạn... cũng tăng theo.

Năm 2021, Honda Việt Nam ra mắt một loạt sản phẩm cao cấp như Honda SH350i có giá bán 146 triệu đồng, Honda Africa Twin 590-690 triệu đồng, Honda Gold Wing 1,23 tỷ đồng; bổ sung phiên bản mới của "huyền thoại" Super Cub C125 88 triệu đồng...

Không đứng ngoài cuộc, Piaggio Việt Nam cũng làm mới dải sản phẩm của mình bằng việc ra mắt phiên bản đặc biệt Piaggio Liberty S 2021 với giá bán 61,9 triệu đồng, ra mắt phiên bản đặc biệt trên hai dòng xe Vespa Primavera 75th 125cc và Vespa GTS 75th 300 cc với giá bán lần lượt 112 triệu và 179 triệu đồng...

Đại diện Piaggio Việt Nam cho biết, thế hệ trẻ thích thể hiện phong cách của riêng mình hơn là bắt chước bất kỳ một kiểu cách nào. Họ thích là những người tạo ra xu hướng, chứ không thích chạy theo xu hướng nào cả. Chính vì vậy, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực, về nhu cầu xe máy “không dành cho số đông”. Điều này đòi hỏi các nhà sản xuất, phải biết khai thác và đáp ứng nhu cầu.

Một xu hướng khác được các DN quan tâm là làm mới các mẫu xe bằng những màu sắc mới lạ, độc đáo và cá tính. Màu sắc đóng vai trò rất quan trọng đối với mọi trải nghiệm. Trong thiết kế bất kỳ sản phẩm nào, màu sắc có thể làm nổi bật cá tính và truyền cảm hứng cho khách hàng.

Một ví dụ là Honda Việt Nam khi giới thiệu chiếc Wave Alpha 110cc phiên bản giới hạn với màu cam chỉ có 5.000 chiếc. Wave Alpha là mẫu xe số phổ thông, có số lượng sản xuất hàng năm rất lớn, lên đến hàng trăm nghìn chiếc. Tuy nhiên, phiên bản đặc biệt đã tạo ra sự khác biệt, có phong cách trẻ trung, năng động. Ngay lập tức 5.000 chiếc xe này bán hết, nhiều khách hàng trẻ “chậm chân”, muốn tìm mua mà không còn.

Piaggio Việt Nam là hãng xe rất quan tâm đến làm mới lạ các sản phẩm của mình bằng màu sắc, nên các mẫu xe mới liên tục được ra mắt với những màu sắc khác biệt, số lượng giới hạn. Mới đây, hãng xe này đã cho ra mắt bảng màu thời trang dành cho Piaggio Liberty S 125cc gồm cam, đỏ, vàng và phiên bản đặc biệt màu xanh. Đây là mẫu xe sở hữu tất cả những ưu điểm của dòng xe đô thị, đậm chất thể thao phù hợp với những cá tính trẻ trung, năng động. 

Trong bối cảnh thị trường xe máy đi xuống và xu hướng về những chiếc xe máy khác biệt của mỗi người ngày càng lớn dần, đây chính là cơ hội. Bởi, xe máy giờ không đơn thuần là một phương tiện giao thông, mà còn là văn hóa và cá tính.