Hoa tam thất có tác dụng thế nào trong việc chữa mất ngủ?

Hoa tam thất là hoa của cây tam thất. Cây này thân thảo, thường mọc ở vùng núi cao và lạnh như tỉnh Vân Nam, Tây Nam Trung Quốc. Các bộ phận của cây tam đều có thể dùng làm thuốc, từ rễ, thân, lá cho đến nụ và hoa. Y học cổ truyền thường dùng tam thất trong các bài thuốc tiêu viêm, hoạt huyết dưỡng não. Y học hiện đại dùng chiết xuất tam thất cho các thuốc hoặc sản phẩm hỗ trợ các vấn đề về tim mạch, tuần hoàn máu.

Hoa tam thất có màu xanh nhạt, thường nở bung xòe theo từng chùm như một súp lơ có đường kính từ 3m đến 5cm, nở rộ vào tháng 4 và tháng 5. Hoa tam thất là bộ phận chứa hàm lượng saponin cao nhất. Nó cũng chứa thành phần hóa học như flavonoid và polysaccharides, có nhiều tác dụng dược lý.

Trong Đông Y, loại hoa này tính mát, vị ngọt có tác dụng thanh nhiệt, bình can, bổ huyết thường được sử dụng trong điều trị chứng mất ngủ, ngủ không sâu giấc, người bị mệt mỏi căng thẳng, huyết áp cao.

Theo ghi chép trong cuốn sách Trung Hoa bản thảo xuất bản năm 1999, hoa tam thất có khả năng ức chế thần kinh trung ương, trấn tĩnh an thần, tăng cường miễn dịch và hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng hoa tam thất có chứa các hoạt chất saponin gingsenoid nhóm Rb, Rg có tác dụng hỗ trợ điều trị trực tiếp triệu chứng mất ngủ, tăng tuần hoàn máu. Trong đó, Saponin Rb1 có tác dụng điều hoà hoạt động của hệ thần kinh, giảm căng thẳng lo âu, thư giãn tinh thần. Saponin Rb2 có tác dụng tăng cường hấp thu của tế bào gan, từ đó hỗ trợ quá trình thải độc gan hiệu quả hơn. Ngoài ra, hoa tam thất còn giàu acid amin như phenylalanin, leucin và các khoáng chất quý như sắt, canxi,... giúp cơ thể tổng hợp protein, xây dựng và sửa chữa mô, và tránh mất ngủ do thiếu canxi.

Các cách chữa mất ngủ bằng hoa tam thất

Pha trà hoa tam thất khô

Cách sử dụng hoa tam thất này giúp giữ trọn được dưỡng chất quý và hương vị nguyên bản của dược liệu. Trà hoa tam thất có vị hơi đắng nhưng hậu vị ngọt, nên uống đều đặn mỗi ngày để hỗ trợ cải thiện giấc ngủ và sức khỏe tim mạch.

Nguyên liệu:

5g hoa tam thất khô.

200 – 300ml nước.

Cách pha:

Bước 1: Đun nước sôi ở nhiệt độ khoảng 90 – 95 độ C (không quá sôi để giữ lại các dưỡng chất trong hoa).

Bước 2: Cho dược liệu vào ấm, tráng sơ qua hoa tam thất bằng một ít nước sôi rồi đổ bỏ. Điều này giúp làm sạch hoa và kích hoạt hương vị tốt hơn.

Bước 3: Đổ khoảng 200 – 300ml nước sôi vào ấm trà chứa hoa tam thất và để ngâm trong khoảng 5 – 7 phút.

Bước 4: Sau khi trà đã ngấm, rót ra chén và uống ấm, có thể uống nhiều lần trong ngày và có thể pha lại với nước sôi 1 – 2 lần nữa.

Ngâm rượu hoa tam thất

Phương pháp ngâm rượu hoa tam thất chữa mất ngủ mang lại hiệu quả vượt trội và dễ thực hiện tại nhà. Hoa tam thất khi ngâm trong rượu không chỉ giữ lại các hoạt chất quý như saponin và flavonoid, mà rượu còn giúp cơ thể hấp thụ nhanh chóng hơn nhờ khả năng dẫn thuốc.

Nguyên liệu:

100g hoa tam thất (loại khô hoặc tươi).

1 lít rượu trắng, độ cồn từ 35 – 40 độ.

