Điều gì khiến giá bất động sản tăng khi Luật Đất đai (sửa đổi) thông qua?

Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt đối với thị trường bất động sản. Trong đó, liên quan đến giá bất động sản, Luật Đất đai (sửa đổi) đã bỏ quy định về khung giá đất của Chính phủ ban hành 5 năm/lần, thay vào đấy là UBND công bố hàng năm vào đầu năm.

Cụ thể, việc định giá đất phải bảo đảm theo nguyên tắc thị trường; tuân thủ đúng phương pháp, trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm trung thực, khách quan, công khai, minh bạch; đảm bảo tính độc lập giữa tổ chức tư vấn xác định giá đất, Hội đồng thẩm định bảng giá đất, Hội đồng thẩm định giá đất cụ thể và cơ quan hoặc người có thẩm quyền quyết định giá đất; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư...

Theo đó, bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất, thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn. UBND cấp tỉnh xây dựng, trình HĐND cùng cấp quyết định Bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026. 

Hàng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1/1 của năm tiếp theo. Trường hợp Bảng giá đất cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình HĐND cấp tỉnh quyết định.

Theo các chuyên gia, Luật Đất đai năm 2013 quy định Bảng giá đất được xây dựng 5 năm/lần và phải điều chỉnh, bổ sung khi giá đất phổ biến trên thị trường có biến động. Do bảng giá đất trong quá trình áp dụng chưa được điều chỉnh kịp, thời dẫn đến không phản ánh đúng giá đất thực tế của thị trường. Vì vậy, việc bỏ khung giá đất sẽ giúp thay đổi cơ bản tư duy, bởi người dân được tiếp cận với giá thực tế của thị trường. 

Mặt khác cũng hạn chế được hàng loạt khúc mắc dẫn đến khiếu nại, khiếu kiện liên quan đến đất đai như hiện nay.

Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam cũng nhận định, Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua có tác động tích cực tới thị trường bất động sản. Nhiều đối tượng sẽ được hưởng lợi; các doanh nghiệp có cơ chế tốt hơn, quy định rõ ràng, cụ thể hơn để tiếp cận quỹ đất và phát triển dự án.

"Các đối tượng tiếp cận đất đai được mở rộng, với nhiều cơ hội linh hoạt hơn và cơ chế giá hợp lý hơn, những trường hợp nào thu hồi đất được quy định rất rõ ràng trong Luật Đất đai, quy định đấu giá cũng được minh bạch công khai. Bên cạnh đó, giá đất sẽ tăng một cách bền vững bởi Luật Đất đai (sửa đổi) bỏ khung giá đất, thúc đẩy việc định giá đất sát với mặt bằng giá của thị trường và nâng cao hiệu quả sử dụng đất", ông Tuấn cho biết.

Thị trường bất động sản có cơ hội cải thiện nguồn cung

Nhiều chuyên gia cho rằng. để cấu thành lên giá của một bất động sản phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Trong đó, khi đền bù giải phóng mặt bằng để chuẩn bị quỹ đất sạch, khung giá đất bám sát thị trường thì các dự án được đấu giá, đấu thầu sẽ tiệm cận giá của thị trường hiện tại. Từ đó, các nhà đầu tư sẽ tính toán cẩn trọng trong việc ra quyết định đầu tư; thị trường sẽ tự điều chỉnh phù hợp để các bên cùng có hiệu quả. Với những quy định mới ở Luật Đất đai (sửa đổi), nhiều vấn đề được tháo gỡ sẽ khiến nguồn cung được cải thiện khi các dự án tái khởi động.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam cho biết, việc bỏ khung giá đất trong Luật Đất đai (sửa đổi) cùng với quy định bắt buộc thanh toán qua ngân hàng tại Luật Kinh doanh bất động sản mới, sẽ loại bỏ hiện tượng giao dịch "hai giá", là cơ sở để xây dựng hệ thống dữ liệu giao dịch, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển minh bạch hơn, giảm tình trạng đầu cơ, sốt ảo.

"Bên cạnh những lợi ích như vậy, cũng phải cân nhắc tác động tiêu cực có thể có, là bỏ khung giá đất sẽ khiến giá đất tăng lên, tiền đền bù giải phóng mặt bằng tăng, chi phí đầu tư tăng có thể khiến giá bất động sản tăng lên, do việc kết chuyển chi phí vào giá thành. Tuy nhiên, tác động đó nếu có chỉ trong ngắn hạn còn về lâu dài, giá bất động sản được quyết định bởi nguồn cung - cầu", ông Đính cho biết.

Còn theo bà Đỗ Thu Hằng, Giám đốc cấp cao về Nghiên cứu Đầu tư Savills Hà Nội, Luật Đất đai (sửa đổi) được thông qua sẽ tạo động lực lớn cho thị trường bất động sản bên cạnh Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở (sửa đổi).

"Nguồn cung trên thị trường sẽ dần được cải thiện. Đồng thời, hoạt động đầu tư hạ tầng đang được đẩy mạnh cùng triển vọng phát triển kinh tế mạnh mẽ sẽ làm gia tăng nhu cầu về bất động sản trên mọi phân khúc. Nguồn cung cải thiện trong đó các phân khúc chung cư, nhà ở nhiều hơn có thể sẽ giúp giảm giá nhà, tạo điều kiện an cư cho người thu nhập thấp", bà Hằng cho biết.

Các chuyên gia cũng cho biết bỏ khung giá đất, xác định giá đất theo nguyên tắc thị trường sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá tài sản, tăng giá trị thực tế và giảm tình trạng đầu cơ, sốt đất. Bên cạnh đó, quá trình thẩm định cẩn thận hơn sẽ tạo ra thị trường bất động sản khốc liệt, khuyến khích sự minh bạch và lành mạnh.