Nhiều tuần qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi ngày 2/4 là "Ngày giải phóng" để áp đặt một loạt các mức thuế mới có thể làm đảo lộn hệ thống thương mại toàn cầu, nhưng lại cung cấp rất ít thông tin chi tiết.

Các nhà đầu tư, vốn hy vọng về các chính sách thúc đẩy tăng trưởng từ chính quyền Trump hồi đầu năm nay, giờ đây đã bị hoảng sợ bởi một loạt các thông tin liên quan đến thuế quan.

Trong khi các nhà đầu tư nhìn chung đồng ý rằng thông báo áp thuế ngày 2/4 có thể đóng vai trò then chốt đối với triển vọng ngắn hạn của thị trường tài chính toàn cầu, họ vẫn không chắc chắn về hướng giá sẽ biến động.

"Tôi không thể nhớ lại một tình huống nào mà rủi ro lại cao như vậy nhưng kết quả lại không thể đoán trước được", Steve Sosnick, chiến lược gia trưởng tại Interactive Brokers cho biết.

Hôm thứ Ba 1/4, Nhà Trắng xác nhận rằng ông Trump sẽ áp dụng mức thuế mới vào thứ Tư, mà không cung cấp thông tin chi tiết về quy mô và phạm vi của các rào cản thương mại, khiến các doanh nghiệp, người tiêu dùng và nhà đầu tư lo lắng về một cuộc chiến thương mại toàn cầu đang leo thang.

Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết thuế quan có đi có lại đối với các quốc gia áp thuế đối với hàng hóa của Mỹ sẽ có hiệu lực sau khi Trump công bố, trong khi thuế quan 25% đối với ô tô nhập khẩu sẽ có hiệu lực vào ngày 3/4.

Sự không rõ ràng về việc liệu sẽ có một mức thuế quan cố định cho tất cả hàng nhập khẩu, hay liệu chính quyền có áp dụng cách tiếp cận phân mảnh hơn hay không đã khiến việc lập mô hình tác động cuối cùng của thuế quan đối với thu nhập, tăng trưởng và lạm phát trở thành một thách thức khó khăn.

"Lý tưởng nhất là chúng ta chỉ có một con số và sau đó chúng ta có thể tính toán tác động hạ nguồn" - Sonu Varghese, chiến lược gia vĩ mô toàn cầu tại Carson Group cho biết.

Một số bất ổn đã làm thị trường chao đảo trong năm nay dự kiến ​​sẽ tan biến sau khi Tổng thống Trump công bố kế hoạch áp thuế của mình vào thứ Tư.

"Nhưng nỗi sợ của tôi là chúng ta sẽ không đạt được điều đó, hoặc thậm chí nếu chúng ta đạt được một con số sẽ phải đàm phán" - Varghese nói.

Thông báo của thứ Tư có vẻ đặc biệt quan trọng sau khi S&P 500 xác nhận một đợt điều chỉnh, giảm 10% so với mức cao gần đây, vào giữa tháng 3. Chỉ số này đã giảm khoảng 8% so với mức cao kỷ lục của tháng 2.

"Chúng ta đang ở một vị trí rất mong manh, đang ở dưới cùng của phạm vi giao dịch điều chỉnh ... khiến chúng ta sẵn sàng cho một sự phục hồi rất mạnh hoặc một sự cố đáng sợ" - Sosnick nói.

Sự bất ổn gia tăng về cách tin tức về thuế quan và phản ứng tiềm tàng của thị trường đã nâng Chỉ số biến động Cboe - một thước đo dựa trên quyền chọn về sự lo lắng của nhà đầu tư - lên mức cao nhất trong hơn hai tuần là 24,80 vào thứ Hai. Chỉ số này kết thúc vào thứ Ba ở mức 22,77.

"Tôi nghĩ thị trường thực sự đang nín thở", Mark Spindel, giám đốc đầu tư tại Potomac River Capital LLC, cho biết. Ông dự kiến ​​chỉ số sợ hãi sẽ tăng lên mức 30, mức liên quan đến mức độ sợ rủi ro cao.

Các nhà giao dịch trên thị trường quyền chọn đã chuẩn bị cho mức biến động khoảng 1,3% trong S&P 500 vào thứ Tư.

Ngoài phản ứng tức thời của thị trường chứng khoán Mỹ, thông báo về thuế quan cũng có thể thúc đẩy các động thái mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán quốc tế, tiền tệ, bao gồm đồng đô la và euro, và vàng trú ẩn an toàn.

Thuế quan cũng có tác động lớn đến thu nhập của công ty, tăng trưởng toàn cầu, lạm phát và chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.

Sản xuất của Mỹ đã giảm vào tháng 3 sau khi tăng trưởng trong hai tháng liên tiếp, trong khi thước đo lạm phát tại cổng nhà máy đã tăng lên mức cao nhất trong gần ba năm do lo ngại về thuế nhập khẩu gia tăng, dữ liệu khảo sát công bố vào thứ Ba cho thấy.

Số liệu chi tiêu tiêu dùng ảm đạm gần đây đã làm dấy lên nỗi lo về tăng trưởng kinh tế ảm đạm và lạm phát cao hơn. Điều đó có thể khiến Fed, vốn đã tạm dừng chu kỳ nới lỏng vào tháng 1 để theo dõi tác động của thuế quan, rơi vào thế khó xử.

Các nhà phân tích cho biết các nhà đầu tư bối rối trước nhiều kết quả có thể xảy ra từ tin tức hôm thứ Tư sẽ không nên dồn hết trứng vào một giỏ.

"Điểm mấu chốt là trước sự không chắc chắn đang ở mức độ mà chúng ta chưa từng thấy kể từ đại dịch hoặc cuộc khủng hoảng tài chính, bạn cần phải đa dạng hóa", Jack Ablin, giám đốc đầu tư tại Cresset Capital cho biết.