Khi chủ tịch Samsung Electronics Jay Y. Lee gặp Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tháng 7/2024, ông đã có một thông điệp đơn giản để truyền đạt.

"Thành công của Việt Nam là thành công của Samsung, và sự phát triển của Việt Nam là sự phát triển của Samsung" - ông Lee nói với Thủ tướng Phạm Minh Chính, cam kết đầu tư dài hạn để biến Việt Nam thành cơ sở sản xuất lớn nhất cho các sản phẩm màn hình của mình.

Kể từ khi tập đoàn Hàn Quốc này vào Việt Nam năm 1989, họ đã rót hàng tỷ USD vào việc mở rộng dấu ấn sản xuất toàn cầu của mình ra ngoài Trung Quốc. Nhiều công ty cùng ngành đã làm theo sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình.

Động thái tiên phong này đã đưa Samsung trở thành nhà đầu tư và xuất khẩu nước ngoài lớn nhất của Việt Nam.

Theo công ty nghiên cứu Counterpoint, khoảng 60% trong số 220 triệu điện thoại mà Samsung bán ra trên toàn cầu mỗi năm được sản xuất tại Việt Nam và nhiều sản phẩm được xuất sang Mỹ, nơi Samsung là nhà cung cấp điện thoại thông minh số 2.

Giờ đây, việc tập trung đầu tư vào Việt Nam đang gặp khó khăn khi chính quyền Trump đe dọa mức thuế quan tiềm tàng 46% với Việt Nam và Hà Nội đang tìm cách đàm phán với Mỹ để hạ thuế.

Samsung cân nhắc điều chỉnh sản xuất

Trong bối cảnh bất ổn, Samsung và các nhà cung cấp của hãng đang cân nhắc điều chỉnh sản xuất, Reuters dẫn nguồn tin riêng cho biết. Điều đó có thể liên quan đến việc tăng sản lượng ở Ấn Độ hoặc Hàn Quốc, mặc dù các bước như vậy sẽ tốn kém và mất thời gian, họ nói.

Samsung từ chối bình luận về cách họ điều hướng mối đe dọa thuế quan. Trước đó, họ đã nói rằng họ sẽ phản ứng linh hoạt với thuế quan của Mỹ bằng chuỗi cung ứng toàn cầu và dấu chân sản xuất của mình.

Đối thủ của Samsung là Apple phải đối mặt với thách thức thậm chí còn lớn hơn ít nhất là trong ngắn hạn, vì thuế quan của ông Trump đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đã tăng lên 145%. Theo Counterpoint, Apple nhập khẩu khoảng 80% iPhone được bán tại Mỹ từ Trung Quốc.

Cạnh tranh gia tăng, sức hấp dẫn chi phí thấp giảm

Theo Reuters, nỗi lo về thuế quan, vấn đề về nguồn cung điện, việc Việt Nam tăng thuế suất thực tế đối với các công ty đa quốc gia lớn theo các tiêu chuẩn toàn cầu do OECD dẫn đầu, nguồn cung lao động có tay nghề hiếm hoi hơi, chi phí tiền lương gia tăng... đó là những áp lực khiến sức hấp dẫn đầu tư của Việt Nam giảm so với các quốc gia khác.

"Mất mát của Việt Nam có thể là lợi ích của Ấn Độ" - các nhà kinh tế của Nomura cho biết trong một lưu ý.

Một quan chức chính phủ Ấn Độ cho biết, Ấn Độ muốn nhanh chóng tiến hành một thỏa thuận thương mại với Mỹ. Vào tháng 2, hai nước đã nhất trí sẽ làm việc về giai đoạn đầu tiên của một thỏa thuận sẽ được ký kết vào cuối năm nay.

Việt Nam đã có những bước đi tích cực đối với Mỹ, bao gồm cả việc tăng nhập khẩu. Đây là một trong những quốc gia đầu tiên tuyên bố bắt đầu đàm phán thương mại với chính quyền Trump sau lệnh hoãn áp thuế "có đi có lại".

Nhưng các nhà sản xuất nước ngoài đang lo lắng.

Reuters dẫn lời Ko Tae-yeon, chủ tịch Phòng Thương mại Hàn Quốc tại Việt Nam, cho biết ban đầu có "sự hoảng loạn" về thuế quan của Trump.

Ông cho biết một số người đã lên kế hoạch cắt giảm nhân sự tại các nhà máy địa phương, nhưng không nêu rõ. Trước lệnh tạm dừng 90 ngày của ông Trump, các công ty hiện đang ở "chế độ chờ và xem", Ko, tổng giám đốc của Heesung Electronics, một nhà cung cấp của LG Display, cho biết thêm.

Samsung vẫn chưa đưa ra quyết định về cách ứng phó với thuế quan của Việt Nam do cách tiếp cận thay đổi của ông Trump, nhưng một lựa chọn là sản xuất một số mẫu điện thoại thông minh dành cho Mỹ tại nhà máy của hãng ở thành phố Gumi của Hàn Quốc.

Samsung có thể tăng sản lượng tại Ấn Độ nhưng trước tiên họ cần mở rộng chuỗi cung ứng điện thoại thông minh tại đó, vì hiện tại Ấn Độ chỉ có thể xử lý khoảng 20% ​​tổng sản lượng của Samsung.

BMI Research, một công ty con của Fitch Solutions, ước tính rằng các sản phẩm điện tử chiếm khoảng 45% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ và các nhà sản xuất lớn như Samsung có thể sẽ giảm sản lượng do dự đoán nhu cầu sẽ giảm.

Samsung cũng sản xuất TV, đồ gia dụng và màn hình thiết bị tại Việt Nam. Theo ước tính của chính phủ, kim ngạch xuất khẩu của hãng đạt khoảng 54 tỷ USD vào năm ngoái, chiếm khoảng 15% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.