Kinh tế toàn cầu kiên cường vượt hàng loạt cú sốc từ ông Trump
Phương Đăng (theo Reuters)
20/09/2025 7:39 AM (GMT+7)
Trong tám tháng đầu tiên của nhiệm kỳ, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tung ra hàng loạt cú sốc dồn dập đối với trật tự kinh tế toàn cầu: Từ áp thuế, can thiệp vào Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cho tới manh nha hình thức “chủ nghĩa tư bản nhà nước kiểu Mỹ”.
Thế nhưng, phản ứng của nền kinh tế thế giới lại khá “lạnh nhạt”: Tăng trưởng vẫn tiếp diễn, chứng khoán toàn cầu leo thang, và nỗi lo lạm phát bùng nổ, theo Reuters.
Kinh tế toàn cầu vẫn trụ vững trước sóng gió
BNP Paribas nhận định: “Kinh tế toàn cầu tiếp tục thể hiện khả năng chống chịu đáng kể trong bối cảnh bất ổn chính trị và chính sách ngày càng cao”. Các yếu tố giúp ổn định gồm: Điều kiện tài chính thuận lợi, bảng cân đối lành mạnh của hộ gia đình và doanh nghiệp, kỳ vọng năng suất nhờ AI, cùng giá năng lượng giảm.
Đặc biệt, nỗi lo ám ảnh ban đầu về một cuộc chiến thương mại toàn diện đã không xảy ra. Mỹ và các đối tác châu Âu, châu Á đạt được thỏa thuận ở mức “nửa vời”: thuế không cao như cảnh báo, và chi phí được chia sẻ giữa nhà xuất khẩu, nhập khẩu và người tiêu dùng.
Ông Trump thất bại trong “cuộc chiến Fed”
Nỗ lực gây ảnh hưởng tới Fed của ông Trump – từ việc tìm cách sa thải Chủ tịch Jerome Powell đến loại bỏ Thống đốc Lisa Cook – đều thất bại. Thị trường dường như “ngó lơ” rủi ro Nhà Trắng can thiệp vào chính sách tiền tệ.
Trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm thậm chí giảm lợi suất từ 4,6% (thời điểm Trump nhậm chức) xuống khoảng 4,1%. Fed vừa hạ lãi suất cơ bản 25 điểm, tỏ ra đủ tự tin với mục tiêu kiểm soát lạm phát. Powell cũng khẳng định thị trường chưa coi các động thái của Trump là yếu tố định hình giá tài sản.
Các nền kinh tế lớn: Âu – Á ghi nhận sự “bật lại”
Trung Quốc: Giữ nguyên lãi suất chính sách nhờ xuất khẩu ổn định và thị trường chứng khoán phục hồi.
Eurozone: ECB nâng dự báo tăng trưởng GDP 2025 lên 1,2% (so với 0,9%), Chủ tịch Christine Lagarde ca ngợi “sức bật của nhu cầu nội địa”.
Italy: Cải thiện tài khóa, có thể được Fitch nâng hạng tín nhiệm.
Tây Ban Nha: Ngân hàng Trung ương nâng dự báo tăng trưởng 2025 lên 2,6% nhờ du lịch bùng nổ.
Đức: Dau giai đoạn trì trệ, dự kiến tăng trưởng 1,5–2% giai đoạn 2026–2027 nhờ chi tiêu công cho hạ tầng và quốc phòng cùng giảm thuế.
Nhật Bản: Niềm tin sản xuất đạt mức cao nhất trong hơn 3 năm, theo khảo sát Tankan.
Thị trường mới nổi: Brazil, Mexico, Ấn Độ đều hưởng lợi từ đồng USD suy yếu, với Ấn Độ kỳ vọng giảm thuế để kích thích tiêu dùng trong nước.
Rủi ro vẫn rình rập
Dù vậy, giới chuyên gia cảnh báo bức tranh sáng sủa hiện tại không có nền tảng vững chắc. Các dấu hiệu tác động của thuế quan Mỹ đã bắt đầu xuất hiện tại Nhật Bản và Đức. Ngân hàng Trung ương Nhật Bản nhấn mạnh: “Hiệu ứng thuế quan cần thời gian để bộc lộ. Washington có thể tung ra những chính sách khó lường hơn”.
