Trong bốn tháng đầu năm 2022, thị trường chứng khoán Việt Nam (VN) chịu tác động bởi một số thông tin bất lợi từ quốc tế cũng như trong nước. Điển hình là việc cơ quan chức năng khởi tố, bắt tạm giam nhiều đối tượng vì có hành vi thao túng chứng khoán, sai phạm về phát hành trái phiếu. Chưa kể, thị trường xuất hiện nhiều tin đồn, tin giả ảnh hưởng không nhỏ đến giới đầu tư.

Thế nhưng những xáo trộn của thị trường chỉ là tạm thời, không còn “rơi tự do” như trước đây..

Niềm tin của nhà đầu tư

Nhiều chuyên gia nhận định thị trường chứng khoán VN đã trưởng thành cả về chất lẫn lượng khiến cho tin xấu không gây tác động lớn so với các giai đoạn trước đó. Bằng chứng là sau một số phiên rớt điểm, thị trường hồi phục nhanh chóng. Không có hiện tượng nhà đầu tư (NĐT) ồ ạt tháo chạy, thanh khoản vẫn mạnh và giá trị giao dịch vẫn duy trì mức bình quân 1 tỉ USD/phiên.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán SSI phân tích: Thị trường chứng khoán VN đã trải qua 23 phiên giao dịch trong tháng 3 đầy biến động. Diễn biến thị trường có thể chia ra hai giai đoạn rõ rệt với áp lực bán giá thấp mạnh lên trong 10 phiên đầu tháng và nhịp hồi phục mạnh mẽ ngay sau đó. Mức thấp nhất chỉ số VN-Index chạm đến trong tháng này là 1.446,25 điểm vào phiên ngày 10-3.

Cũng trong tháng 3, chiến tranh Nga - Ukraine và động thái nâng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã tác động rất hạn chế lên thị trường. Điều này cho thấy nội lực mạnh mẽ của thị trường chứng khoán khi nhanh chóng vượt qua các biến động tiêu cực trong ngắn hạn.

“Kết thúc quý I-2022, chỉ số VN-Index gần như không thay đổi với mức giảm nhẹ 0,4% so với thời điểm cuối năm ngoái. Nếu so sánh với một số chỉ số đại diện các thị trường chứng khoán thế giới thì nhìn chung thị trường chứng khoán VN đang cho thấy sự vượt trội đáng ghi nhận” - các chuyên gia SSI nhìn nhận.

Còn theo chuyên gia tài chính Trần Đình Phương, thị trường chứng khoán bị ảnh hưởng bởi tâm lý và niềm tin của NĐT. Đã có thời điểm thị trường rung lắc mạnh vì tin lãnh đạo doanh nghiệp bị bắt. Nhưng sau đó thị trường hồi phục, thậm chí tăng điểm do NĐT có niềm tin vào cơ quan quản lý nhà nước khi quyết liệt với các hành vi vi phạm nhằm làm trong sạch và lành mạnh của thị trường cũng như thực thi các cơ chế bảo vệ NĐT. Thông điệp của Chính phủ rất rõ ràng là bảo vệ các NĐT chân chính, hỗ trợ phát triển thị trường theo hướng tăng cường công khai, minh bạch.

NĐT có niềm tin vào việc cơ quan quản lý quyết liệt với các hành vi vi phạm nhằm làm trong sạch thị trường và thực thi các cơ chế bảo vệ NĐT.

“Với câu chuyện tin đồn, tin giả thì chỉ cần mọi thứ minh bạch là dòng tiền quay trở lại. Khi thị trường được tái cơ cấu lành mạnh, hiệu ứng tích cực sẽ lan tỏa trong thời gian tới nhờ các động thái làm trong sạch thị trường từ Chính phủ” - vị chuyên gia này nói.

Tăng trưởng dài hạn

Thị trường chứng khoán vốn còn bị ảnh hưởng bởi nhiều nhân tố từ triển vọng kinh tế vĩ mô cho đến bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động. Các diễn biến về lạm phát, tỉ giá, lãi suất và căng thẳng Nga - Ukraine… sẽ tiếp tục tác động đến thị trường trong thời gian tiếp theo. Tuy nhiên, nhiều dự báo đều có chung nhận định lạc quan về thị trường chứng khoán.

Bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường chứng khoán thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, nhìn nhận: Dù có nhiều biến động kinh tế đến từ căng thẳng địa chính trị, Mỹ tăng lãi suất nhưng kinh tế VN vẫn tăng trưởng ổn định. Các hoạt động kinh tế đang phục hồi trở lại đã đóng góp cho tăng trưởng GDP vào quý I-2022 là 5,03%. Mục tiêu của Ngân hàng Nhà nước là vẫn điều hành lãi suất một cách ổn định để hỗ trợ nền kinh tế.

Mặc dù nhịp độ biến động của thị trường chứng khoán có thể sẽ lớn hơn nhưng trong năm nay vẫn còn dư địa cho tăng trưởng do có nhiều yếu tố tích cực. Ví dụ, dịch COVID-19 đã được kiểm soát tốt hơn, tiêu dùng nội địa phục hồi, hoạt động du lịch quốc tế dần được mở cửa trở lại… Các yếu tố này sẽ thu hút dòng tiền vào chứng khoán.

Ông Michael Kokalari, Kinh tế trưởng Tập đoàn VinaCapital, đánh giá căng thẳng địa chính trị Nga - Ukraine hầu như không ảnh hưởng nhiều đến thị trường chứng khoán nhưng nó khiến giá xăng dầu tăng cao và qua đó tác động đến lạm phát của VN.

“Yếu tố này sẽ ảnh hưởng đến một số giai đoạn của thị trường nhưng không quá lớn và sẽ được các cơ quan quản lý nhà nước kiểm soát chặt chẽ. Nhìn chung, triển vọng của thị trường chứng khoán VN còn rất nhiều tiềm năng trong thời gian tới” - ông Michael Kokalari nói.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán KBSV cũng cho rằng triển vọng tích cực của nền kinh tế cũng như tăng trưởng lợi nhuận các công ty niêm yết trong năm 2022 là yếu tố hỗ trợ quan trọng giúp thị trường tránh khỏi các nhịp điều chỉnh sâu.

“Trong quý II-2022, chúng tôi cho rằng dòng tiền sẽ có xu hướng giảm nhẹ so với mức nền cao cuối năm 2021, vì dòng tiền bị rút ra để phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh khi nền kinh tế vận hành trở lại. Dù vậy, mức nền lãi suất dự báo dù tăng nhẹ nhưng vẫn duy trì ở mức thấp cùng sức hấp dẫn của kênh đầu tư chứng khoán so với các kênh đầu tư khác như vàng, USD, bất động sản” - KBSV đánh giá.•