"Dẹp" thao túng thị trường của các tập đoàn lớn và dự báo nóng về kinh tế Việt Nam

Việc hủy 9 đợt phát hành trái phiếu của nhóm Tâm Hoàng Minh với giá trị hơn 10.000 tỷ đồng và Chủ tịch Tân Hoàng Minh Đỗ Anh Dũng bị bắt tạm giam về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 đang là điểm nóng của thị trường trái phiếu.

ADB nói gì về thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam sau vụ Tân Hoàng Minh?

Xung quanh câu chuyện của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tại buổi họp báo sáng 6/4 của ADB, ông Nguyễn Minh Cường – Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB nhận định, thị trường trái phiếu doanh nghiệp của Việt Nam còn nhiều dư địa phát triển. Trong thời gian qua, tốc độ tăng trưởng của thị trường trái phiếu doanh nghiệp tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng nền tảng cơ sở lại chưa kịp đáp ứng.

Chẳng hạn, nhìn từ phía nhà phát hành, rất nhiều doanh nghiệp đua nhau phát hành trái phiếu trong thời gian qua, kể cả các doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa không có tài sản đảm bảo hoặc tài sản bảo đảm và thông tin doanh nghiệp cũng chưa được vững chắc.

Về phía nhà đầu tư, không phải nhà đầu tư nào cũng có kinh nghiệm, vẫn còn tâm lý đầu tư theo tính "bày đàn".

Trong khi đó, việc đánh giá xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp phát hành vẫn còn rất hạn chế.

"Rõ ràng, nhìn từ nhiều phía thì sự sẵn sàng về pháp lý, về thông tin, về trình độ chưa bảo đảm cho phát triển bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp", ông Cường nhấn mạnh.

Trong bối cảnh đó theo ông Cường, Việt Nam vẫn nên khuyến khích sự phát triển của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, nhưng mặt khác phải nhanh chóng xây dựng hành lang pháp lý, cải thiện kiến thức, kỹ năng của tất cả các thành viên tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Liên quan đến câu hỏi về việc hủy 9 đợt phát hành trái phiếu của nhóm doanh nghiệp Tân Hoàng Minh và việc Chủ tịch Tân Hoàng Minh bị bắt để điều tra của phóng viên Dân Việt, ông Cường không đưa ra bình luận trực tiếp vào vụ việc. Tuy nhiên, ở góc nhìn tổng thể, Chuyên gia Kinh tế trưởng ADB bày tỏ quan điểm: Thời gian gần đây, khu vực kinh tế tư nhân của Việt Nam rất phát triển, nhiều tập đoàn lớn bắt đầu xuất hiện. Do đó, thị trường không chỉ tác động bởi các doanh nghiệp nhà nước mà còn bị tác động bởi các doanh nghiệp tư nhân. 

Và đối với Việt Nam hiện nay, vấn đề quan trọng nhất là phải bảo đảm cạnh tranh lành mạnh cho cả doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân. Bên cạnh cải cách doanh nghiệp nhà nước thì xu hướng tập trung vào quản lý thị trường và đặc biệt là hạn chế những vấn đề mang tính thao túng thị trường của các tập đoàn lớn cũng rất quan trọng.

Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam, ông Andrew Jeffries bổ sung thêm: Chúng tôi nhận thấy có sự "thiếu văn hoá" về xếp hạng tín nhiệm đối với thị trường phát hành trái phiếu doanh nghiệp. ADB đang làm việc với các cơ quan xếp hạng tín nhiệm trong nước và quốc tế. Chúng tôi mong muốn tìm kiếm nhiều hỗ trợ hơn trong lĩnh vực này. "Việc các trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng theo mức độ rủi ro, theo sức mạnh về tài chính của cơ quan phát hành trái phiếu là rất quan trọng"- ông nhấn mạnh.

ADB tin tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt 6,5% trong 2022

Cũng tại buổi họp báo cập nhật về tình hình phát triển kinh tế Việt Nam sáng nay do ADB tổ chức, ADB cho biết tổ chức này tin tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt 6,5% trong năm 2022 và 6,7% năm 2023.