Một số nhà đầu tư lo ngại sự tự mãn trên thị trường, tin rằng Fed sẽ luôn “giải cứu” nếu tăng trưởng chậm lại – gọi là “Fed put”.
Thực tế, kinh tế Mỹ cũng tồn tại bất ổn: lao động yếu, tuyển dụng thấp, thị trường nhà ở trì trệ. Trump còn gây sức ép với các trường đại học, cắt giảm nghiên cứu, và để chính phủ nắm cổ phần ở một số doanh nghiệp – tất cả có thể để lại hệ quả dài hạn.
Oliver Blackbourn (Janus Henderson Investors) cảnh báo: “Thị trường lao động Mỹ đang mong manh, nguy cơ suy thoái không hề nhỏ”.
Alan Siow (Ninety One) bổ sung: “Nguồn cung toàn cầu vẫn đang điều chỉnh sau dịch COVID-19 và trước thuế quan của ông Trump. Sự thích ứng này sẽ kéo dài, nhưng thị trường dường như chưa phản ánh thực chất”.
Tạm yên bình trước bão?
Tóm lại, nền kinh tế toàn cầu hiện tại vẫn duy trì sự bình tĩnh đáng ngạc nhiên trước những cú sốc từ Nhà Trắng. Song, nhiều chuyên gia nhận định đó chỉ là “khoảng lặng trước cơn bão”, khi những chính sách khó lường của ông Trump có thể bất ngờ bùng phát tác động mạnh hơn trong những tháng tới.
Các mối đe dọa đối với trật tự kinh tế toàn cầu đã đến dồn dập trong tám tháng đầu tiên cầm quyền của Tổng thống Donald Trump – từ cú sốc thuế quan khổng lồ cho đến cuộc chiến giành quyền kiểm soát Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và thậm chí cả một hình thức mới nổi của chủ nghĩa tư bản nhà nước Mỹ.
Theo các phân tích mới từ Deutsche Bank và Convera, những chỉ trích của Tổng thống Donald Trump nhằm vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang làm suy yếu nghiêm trọng đồng USD, buộc nhà đầu tư phải phòng ngừa rủi ro và đẩy giá vàng lên cao kỷ lục.
Sau hơn một tháng triển khai chính thức tại các cảng hàng không, hành khách đã bắt đầu làm quen và sử dụng sinh trắc học tại khi đi máy bay (tại quầy thủ tục, cổng an ninh, cửa khởi hành) và tỉ lệ này đang gia tăng.
Lần đầu tiên Trung Quốc lọt vào top 10 bảng xếp hạng thường niên của Liên Hợp Quốc về các quốc gia sáng tạo nhất, thay thế Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Các doanh nghiệp Trung Quốc được ghi nhận đang đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển (R&D).
Các mối đe dọa đối với trật tự kinh tế toàn cầu đã đến dồn dập trong tám tháng đầu tiên cầm quyền của Tổng thống Donald Trump – từ cú sốc thuế quan khổng lồ cho đến cuộc chiến giành quyền kiểm soát Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và thậm chí cả một hình thức mới nổi của chủ nghĩa tư bản nhà nước Mỹ.
Theo các phân tích mới từ Deutsche Bank và Convera, những chỉ trích của Tổng thống Donald Trump nhằm vào Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đang làm suy yếu nghiêm trọng đồng USD, buộc nhà đầu tư phải phòng ngừa rủi ro và đẩy giá vàng lên cao kỷ lục.
Sau hơn một tháng triển khai chính thức tại các cảng hàng không, hành khách đã bắt đầu làm quen và sử dụng sinh trắc học tại khi đi máy bay (tại quầy thủ tục, cổng an ninh, cửa khởi hành) và tỉ lệ này đang gia tăng.
Lần đầu tiên Trung Quốc lọt vào top 10 bảng xếp hạng thường niên của Liên Hợp Quốc về các quốc gia sáng tạo nhất, thay thế Đức - nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Các doanh nghiệp Trung Quốc được ghi nhận đang đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển (R&D).