Xuất khẩu hoa quả rộng cửa tăng trưởng

Dư địa thị trường còn rất lớn

Ông Trần Văn Tuyển, Giám đốc Công ty Thiên Sa, đơn vị chuyên sản xuất và kinh doanh bánh pía, sầu riêng và cà phê với thương hiệu G20 Coffee có trụ sở tại TPHCM nhận định, sau đại dịch COVID-19, xuất khẩu nhiều mặt hàng thực phẩm chế biến và nông sản của Việt Nam tăng trưởng tích cực, trong đó điều đặc biệt là chúng ta có nhiều cơ hội tại các thị trường mới.

Nhiều năm cung cấp bánh pía trên các hệ thống siêu thị trong nước, nhưng năm 2021, do đại dịch COVID-19 nên tiêu thụ trong nước gặp khó khăn. Mặc dù vậy, ông Tuyển cho hay doanh nghiệp vẫn có nhiều đơn hàng xuất khẩu. Tính cả năm 2021, xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia của Thiên Sa vẫn đạt doanh số hơn 1,9 triệu USD.

Đáng mừng hơn, đến thời điểm này, tổng giá trị các hợp đồng đã ký cho năm 2022 của Thiên Sa với 4 thị trường nói trên đã đạt 3,1 triệu USD (trong đó thị trường Mỹ là 1,5 triệu USD, Hàn Quốc đạt 1 triệu USD, Nhật Bản 800.000 USD và Australia 600.000 USD). Bên cạnh thị trường truyền thống, Thiên Sa đang có thêm nhiều khách hàng mới tại Dubai (UAE), Đức, CH Czech, Nga quan tâm đến các mặt hàng như cà phê, bánh pía và trà.

Trong khi đó, Chủ tịch HĐQT Công ty Vina T&T, ông Nguyễn Đình Tùng, doanh nghiệp chuyên xuất khẩu trái cây tươi khác tại TPHCM cho biết thời điểm này, nhu cầu các thị trường truyền thống của trái cây Việt Nam tăng cao, doanh số xuất khẩu tăng hơn 30% so mới mọi năm, sản lượng tăng khoảng 14%. Hiện nay khả năng thông quan của các cảng trên thế giới chưa phục hồi hoàn toàn, vận tải đường biển còn chậm. Để đáp ứng nhu cầu trái cây cho các thị trường, Vina T&T thực hiện theo 2 hướng, một là vận chuyển đường biển trái cây có thể bảo quản đông lạnh dài ngày (như sầu riêng), hai là đường hàng không với xoài, thanh long...

"Mặc dù cước hàng không cao hơn so với đường biển nhưng chúng tôi vẫn xuất khẩu một số loại như xoài, thanh long bằng đường hàng không để duy trì lượng hàng nhất định cho các nhà nhập khẩu. Nhu cầu rất lớn, có loại họ cần 10 thì mình chỉ đáp ứng được 7-8. Thậm chí, đối tác có khi cần cả trăm tấn nhưng chúng tôi mới đáp ứng được khoảng 30 tấn", ông Tùng cho biết.

Chuối cũng là mặt hàng đang rộng cửa tăng sản lượng xuất khẩu. Ông Võ Quan Huy, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An cho biết trong 5 tháng qua, doanh nghiệp đã xuất khẩu khoảng 15.000 tấn chuối vào các thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản. Sản lượng này cao hơn rất nhiều so với các năm trước nhưng vẫn chưa khai thác hết nhu cầu của thị trường. Cụ thể, tỉ trọng nhập khẩu chuối từ Việt Nam chỉ chiếm 0,6% trong tổng lượng nhập khẩu của Nhật Bản (trung bình mỗi tháng gần 100.000 tấn). Như vậy dư địa vào thị trường này là rất lớn. Từ nay đến cuối năm, doanh số xuất khẩu của Công ty TNHH Huy Long An dự kiến sẽ còn tăng khi các nông trại chuối của doanh nghiệp vào kỳ thu hoạch và thị trường chính là Trung Quốc phục hồi.

