Thứ năm, 28/03/2024

Chiếc tĩn

14/01/2022 6:30 AM (GMT+7)

Quê tôi gọi cái hũ này là: cái tĩn. Chiếc tĩn sành này nhìn bề ngoài thô, nhám không trau chuốt bỏng bẩy nhưng vô cùng chắc chắn. Từ thời ông bà, cha mẹ tôi chiếc tĩn này là một vật dụng quen thuộc thân thiết trong mỗi gia đình.

Chiếc tĩn - Ảnh 1.

Nó được dùng để muối cá làm mắm. Quê tôi dọc vùng duyên hải miền trung với bờ biển dài sát chân núi. Mỗi mùa cá cơm, mỗi gia đình đều mua cá cơm ngon nhất tự muối cá để làm mắm dùng quanh năm. Sau khi trộn muối vào cá đủ liều lượng thì sản phẩm được cho vào những chiếc tĩn này (muối nhiều thì còn đựng vào thạp sành).

Trong các loài cá muối mắm thì có lẽ mắm cá cơm với tôi là ngon nhất. Mùa nào cũng vậy, mẹ tôi phân chia mỗi tĩn mắm có một thời gian khác nhau tuỳ vào lượng muối trộn vào cá. Tĩn nào ít muối hơn mắm sẽ chín nhanh hơn và thời gian sử dụng ngắn hơn. Tĩn nào dành để lâu thì cho lượng muối nhiều hơn. Vì vậy mà quanh năm có mắm ăn không cần mua ngoài chợ. Mắm cá cơm được muối trong tĩn sành ngon vô cùng. Con cá chín nghếu, nước mắm đỏ au. Nước đầu tiên gọi là mắm nhứt. Chỉ cần đến bữa ăn mẹ mở nắp hũ mùi mắm thơm phức lan toả cả một không gian. Bữa cơm quê đạm bạc với nước mắm trong tĩn chỉ cần chan vào cơm thôi cũng đủ nhức răng rồi. Có hôm được con rô hay con lóc nướng, mẹ giã ớt tỏi cho mắm vào rồi rưới đều lên con cá nướng. Ôi đó là những bữa cơm thượng hạng của cả nhà. Mắm cơm muối trong tĩn sành có thể lọc để lấy nước trong hay để vậy múc dùng gọi là mắm đục, Khi gắp cả con và nước thì gọi là mắm cái. Dù ăn cách nào thì cũng tuyệt vời.

........

Thời gian đi qua cùng với những đổi thay tự nhiên của cuộc sống, những cái tĩn ngày xưa đã không còn nhiều và hầu như không thấy trên thị trường nữa. Thay vào đó là những đồ gốm sứ sang trọng hơn.

Thế nhưng tôi vẫn mang theo cuộc đời mình chiếc tĩn xưa cũ ấy. Tôi trân trọng nó thật nhiều vì tôi thích hoài cổ. Nhưng chiếc tĩn bây giờ không còn dùng để muối mắm nữa. Tôi có thói quen khi thay hoa trên các bàn những ngày rằm, mùng 1. Mỗi lần thay hoa vẫn còn tươi cánh vẫn dày, tôi cắt bỏ phần chân, tỉa lá úa và giữ hoa lại. Cái tĩn này được cắm hoa vào. Trưng bày vào một nơi phù hợp mà tự mình thấy cũng đẹp. Tận dụng thế thôi mà cũng thật hay. Đến khi hoa thật sự tàn, tôi mới đưa lên nơi cao cho khô đi rồi sau lại đốt.

..........

Sáng nay những bình hoa dâng ngày mùng 1 tháng chạp đã được hạ xuống, chiếc tĩn này lại khoác lên màu vàng hoa cúc. Mấy ai biết rằng chiếc tĩn này đã từng đi dọc chiều dài năm tháng, lặng lẽ mà ẩn chứa cả một khung trời hoài niệm thuở ông cha. Có những giá trị không nằm ở hình thức bên ngoài mà nó ẩn chứa bên trong bằng cả thời gian, không gian và sự hữu ích cho con người trong cuộc sống. Chiếc tĩn ngày xưa giờ là kỉ vật của hôm nay.

 


 

Bình luận của bạn
(*) Nội dung bắt buộc cần có
Bình luận
Xem thêm bình luận

Nhập thông tin của bạn

"Ước mình cùng bay" - phim của người Việt, cho người Việt

"Ước mình cùng bay" - phim của người Việt, cho người Việt

Ngay cách gọi tên "phim của người Việt, cho người Việt" đã cho thấy bao trùm là một sự bảo thủ của người viết. Là vì giữa thời buổi hội nhập, giao thoa văn hóa và phương thức sáng tác càng hiện đại, càng góp phần đưa xã hội đi về phía tương lai mà bảo thủ là coi bộ hơi kì rồi, nhưng xin phép một lần vậy.

Cuối tuần này đến Tây Ninh xem bắn pháo hoa và màn trình diễn nghệ thuật 3D hấp dẫn

Cuối tuần này đến Tây Ninh xem bắn pháo hoa và màn trình diễn nghệ thuật 3D hấp dẫn

Tối 30/3, tỉnh Tây Ninh sẽ tổ chức chương trình nghệ thuật đặc sắc với màn trình diễn 3D mapping và bắn pháo hoa dài 15 phút. Cùng ngày, du khách còn được tham gia lễ dâng đăng mừng Lễ Vía Quán Thế Âm Bồ Tát đản sanh.

Cơm muối Hoàng cung và loạt món ăn tiến vua sắp được giới thiệu tại TP.HCM

Cơm muối Hoàng cung và loạt món ăn tiến vua sắp được giới thiệu tại TP.HCM

Lễ hội Văn hóa Ẩm thực, Món ngon tại TP.HCM năm nay lần đầu quy tụ cơm muối Hoàng cung và nhiều món ăn tiến vua thời xưa, được trình diễn, phục vụ khách tham quan.

Việt Nam trong mắt xanh của giới siêu giàu nhưng chỉ 1% công ty lữ hành làm được điều này

Việt Nam trong mắt xanh của giới siêu giàu nhưng chỉ 1% công ty lữ hành làm được điều này

Hiện nay, chỉ khoảng 60 doanh nghiệp du lịch lữ hành Việt Nam chuyên cung cấp dịch vụ cho giới siêu giàu, theo ông Dương Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế và Du lịch TP.HCM.

Gần 400 tour, dịch vụ… giá siêu ưu đãi tại Ngày hội Du lịch TP.HCM

Gần 400 tour, dịch vụ… giá siêu ưu đãi tại Ngày hội Du lịch TP.HCM

Ngày hội Du lịch TP.HCM diễn ra vào đầu tháng 4 tới. Theo thống kê của Sở Du lịch TP.HCM, hiện có gần 400 sản phẩm, dịch vụ du lịch của các công ty lữ hành, cơ sở lưu trú, điểm tham quan… đăng ký tung khuyến mãi, ưu đãi phục vụ người dân, du khách tham quan.

Lạ lùng người Việt đi du lịch chỉ để ngủ

Lạ lùng người Việt đi du lịch chỉ để ngủ

Khảo sát gần đây của Booking.com cho thấy 67% du khách Việt Nam đang tìm kiếm các kỳ nghỉ dưỡng “chỉ để ngủ” trong năm 2024.