Cách ngâm rượu:

Bước 1: Rửa sạch hoa tam thất, để ráo rồi cho vào bình thủy tinh sạch, đổ rượu vào sao cho ngập hoa.

Bước 2: Đậy kín nắp, ngâm trong 1 – 2 tháng là có thể dùng, ngâm càng lâu càng tốt.

Mỗi ngày uống 10 – 15ml trước khi ngủ khoảng 30 phút. Duy trì đều đặn trong 2 – 3 tuần để thấy kết quả rõ rệt.’

Gối hoa tam thất chữa mất ngủ

Hương thơm nhẹ nhàng của hoa giúp giảm căng thẳng, đưa bạn vào giấc ngủ dễ dàng hơn. Các hoạt chất trong hoa tam thất còn tăng cường tuần hoàn máu, giảm đau đầu và cải thiện chất lượng giấc ngủ.

Chuẩn bị:

50 – 100g hoa tam thất khô (tùy kích thước gối)

Vỏ gối bằng vải thoáng khí (cotton, lanh)

Bông gòn hoặc thảo mộc khác như oải hương, bạc hà (tùy chọn)

Cách làm:

Bước 1: Giặt sạch và phơi khô vỏ gối.

Bước 2: Cho hoa tam thất khô vào bên trong vỏ gối, có thể thêm bông gòn hoặc thảo mộc khác để tăng hiệu quả thư giãn.

Bước 3: Khâu kín miệng gối.

Đặt gối hoa tam thất dưới hoặc cạnh gối thường. Hít thở sâu và thư giãn với hương thơm dịu nhẹ từ hoa.

Chế biến món ăn từ dược liệu hoa tam thất tươi

Hoa tam thất tươi có thể chế biến thành nhiều món ăn bổ dưỡng và thơm ngon, không chỉ hỗ trợ điều trị mất ngủ mà còn giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe. Dưới đây là một số món ăn từ hoa tam thất tươi và cách chế biến:

Cháo hoa tam thất:

Nguyên liệu: Gạo tẻ, hoa tam thất tươi, thịt băm hoặc tôm (tùy chọn), gia vị vừa đủ.

Cách làm: Nấu cháo trắng như bình thường. Khi cháo chín, cho hoa tam thất và thịt băm hoặc tôm vào nấu thêm vài phút. Nêm lại gia vị trước khi ăn.

Hoa tam thất xào thịt bò:

Nguyên liệu: Hoa tam thất tươi, thịt bò thái mỏng, hành tây, tỏi, gia vị vừa đủ.

Cách làm: Phi thơm hành tỏi, cho thịt bò vào xào chín tới. Thêm hoa tam thất và hành tây vào xào nhanh tay, sau đó nêm gia vị vừa ăn.

Canh gà ác hầm hoa tam thất:

Nguyên liệu: 1 con gà ác, 10g hoa tam thất tươi, các loại thuốc bắc như kỷ tử, táo đỏ, long nhãn, hạt sen (tùy chọn), gia vị vừa đủ.

Cách làm: Gà ác đem sơ chế sạch và chặt miếng vừa ăn. Cho gà, hoa tam thất và các loại thuốc bắc vào nồi, đổ nước vừa đủ, hầm nhừ trong khoảng 1 – 2 tiếng. Nêm gia vị cho canh vừa ăn rồi thưởng thức.

Những lưu ý khi sử dụng các cách chữa mất ngủ bằng hoa tam thất

Khi sử dụng vị thuốc hoa tam thất cần lưu ý một số vấn đề sau:

Không nên lạm dụng quá nhiều hoa tam thất vì có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, chỉ dùng tối đa 9g/ngày

Không pha trà hoa tam thất cùng các loại trà khác vì có thể làm giảm công dụng tam thất

Phụ nữ mang thai hoặc đang đến chu kỳ kinh nguyệt không nên dùng nếu không có chỉ định của bác sĩ

Người bệnh cảm lạnh không nên dùng, vì hoa tam thất có tính lạnh sẽ khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn

Nụ tam thất có tính hoạt thuyết nên không dùng cho người bệnh sau phẫu thuật

Người bị đau dạ dày nên sử dụng hoa tam thất sau bữa ăn và chỉ dùng liều lượng bằng 1⁄2 người bình thường

Trẻ em dưới 5 tuổi bị hạn chế khi sử dụng hoa tam thất

Người huyết áp thấp không nên uống trà vì có thể gây tụt huyết áp