Thiếu cơ sở sản xuất giống cây ăn trái

Tỉnh Tiền Giang có diện tích cây ăn trái khá lớn so với các tỉnh miền Tây. Hiện tại, tỉnh Tiền Giang có khoảng 82.500ha trồng cây ăn trái, trong đó có 4 loại cây trồng có diện tích tập trung tương đối lớn: sầu riêng, mít, khóm, thanh long.

Gặp khó trong quản lý và cung cấp giống cây ăn trái

Theo ông Trần Hoàng Nhật Nam, Phó Giám đốc Sở NNPTNT Tiền Giang, hiện nay công tác giống trên địa bàn tỉnh để phục vụ cho bà con còn hạn chế. Trong 141 cơ sở sản xuất và kinh doanh giống trên địa bàn tỉnh, chỉ có 22 cơ sở sản xuất, còn lại 119 cơ sở chủ yếu là kinh doanh, nhập từ các địa phương khác về bán, đặc biệt là nhập từ tỉnh Bến Tre.

“Theo chúng tôi thống kê, nhu cầu giống cần cho bà con sản xuất một năm khoảng 1,6 triệu cây giống. Tuy nhiên, tỉnh Tiền Giang năng lực sản xuất đạt khoảng 200.000 cây, chiếm 12,5%, còn lại chúng tôi phải nhập từ các tỉnh bạn để phục vụ cho bà con”, ông Nam cho biết.

Thời gian qua tỉnh Tiền Giang đã triển khai tập trung trong vấn đề quản lý và phát triển giống cây ăn trái, tuy nhiên trong quá trình quản lý phát sinh nhiều hạn chế.

“Vấn đề các cơ sở sản xuất, buôn bán giống cây trồng chưa tuân thủ các quy định về buôn bán giống như: vấn đề nhãn mác; vấn đề gốc ghép, mắt ghép. Vẫn còn tình trạng các cơ sở sản xuất và kinh doanh giống, chưa được công nhận lưu hành và công nhận lưu hành đặc biệt đã bán giống ra thị trường. Tình trạng giống cây trồng không rõ nguồn gốc lưu hành trên thị trường vẫn còn khá phổ biến”, ông Nam nói.

Theo ông Nam, hiện nay công tác thanh tra, kiểm tra của cơ quan nhà nước còn hạn chế. Đặc biệt lực lượng làm công tác quản lý về giống của ngành nông nghiệp còn mỏng. Công tác phối hợp giữa tỉnh và huyện còn khó khăn, các sở ngành phối hợp chưa chặt chẽ nên công tác quản lý giống còn nhiều kẽ hở.

Cùng gặp vấn đề tương tự, ông Trương Tấn Đạt - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Tây Ninh cho biết, hiện nay diện tích cây ăn quả của tỉnh Tây Ninh có hơn 24.000ha, trong đó tập trung vào các cây như: mãng cầu, xoài, chuối, mít, sầu riêng, nhãn và cây có múi. Dự kiến đến năm 2025 phát triển khoảng 27.000ha và đến năm 2030 khoảng 35.000ha.

“Trên cơ sở đó, nhu cầu giống của Tây Ninh rất lớn. Trong khi đó, tại Tây Ninh không có một cơ sở sản xuất giống, đây là một điều khó của Tây Ninh. Hiện nay qua kiểm tra các cơ sở kinh doanh giống trên địa bàn tỉnh có 103 cơ sở. Tuy nhiên qua kiểm tra thấy một số vấn đề như: kinh doanh giống không có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng; giống mua từ các nơi khác không có đầy đủ hồ sơ rõ ràng…”, ông Đạt nói.

Ông Trần Văn Phương - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Bình Phước cho biết, tỉnh Bình Phước có diện tích trồng đất nông nghiệp lớn, khoảng 520.000ha và đa số là cây công nghiệp lâu năm. Gần đây tiếp cận với xu hướng chung, tỉnh Bình Phước có xu hướng chuyển sang phát triển cây ăn trái. Tuy nhiên, trên địa bàn tỉnh chưa có cơ sở sản xuất giống cây ăn trái, việc quản lý giống trên địa bàn cũng gặp nhiều bất cập.

Công tác thanh, kiểm tra giống còn hạn chế

Tại Hội nghị quản lý chất lượng giống cây ăn quả phía Nam vừa diễn ra tại tỉnh Bến Tre, Thứ trưởng Bộ NNPTNT Hoàng Trung cho biết, hiện nay hệ thống sản xuất và cung ứng giống ở quy mô hộ kinh doanh, nhỏ lẻ hiện chiếm chủ yếu; rất ít các doanh nghiệp lớn tham gia đầu tư vào sản xuất giống.

Hầu hết cây ăn quả nhân giống dễ dàng bằng phương pháp vô tính, cùng với quyền tác giả giống chưa được chú trọng đúng mức. Số lượng cây giống sản xuất cung ứng cho thị trường rất lớn, nhiều chủng loại nên gây khó khăn cho công tác quản lý, kiểm soát chất lượng vật liệu giống tại các cơ sở, đơn vị sản xuất.

Thứ trưởng Bộ NNPTNT nhận định, tình trạng cây giống chưa đảm bảo chất lượng, giống chưa được lưu hành vẫn được sản xuất, lưu thông và sử dụng ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất. Công tác thanh tra, kiểm tra chất lượng giống trong thời gian qua mặc dù đã được Bộ NNPTNT chỉ đạo quyết liệt, sự triển khai vào cuộc của các địa phương nhưng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, hiệu quả.

Thứ trưởng Bộ NNPTNT Hoàng Trung chỉ đạo các địa phương trong thời gian tới tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến văn bản quy phạm pháp luật. Đẩy mạnh công tác thanh, kiểm tra và xử lý vi phạm trong sản xuất, buôn bán giống cây ăn quả.

Đẩy mạnh công tác bình tuyển, thẩm định, hỗ trợ duy trì cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng. Tăng cường xây dựng và củng cố hệ thống nhân giống tại các địa phương, khuyến khích các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống đảm bảo chất lượng trên địa bàn.

Phó giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Tiền Giang Trần Hoàng Nhật Nam kiến nghị, cần có định hướng phát triển giống cho từng vùng.

“Ví dụ như vùng ĐBSCL thì chọn 1-2 tỉnh có năng lực để đầu tư phát triển giống mạnh, như tỉnh Bến Tre có thể nâng cấp thành trung tâm giống của vùng. Xây dựng các tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể về cây đầu dòng, vườn cây đầu dòng và cây giống trên toàn quốc”, ông Nam đề xuất.

Theo Dân Việt