Thứ sáu, 29/03/2024

Khai thác đáy biển

26/09/2022 6:00 PM (GMT+7)

Để sản xuất pin dùng trong xe điện, người ta cần các kim loại như cobalt, lithium, nickel hay mangan. Bất ngờ ở chỗ đáy biển lại có chứa nhiều hòn đá nhỏ, cỡ bằng trái banh tennis, hình thành trong khoảng thời gian nhiều ngàn năm dưới dạng trầm tích bên trong có chứa cobalt hay mangan.

Để khai thác chúng, các công ty dùng những dụng cụ vừa như cái cào khổng lồ vừa như máy hút, mỗi khi hoạt động sẽ gây xáo trộn hệ sinh thái dưới đáy biển, có thể tạo ra những hệ lụy chưa lường hết cho môi trường.

Khai thác đáy biển - Ảnh 1.

Tàu của tổ chức Greenpeace trưng khẩu hiệu “Chấm dứt khai thác đáy biển” gần tàu Maersk Launcher do Metals thuê.

Một tổ chức của Liên hiệp quốc – International Seabed Authority (ISA) – có nhiệm vụ quản lý việc khai thác đáy biển trên các vùng biển quốc tế đang soạn thảo các quy định để áp dụng trong năm tới nhằm hạn chế các tác hại cho môi trường.

Kể từ khi được thành lập vào năm 1994, ISA đã cấp 22 giấy phép cho các công ty thăm dò đáy biển chứ chưa được khai thác. Nay khi nhu cầu pin xe điện đang tăng nhanh, ISA chịu áp lực của nhiều công ty phải sớm cấp giấy phép cho họ khai thác.

Chẳng hạn năm ngoái, Công ty Metals có trụ sở đóng tại Vancouver, Canada cùng đảo quốc Nauru, một nước nhỏ ở Nam Thái Bình Dương, đã nộp đơn cho ISA để xin khai thác vùng Clarion Clipperton nơi có nhiều đá trầm tích chứa cobalt. Đây là một vùng biển rộng lớn ở Thái Bình Dương nằm giữa Mexico và Hawaii, ước tính có chứa ít nhất 30 tỉ mét khối các loại đá giàu kim loại này.

Hành động này kích hoạt một quy định buộc ISA phải có câu trả lời trong vòng hai năm về những gì Nauru cũng như Metals được làm và không được làm khi cho phép khai thác đáy biển, hút đá lấy kim loại cần thiết của ngành sản xuất pin.

Một đảo quốc nhỏ khác, Cook Islands cũng đang muốn khai thác đáy biển để bù đắp vào nguồn thu từ du lịch bị giảm sút mạnh sau đại dịch. Với dân số chỉ có 17.000 người, hai phần ba GDP của Cook Islands đến từ ngành du lịch, nhưng khi dịch Covid-19 bùng nổ đảo quốc này đóng cửa với du khách và làm tắc luôn kế sinh nhai của đa phần người dân ở đây. Nay họ trông chờ nguồn thu mới từ khai thác đáy biển, ước tính có chừng 12 tỉ tấn khoáng chất giàu mangan.

Cho đến nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về tác động môi trường nếu ISA cho phép khai thác đáy biển. Mới tuần trước ISA đã cho phép Công ty Metals khai thác thử nghiệm để đánh giá xem việc khai thác như thế sẽ có những tác động gì lên môi trường và hệ sinh thái dưới đáy biển. Metals cho biết họ sẽ thu lượm vài ngàn tấn đá rồi sẽ chuyển các dữ liệu từ giai đoạn thử nghiệm này cho các nhà khoa học độc lập để đánh giá.

Nhưng trước mắt đã có nhiều tiếng nói phản đối từ các tổ chức môi trường như Greenpeace hay Quỹ Bảo tồn Thiên nhiên. Liên hiệp châu Âu cũng phản đối hình thức khai mỏ này và đề nghị cấm hẳn cho đến khi nào các nhà khoa học đã nghiên cứu kỹ mọi tác động và trả lời mọi câu hỏi đặt ra. Một số hãng xe như BMW, Renault hay Volkswagen đã hứa sẽ không mua cobalt khai thác từ đáy biển cho đến khi nào đánh giá xong tác động môi trường.

