Cổ phiếu Grab lao dốc 21% trong phiên chào sàn ở Mỹ, bài học cho các startup Đông Nam Á

Giá cổ phiếu của Grab về dài hạn còn cần thời gian để xem xét, tuy nhiên một nhà phân tích cho rằng, sự sụt giảm ban đầu là một lời cảnh báo cho các công ty khởi nghiệp Đông Nam Á khác đang lên kế hoạch niêm yết cần có "mức định giá thực tế hơn".

Cổ phiếu của Grab - doanh nghiệp đã sáp nhập với công ty mua lại mục đích đặc biệt (SPAC) Altimeter Growth - tăng vọt khi mở cửa thị trường Mỹ, tuy nhiên sau đó lại lao dốc. Tính đến cuối ngày 2/12, giá trị vốn hóa của Grab vào khoảng 34,6 tỷ USD, thấp hơn mức 40 tỷ USD mà Altimeter dự kiến trong thỏa thuận SPAC.

Angus Mackintosh, nhà sáng lập CrossASEAN Research, cho biết: “Một màn lên sàn thật sự sẽ không bao giờ dễ dàng dưới danh nghĩa là hợp nhất của SPAC tiếp cận thị trường và lại nằm trong bối cảnh xuất hiện biến chủng Omicron”.

Ông cũng nhận định, loại hình nhà đầu tư đầu tư vào SPAC sẽ không nhất thiết phải là nhà đầu tư dài hạn mà có thể chỉ là những nhà đầu tư ngắn hạn.

CEO Anthony Tan (phải) và co-founder Tan Hooi Ling (trái). Ảnh: Reuters

Siêu ứng dụng của Grab cung cấp một loạt các dịch vụ ở khu vực này - từ đặt xe và giao hàng cho đến tài chính. Công ty khẳng định về tiềm năng tăng trưởng nhưng vẫn tiếp tục báo lỗ lớn.Theo Justin Tang, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu châu Á của United First Partners, môi trường cạnh tranh ở Đông Nam Á là một yếu tố khác dẫn đến việc cổ phiếu của Grab sụt giảm. Ông nói, sự cạnh tranh từ các công ty khởi nghiệp khác và các tổ chức tài chính hiện tại "sẽ hạn chế việc Grab có thể dễ dàng mở rộng ở Đông Nam Á".

 "Các đợt IPO cũng liên quan đến thời điểm và sự may rủi như bất cứ điều gì khác. Và thật không may, với các chính sách tiền tệ đang được thắt chặt trên toàn thế giới, thời điểm tốt nhất để đưa ra một định giá “mù quáng” cho các công ty công nghệ mới có lẽ đã ở phía sau”, Jeffrey Halley, nhà phân tích thị trường cấp cao tại OANDA nhận định: "Thật không may, Grab ra mắt thị trường giữa một tâm lý vừa thận trọng vừa mong manh".

Là một trong những startup nổi tiếng nhất Đông Nam Á và là công ty công nghệ thứ hai trong khu vực niêm yết tại Mỹ, sự kiện lên sàn của Grab được cộng đồng khởi nghiệp theo dõi chặt chẽ. Thương vụ này được kỳ vọng sẽ tạo nên tiếng vang cho các sự kiện IPO tương lai của khu vực.

Michael Lints, đối tác tại Golden Gate Ventures của Singapore, nhận định: “Grab là một công ty chủ lực trong khu vực và ý nghĩa của việc niêm yết của Grab đó là thế giới đang bắt đầu chú ý đến tiềm năng to lớn chưa được khai thác ở Đông Nam Á”.

Bất chấp màn ra mắt thị trường chứng khoán ảm đạm của Grab, ông nói: "Chúng tôi tự tin rằng trong 12 tháng sắp tới sẽ chứng kiến một làn sóng IPO đến từ các công ty thành công ở Đông Nam Á", dựa trên tiềm năng tăng trưởng ở Indonesia và Việt Nam.

Các nguồn tin thân cận với GoTo cho biết, công ty đang hy vọng Grab sẽ niêm yết thành công mặc dù hai bên là những đối thủ đáng gờm của nhau. GoTo được tạo ra từ sự hợp nhất giữa Gojek – hoạt động trong lĩnh vực gọi xe và gã khổng lồ thương mại điện tử Tokopedia.

Sự thành công của Grab sẽ mang lại nhiều thuận lợi cho các công ty công nghệ Đông Nam Á nói chung. GoTo đang có kế hoạch niêm yết ở cả Indonesia và Mỹ vào năm tới, nhắm tới mức định giá gần 40 tỷ USD, tương tự như mức định giá mà Grab hướng tới.

Các nhà quan sát khác cũng cho rằng, sự kiện các công ty công nghệ Đông Nam Á đầy triển vọng niêm yết ở các thị trường phương Tây là một điều tốt, vì điều đó sẽ "giúp các nhà đầu tư phương Tây nhận thức được" về tiềm năng của lĩnh vực công nghệ Đông Nam Á nói chung.

Nhưng mặt trái của điều này là nếu Grab hoạt động kém hiệu quả trong thời gian sắp tới, nguy cơ sụt giảm tâm lý ở các nhà đầu tư đối với các công ty công nghệ Đông Nam Á có thể xảy ra.

Halley của OANDA cho biết: “Tôi tin rằng, trong tương lai các công ty khởi nghiệp ASEAN sẽ cần phải định giá thực tế hơn nhiều”.

Ông nói: “Không có con đường dễ dàng để đạt được lợi nhuận nhất quán trong các lĩnh vực của các công ty, mà chỉ có sự cạnh tranh gay gắt dẫn đến thua lỗ. Tôi tin rằng điều này sẽ đè nặng lên giá cổ phiếu của Grab trong tương lai".

Một câu chuyện cảnh báo cho các công ty khởi nghiệp trong khu vực là Bukalapak, một công ty thương mại điện tử Indonesia được niêm yết trên sàn giao dịch trong nước, được đánh giá là một sự kiện IPO lớn của năm 2021. Mặc dù doanh thu của Bukalapak được cải thiện qua từng quý nhưng vẫn đang ghi nhận một khoản lỗ ròng. Trong 3 quý đầu năm, con số này đạt tổng cộng 1.100 tỷ rupiah (76,8 triệu USD). Hơn nữa, cổ phiếu của công ty đã giao dịch thấp hơn giá IPO kể từ khi ra mắt công chúng vào đầu tháng 8.

Trong khi đó, Grab cho biết sẽ tập trung vào chiến lược dài hạn của mình, bất kể giá cổ phiếu thay đổi trong ngắn hạn và áp lực thị trường.

"Giá lên rồi lại đi xuống. Ai biết được thị trường chứng khoán sẽ như thế nào", Giám đốc điều hành Grab Anthony Tan nói với các phóng viên ngay sau khi thị trường Mỹ mở cửa vào ngày 2/12.

"Tất cả những gì chúng tôi quan tâm là: Chúng tôi tập trung 100% vào sứ mệnh, chiến lược dài hạn, và vào việc thực hiện chiến lược siêu ứng dụng và công nghệ siêu ứng dụng của chúng tôi".