Cuộc khảo sát được tiến hành từ ngày 4 đến ngày 11/2 trong khoảng thời gian Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê duyệt mức thuế 25% đối với thép và nhôm và đã công bố trước mức thuế quan có đi có lại quy mô lớn hơn đối với các quốc gia mất cân bằng thương mại, cũng như thuế với chất bán dẫn, ô tô và dược phẩm cụ thể theo từng ngành.

"Trong số các nhà sản xuất, gần 2/3 dự đoán khả năng sa thải" - AmCham cho biết, và lưu ý rằng tỷ lệ này đã giảm xuống còn chưa đến một nửa đối với tất cả các doanh nghiệp.

Cuộc khảo sát dựa trên ý kiến ​​đóng góp từ hơn 100 thành viên của AmCham Việt Nam, bao gồm các công ty đa quốc gia lớn như Intel và Nike.

Việt Nam đã hưởng lợi trong những năm gần đây từ các khoản đầu tư lớn của các nhà sản xuất chuyển hoạt động từ Trung Quốc sau khi ông Trump áp thuế đối với Bắc Kinh vào năm 2018 trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

Theo dữ liệu từ chính phủ Việt Nam được cập nhật đến cuối tháng 1, hơn 60% trong số 500 tỷ USD đầu tư nước ngoài của Việt Nam là vào sản xuất.

Reuters đã trò chuyện với hàng chục chuyên gia trong ngành, các nhà đầu tư nước ngoài có hoạt động sản xuất tại Việt Nam, phần lớn vẫn lạc quan sau thông báo áp thuế đối với Trung Quốc, Mexico và Canada của ông Trump khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của ông.

Nhưng tâm trạng đã thay đổi một phần với các mối đe dọa về thuế quan mới.

"Mọi người đều chờ đợi các vấn đề nhưng thành thật mà nói, chúng tôi đã rất ngạc nhiên về cái gọi là thuế quan có đi có lại vì đây là một biện pháp rất kỳ lạ" - một cố vấn đầu tư có nhiều năm kinh nghiệm ở Việt Nam cho biết. Ông từ chối nêu tên để nói chuyện thoải mái hơn.

Nhiều nhà phân tích cho biết Việt Nam có thể trở thành mục tiêu của các loại thuế mới do thặng dư thương mại khổng lồ với Mỹ, lớn thứ tư trong số các đối tác của Mỹ, và có thể bị ảnh hưởng nặng nề bởi thuế quan đối với chất bán dẫn vì đây là một trong những nước xuất khẩu chip hàng đầu sang Mỹ.

Thị trường xuất khẩu mới

Cuộc khảo sát do bộ phận AmCham thực hiện tại các trung tâm kinh doanh của Việt Nam là Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng cho thấy 81% số người được hỏi bày tỏ lo ngại về thuế quan tiềm ẩn, trong đó tỷ lệ này tăng lên 92% trong số các nhà sản xuất.

"Nhiều doanh nghiệp lo ngại rằng chi phí tăng do thuế quan có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng và buộc họ phải xem xét lại hoạt động của mình" - AmCham cho biết trong một thông cáo báo chí, lưu ý rằng 94% các nhà sản xuất dự kiến ​​sẽ có tác động tiêu cực.

AmCham cho biết, 41% số người được hỏi đang cân nhắc đa dạng hóa hoạt động kinh doanh của họ khỏi thị trường Mỹ, thị trường quan trọng nhất đối với Việt Nam hiện nay.

"Sự thay đổi này có thể khiến các công ty chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác hoặc điều chỉnh chuỗi cung ứng để giảm sự phụ thuộc vào Mỹ", AmCham cho biết.

Các công ty ở các quốc gia khác cũng bày tỏ lo ngại về tác động của thuế quan Mỹ. Gần 9 trong số 10 công ty Nhật Bản dự kiến ​​các chính sách của ông Trump sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh, một cuộc khảo sát của Reuters cho thấy vào thứ năm.