Từ đặc sản đến thương hiệu OCOP

Phấn khởi chia sẻ thông tin với phóng viên Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt ông Hứa Quốc Công - Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ và Sản xuất nông nghiệp Đồng Bành ở xã Chi Lăng, tỉnh Lạng Sơn cho hay: Trước đây, na Chi Lăng ngon nổi tiếng nhưng chủ yếu bán theo kiểu truyền thống, thương lái đến tận vườn mua, giá cả khá bấp bênh. Nhưng từ năm 2021 khi chúng tôi quyết tâm xây dựng sản phẩm theo tiêu chuẩn OCOP, mọi thứ đã khác hẳn.

Hợp tác xã của ông Công là một trong những đơn vị tiên phong tham gia chương trình OCOP. Để trái na đáp ứng được các tiêu chí khắt khe, các thành viên trong Hợp tác xã đã phải thay đổi hoàn toàn phương thức canh tác. Họ được tập huấn kỹ thuật trồng và chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP, sử dụng phân bón hữu cơ, ghi chép nhật ký đồng ruộng cẩn thận.

“Vất vả thì nhiều hơn, nhưng các thành viên trong Hợp tác xã đều luôn động viên nhau làm đúng quy trình đã đăng ký, chính vì vậy năm 2021 sản phẩm na của Hợp tác xã chúng tôi đã được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao và năm 2022 đã được đánh giá 4 sao. Không chỉ giá bán tăng 20-30%, mà thương hiệu cũng ngày một nâng tầm. Giờ đây, chúng tôi tự tin đưa na vào các hệ thống siêu thị lớn, các sàn thương mại điện tử. Người tiêu dùng chỉ cần quét mã QR là biết rõ nguồn gốc, quy trình sản xuất” ông Công tự tin chia sẻ.

Câu chuyện của Hợp tác xã Dịch vụ và Sản xuất nông nghiệp Đồng Bành không phải là duy nhất ở Lạng Sơn. Tính đến nay, toàn tỉnh Lạng Sơn đã công nhận 231 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó có 21 sản phẩm 4 sao.

Giờ đây không khó để tìm được những sản phẩm đạt chứng nhận OCOP từ những nông sản quen thuộc của tỉnh Lạng Sơn như: Na Chi Lăng, hồng Vành Khuyên, quýt Bắc Sơn hay đến các sản phẩm chế biến sâu như cao khô, dược liệu, tinh dầu hồi, thạch đen... đều đã được “chuẩn hóa” theo đúng tiêu chuẩn khắt khe của OCOP, từ đó các sản phẩm đã khoác lên mình một diện mạo mới, chuyên nghiệp và hấp dẫn hơn.

Đòn bẩy chính sách và tương lại phát triển bền vững

Thành công của chương trình OCOP tại Lạng Sơn là kết quả của một chiến lược bài bản với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và sự hưởng ứng tích cực của người dân. Trong giai đoạn 2020-2025 ngành Nông nghiệp Lạng Sơn đã có nhiều chương trình, giải pháp để hướng tới một nền sản xuất "xanh - sạch - đặc sản".

Để hỗ trợ các chủ thể OCOP, tỉnh Lạng Sơn đã triển khai nhiều chính sách thiết thực: Hỗ trợ thiết kế bao bì, nhãn mác, xây dựng câu chuyện sản phẩm, quảng bá, xúc tiến thương mại…

Đặc biệt, tỉnh Lạng Sơn đã chú trọng xây dựng và hình thành 25 chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, giúp các sản phẩm OCOP có đầu ra ổn định.

Bên cạnh đó, việc cấp 229 mã số vùng trồng với diện tích 1.275,1 ha cũng đã mở ra cánh cửa xuất khẩu chính ngạch cho nhiều nông sản chủ lực như: Thạch đen, hồi...

Sự phát triển của hạ tầng nông thôn cũng là một yếu tố cộng hưởng đắc lực. Chương trình xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi diện mạo các làng quê, với 106/175 xã đạt chuẩn, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm được rải nhựa hoặc bê tông hóa đã tháo gỡ "điểm nghẽn" lớn nhất về giao thông. Nhờ đó, việc vận chuyển nông sản từ vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới đã trở nên thuận tiện hơn bao giờ hết, giảm chi phí, tăng sức cạnh tranh cho sản phẩm.

Bà Hoàng Thị Lan, một hộ dân trồng quýt ở Bắc Sơn, vui vẻ cho biết: Ngày xưa đường đất, trời mưa một trận là coi như quýt chín rụng đầy vườn cũng đành chịu vì xe không vào được. Giờ đường bê tông về tận ngõ, thương lái đánh cả xe tải vào mua. Quýt Bắc Sơn được công nhận OCOP, lại có đường sá thuận lợi, bà con chúng tôi phấn khởi lắm.

Chương trình OCOP không chỉ giúp nâng cao giá trị kinh tế cho nông sản, mà còn góp phần quan trọng vào việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa bản địa, thúc đẩy du lịch nông thôn.

Nhiều sản phẩm OCOP của Lạng Sơn gắn liền với những câu chuyện văn hóa, những làng nghề truyền thống, tạo nên sức hấp dẫn riêng biệt. Những sản phẩm OCOP từ thạch đen, tinh dầu hồi, trà bầu khai… đã được nhiều khách hàng quốc tế đón nhận tích cực, mở ra hướng đi phát triển bền vững trong tương lai.

Năm 2025 tỷ trọng ngành nông, lâm nghiệp trong cơ cấu kinh tế của tỉnh là 20,51% vào. An ninh lương thực được đảm bảo với sản lượng hàng năm đạt trên 305 nghìn tấn.

Với nền tảng vững chắc đã tạo dựng, cùng với định hướng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, tái cơ cấu ngành gắn với các sản phẩm chủ lực, thế mạnh, Lạng Sơn đang có đầy đủ tiềm năng để đưa thương hiệu nông sản của mình đi xa hơn nữa.

Những sản phẩm OCOP hôm nay không chỉ là niềm tự hào của người dân xứ Lạng, mà còn là minh chứng sống động cho một hướng đi đúng đắn, bền vững, giúp nông dân làm giàu và góp phần xây dựng quê hương ngày càng phát triển. Những "trái ngọt" từ Chương trình OCOP đang thực sự "chắp cánh" cho nông sản Lạng Sơn bay cao, bay xa trên thị trường trong và ngoài nước.