Với các đảo quốc nhỏ, một số mong muốn được phép khai thác như Cook Islands, Nauru, Tonga hay Kiribati; ngược lại cũng có một số đảo quốc chống lại ý tưởng này như Palau, Fiji và Vanuatu. Họ cho rằng đáy biển là nguồn sống lâu dài của họ nên không muốn gây xáo trộn bằng các hoạt động khai thác.

Đây cũng là một nghịch lý cho quá trình chuyển đổi sang các dạng năng lượng không gây hại thêm cho biến đổi khí hậu. Để thúc đẩy việc sản xuất xe điện, người ta lại cần tìm cách khai thác nhiều kim loại cần thiết và việc khai thác như thế, dù trên đất liền hay dưới đáy biển, đều gây ra những tác hại cho môi trường sống.

Trước đây đã có những quan ngại đối với các dự án khai thác nickel ở Indonesia, cobalt ở Congo hay lithium ở Chile; nay lại nảy sinh những quan ngại mới cho các dự án ở đáy biển Thái Bình Dương.

Theo Kinh tế Sài Gòn

Bình luận của bạn
(*) Nội dung bắt buộc cần có
Bình luận
Xem thêm bình luận

Nhập thông tin của bạn

Công ty chứng khoán cần cả kiếm và khiên

Công ty chứng khoán cần cả kiếm và khiên

Công ty chứng khoán (CTCK) bị sự cố hệ thống công nghệ thông tin thi thoảng vẫn xảy ra trên thị trường chứng khoán, tuy nhiên, thường sớm được khắc phục trong phiên.

Chứng khoán tháng 4 và mùa họp đại hội đồng cổ đông

Chứng khoán tháng 4 và mùa họp đại hội đồng cổ đông

Rung lắc mạnh trong tháng 3 khi đón nhận các thông tin tốt xấu đan xen, diễn biến thị trường chứng khoán trong tháng 4 liệu sẽ ra sao?

Ít hãng bay nhưng lại cạnh tranh khốc liệt!

Ít hãng bay nhưng lại cạnh tranh khốc liệt!

Trong khi hành khách ngày càng phải trả chi phí cao hơn để đi máy bay, các hãng hàng không vẫn tiếp tục thua lỗ mà gần nhất là câu chuyện Pacific Airlines

“Ông trùm” gia vị tiết lộ bí quyết giúp Dh Foods có mặt ở hơn 10 quốc gia

“Ông trùm” gia vị tiết lộ bí quyết giúp Dh Foods có mặt ở hơn 10 quốc gia

Nhờ kiên trì tiêu chí sản phẩm sạch, không dùng nguyên liệu nhân tạo, Dh Foods không những đứng vững tại thị trường gia vị Việt Nam mà còn tiến sâu vào thị trường quốc tế.

Gói "đầu tư giáo dục" hay chiêu "lấy mỡ nó rán nó"?

Gói "đầu tư giáo dục" hay chiêu "lấy mỡ nó rán nó"?

Chiêu huy động vốn từ phụ huynh học sinh để chủ đầu tư một số trường tư thục lấy đó làm vốn kinh doanh – chiêu này không mới. Tuy nhiên, nó được khoác lên bằng những cái tên mỹ miều như "gói đầu tư giáo dục" hay "học phí 0 đồng".

Kiếm tiền thật từ thị trường carbon

Kiếm tiền thật từ thị trường carbon

Chuyện tín chỉ carbon và giao dịch carbon đem lại tiền tươi thóc thật là có thật: Ngân hàng Thế giới (WB) hôm nay 21/3 công bố đã chi trả 51,5 triệu USD cho Việt Nam.