Nêu lý do ADB tin tăng trưởng kinh tế Việt Nam đạt 6,5% trong năm 2022, ông Cường nêu rõ, sự phục hồi có thể đạt được nhờ tỷ lệ tiêm chủng Covid-19 cao của Việt Nam, việc chuyển hướng tiếp cận linh hoạt hơn trong kiểm soát đại dịch, thương mại tiếp tục mở rộng và chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của chính phủ (ERDP).

Cụ thể, Chương trình Phục hồi và phát triển kinh tế (ERDP) trong năm 2022 và 2023 gồm các giải pháp tài khóa như chính sách miễn, giảm thuế, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe, phát triển cơ sở hạ tầng và an sinh xã hội; và hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp và các hộ kinh doanh.

Các giải pháp tiền tệ của ERDP sẽ cung cấp thêm thanh khoản cho nền kinh tế thông qua việc các tổ chức tín dụng dự kiến giảm lãi suất cho vay 0,5% –1,0% trong năm nay và năm sau và tiếp tục thực hiện các biện pháp hỗ trợ tín dụng đến hết năm 2023. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2022 là 14%. Việc cắt giảm lãi suất và nhu cầu tín dụng phục hồi của các doanh nghiệp giúp đạt được chỉ tiêu này.

Thị trường lao động phục hồi và các biện pháp kích cầu khác sẽ thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp ở mức 9,5% vào năm 2022 theo dự báo, đóng góp 3,6 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP. Sản lượng nông nghiệp được dự báo sẽ tăng 3,5% trong năm nay, đóng góp 0,4 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP nhờ sự phục hồi của cầu nội địa và giá hàng hóa toàn cầu tăng.

Các chính sách tái mở cửa du lịch của Chính phủ thực hiện vào tháng 3 và dự kiến dỡ bỏ các biện pháp kiểm soát đại dịch sẽ thúc đẩy lĩnh vực dịch vụ, với dự báo tăng 5,5%, đóng góp 2,3 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP trong năm nay. Giải ngân tăng sẽ thúc đẩy hoạt động xây dựng và các hoạt động kinh tế liên quan.

Chương trình ERDP sẽ gia tăng đầu tư công, kích cầu nội địa. Tăng cường phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương cũng như dịch chuyển lao động phục hồi sẽ giúp tăng niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước về khả năng phục hồi kinh tế của Việt Nam.

Hoạt động xuất nhập khẩu sẽ tăng mạnh trong năm nay. ADB dự báo xuất khẩu hàng hóa sẽ tăng 8% – 10%. Nhập khẩu sẽ tăng do nhu cầu về tư liệu sản xuất và đầu vào cho công nghiệp chế biến chế tạo tăng lên, và tiêu dùng trong nước phục hồi trở lại. Sự phục hồi của du lịch và lượng kiều hối bền vững sẽ giúp tăng thặng dư tài khoản vãng lai, dự báo ở mức 1,5% GDP trong năm nay và 2,0% vào năm 2023.

Tuy nhiên, báo cáo của ADB cũng nêu rõ những rủi ro trong ngắn hạn có thể cản trở sự phục hồi của kinh tế Việt Nam. Đó là tình trạng ca mắc Covid-19 tăng cao kể từ giữa tháng 3, nếu không được giảm bớt, có thể cản trở sự quay trở lại trạng thái bình thường của nền kinh tế trong năm nay.

Hai là, nền kinh tế toàn cầu phục hồi chậm lại và giá dầu thế giới tăng mạnh do xung đột Nga-Ukrane sẽ ảnh hưởng đến hoạt động xuất nhập khẩu và lạm phát của Việt Nam. Sự phục hồi cũng phụ thuộc vào việc Chính phủ triển khai nhanh chóng và hiệu quả chương trình phục hồi và phát triển kinh tế.

Hơn nữa, những bất ổn trên thị trường tài chính toàn cầu và việc các nền kinh tế tiên tiến ngừng thực hiện chính sách tiền tệ và tài khóa mở rộng sẽ làm suy yếu đồng nội tệ của Việt Nam, làm cho nhập khẩu đắt hơn và gia tăng áp lực lạm phát. Theo dự báo của ADB, lạm phát năm 2022 của Việt Nam khoảng 3,8%.

Để hạn chế những rủi ro này, các chuyên gia cho rằng cần đảm bảo triển khai nhanh chóng và hiệu quả chương trình phục hồi và phát triển kinh tế để thúc đẩy tăng trưởng.