Tuy rộng cửa tăng sản lượng xuất khẩu nhưng các doanh nghiệp khẳng định, chưa phải thời điểm mở rộng vùng trồng. 

Vừa trở về từ Hội chợ chuyên ngành thực phẩm và đồ uống quốc tế Thaifex 2022, ông Nguyễn Đình Tùng cho biết trái cây Việt Nam đã có chỗ đứng trên thị trường thế giới, nhưng để gia tăng thêm giá trị xuất khẩu thì doanh nghiệp cùng với người nông dân, thay vì ồ ạt mở rộng quy mô thì sẽ tập trung nâng cao chất lượng các vùng trồng hiện nay. 

Trong khi đó, ông Võ Quan Huy cho biết sẽ tiếp tục đầu tư vào công nghệ bảo quản sau thu hoạch cho trái chuối. Riêng về chế biến sâu, theo ông Huy, có những loại như xoài, chuối, thanh long thì xuất khẩu trái tươi mang lại giá trị kinh tế cao hơn so với sản phẩm chế biến.

Thị trường khó tính ưa chuộng nông sản hữu cơ

Mặc dù thị trường liên tục biến động nhưng nhờ đầu tư chế biến sâu và đạt chứng nhận hữu cơ nên Công ty TNHH Chế biến dừa Lương Quới, tỉnh Bến Tre liên tiếp ký được nhiều đơn hàng vào các thị trường khó tính. 

Ông Cù Văn Thành, Giám đốc Công ty TNHH Chế biến dừa Lương Quới cho biết các sản phẩm từ dừa mang thương hiệu Vietcoco đạt chứng nhận hữu cơ đã rất thuận lợi khi chào hàng ở châu Âu. Khách hàng không chỉ dễ dàng đón nhận mà giá trị đơn hàng liên tục tăng cao. Năm 2020, các sản phẩm thương hiệu Vietcoco mang lại doanh thu 40 triệu USD cho Công ty Lương Quới và tăng lên hơn 50 triệu USD trong năm 2021. Riêng năm 2022, ước tính doanh nghiệp có thể đạt doanh số 80 triệu USD nhờ xuất khẩu các sản phẩm từ dừa.

Không chỉ thuận lợi thâm nhập các thị trường khó tính, các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ của Việt Nam đang có giá bán cao hơn rất nhiều so với sản phẩm thông thường. Minh chứng rõ nhất là giá trị xuất khẩu gạo chất lượng cao của Việt Nam vào thị trường châu Âu. 

Ông  Phạm Thái Bình, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An cho biết giá các sản phẩm gạo thông thường đang xuất khẩu ở mức khoảng 400 USD/tấn nhưng gạo hữu cơ vào EU, Hàn Quốc với giá hơn 1.000 USD/tấn. Giá cao như vậy mà sản lượng không đủ đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Còn thị trường Mỹ, thị trường khắt khe nhất về an toàn và chất lượng nông sản, trái cây nhưng đáng mừng là hàng Việt Nam cũng đã tạo được chỗ đứng.

Cuối tháng 5 vừa qua, bưởi da xanh trở thành loại trái cây thứ 7 của Việt Nam được phía Mỹ cấp phép nhập khẩu, sau xoài, nhãn, vải, thanh long, chôm chôm, vú sữa. 

Năm 2020, mặc dù chịu tác động dịch COVID-19, Mỹ đã nhập 14 tỷ USD trái cây từ Việt Nam.

Như vậy có thể thấy vượt qua hàng rào tiêu chuẩn của các thị trường khó tính, nông sản, trái cây Việt Nam được dự báo sẽ còn tăng trưởng mạnh trong thời gian tới khi nhu cầu cùng xu hướng tiêu dùng vì sức khỏe tăng cao.