“Lạ”: Dù đã cho cơ chế đặc cách nhưng một số nơi vẫn không dám mua sắm công

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 3, ngày 25/5, Quốc hội thảo luận ở tổ về: Đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2022.

"Đừng để lạm phát cuốn trôi người nghèo"

Đồng tình cao với Báo cáo của Chính phủ, phát biểu thảo luận tổ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh trước tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp nhưng với sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành, quản lý của Nhà nước, Chính phủ, chúng ta đã đạt thành công quan trọng bước đầu.

Trong 5 tháng đầu năm 2022, các chỉ số kinh tế ghi nhận cho thấy tín hiệu đáng mừng, từ tăng trưởng GDP, thu ngân sách, xuất nhập khẩu, nông nghiệp...

Đặc biệt, thành công tại SEA Games 31 rất vang dội, được tổ chức tốt với thành tích cao, ứng xử văn hóa, để lại ấn tượng trong lòng bạn bè quốc tế... Những thành quả đạt được rất đáng trân trọng.

Tuy nhiên, Chủ tịch nước chỉ rõ đây mới chỉ là kết quả bước đầu nên không được chủ quan, thỏa mãn.

Chủ tịch lưu ý khó khăn "không thể bàn cãi" của người dân và doanh nghiệp do tác động của đại dịch trong thời gian dài. Tiết kiệm của người dân, tích lũy của doanh nghiệp cũng như các quỹ của Nhà nước đều tiêu hao gần hết trong đợt dịch vừa qua.

Bên cạnh đó, Chủ tịch nước đề cập đến khó khăn, thách thức mà nền kinh tế phải đối mặt đó là áp lực từ lạm phát.

Theo Chủ tịch nước, dấu hiệu lạm phát khi nền kinh tế Việt Nam có độ mở rất cao; giá cả năng lượng toàn cầu chu kỳ này tiếp tục thâm nhập sâu vào nền kinh tế. Các yếu tố đầu vào sản xuất tăng, kéo theo nền kinh tế rơi vào tình trạng khó khăn chung.

Trên thị trường chứng khoán, theo Chủ tịch nước đây là kênh huy động vốn quan trọng nhưng thời gian gần đây "bốc hơi" hàng tỷ USD. Do đó, cần biện pháp, phương thức hỗ trợ thị trường chứng khoán tốt hơn nữa nhằm ổn định kênh này, để dòng vốn đến với doanh nghiệp.

Lưu ý gói kích thích kinh tế, đầu tư công phải được thúc đẩy tốt hơn nữa, đi vào cuộc sống để kịp thời hỗ trợ người dân, doanh nghiệp như chủ trương của Đảng, Nhà nước, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc dẫn tiêu đề một bài báo rằng "Đừng để lạm phát cuốn trôi người nghèo".

Liên quan đến những thách thức của nền kinh tế, hiện nay chi ngân sách nói chung đang rất khó khăn do khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế rất thấp. Đầu tư công cũng rất thấp, cả năm 2021, chỉ đạt hơn 70%, vốn ODA cũng chỉ giải ngân 32,85% - Chủ tịch nước trăn trở.

Băn khoăn của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Nói về giải ngân vốn đầu tư công, phát biểu tại tổ người đứng đầu Quốc hội Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, cả năm 2020 tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 78%, riêng giải ngân vốn nước ngoài chỉ đạt 32,85%. 4 tháng đầu năm 2022 chỉ giải ngân được hơn 18%, còn gói hỗ trợ phục hồi phát triển kinh tế thì "chưa giải ngân được đồng nào". Gói chính sách về y tế chưa có danh mục đầu tư nào. Hỗ trợ "Sóng và máy tính cho em" cũng chưa giải ngân được. Từ thực tế này, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các đại biểu cần sâu sát với địa phương.

Tại một số nơi hiện nay dù tiền có nhưng không tiêu được, ngay cả vấn đề mua sắm thiết bị y tế liên quan đến phòng, chống dịch, Quốc hội, Chính phủ đã có nghị quyết cho phép mua theo cơ chế đặc cách, đặc biệt, đặc thù nhưng một số nơi không dám mua và một số nơi mua thì sai.

Chủ tịch Quốc hội cho biết thêm, một số địa phương khi mua sắm thì mời cả cơ quan nội chính, thanh tra, công an vào ngồi hội đồng nhưng vẫn không mua được. "Lạ thế! Mời như thế có khi chẳng hợp lý đâu. Bản thân chúng ta đều muốn cho minh bạch, rõ ràng nhưng vẫn cứ không mua sắm, chi tiêu được. Đây là cái hiện nay băn khoăn nhất", Chủ tịch Quốc hội nói.

Về tăng trưởng kinh tế, Chủ tịch Vương Đình Huệ cho biết, Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII đặt mục tiêu 5 năm đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 6,5 - 7%. Năm 2022, Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng từ 6-6,5%, cộng thêm 2% từ thực hiện gói chính sách theo Nghị quyết 43 của Quốc hội thì mục tiêu tăng trưởng cả năm sẽ là 8-8,5%.

Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế của năm 2021 theo báo cáo chính thức của Chính phủ chỉ đạt 2,58% (so với 2,91% đã báo cáo). Ngân sách tăng thêm gấp 9 lần số ước thực hiện nhưng tăng trưởng lại giảm.

Như vậy, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là làm sao để đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế năm 2022 từ 8-8,5% và đạt mục tiêu 5 năm như Nghị quyết Đại hội Đảng XIII đã đề ra. Đây là một thách thức lớn.