Nvidia (NASDAQ: NVDA) hiện được coi là công ty quan trọng nhất thế giới, bởi chip đồ họa (GPU) của hãng đã trở thành tiêu chuẩn vàng trong hạ tầng trí tuệ nhân tạo (AI). Các nhà phân tích tại Forrester Research từng nhận xét: “Nếu không có GPU của Nvidia, AI hiện đại sẽ không thể tồn tại".

Nhưng Tổng thống Donald Trump đã kéo Nvidia vào cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, và những va chạm chính trị liên tục gây rắc rối cho công ty. Cả Mỹ và Trung Quốc đều viện dẫn lý do an ninh quốc gia để hạn chế việc bán hoặc mua sản phẩm của Nvidia, và mới đây nhà đầu tư hãng chip này lại nhận thêm tin xấu.

Nvidia mắc kẹt giữa cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung

Trong quý I, Nvidia phải ghi nhận khoản lỗ 4,5 tỷ USD khi ông Trump mở rộng lệnh cấm xuất khẩu sang cả dòng GPU H20. Đây vốn là phiên bản rút gọn của H100 và H200, được thiết kế riêng cho khách hàng Trung Quốc nhằm tuân thủ kiểm soát xuất khẩu từ thời ông Biden. Khi ông Trump thay đổi điều kiện, số hàng tồn kho này trở thành vô giá trị.

CEO Jensen Huang của Nvidia nhiều lần khẳng định lệnh cấm sẽ không làm chậm tiến trình AI tại Trung Quốc – thị trường AI lớn thứ hai thế giới – mà ngược lại, sẽ kìm hãm vị thế dẫn đầu công nghệ của Mỹ. Nvidia viết trên mạng xã hội: “Để Mỹ thắng trong cuộc đua AI, nền tảng công nghệ toàn diện của Mỹ phải tiếp tục là tiêu chuẩn toàn cầu".

Dù viện dẫn lý do an ninh quốc gia để siết chặt, ông Trump lại đạt một thỏa thuận với CEO Huang vào tháng 7, cho phép Nvidia bán chip H20 ở Trung Quốc nếu chính phủ Mỹ nhận 15% doanh thu. Thỏa thuận chưa từng có này làm dấy lên nghi ngờ liệu ông Trump có thật sự đặt ưu tiên an ninh quốc gia hay đang tận dụng để gây ảnh hưởng lên doanh nghiệp tư nhân và phục vụ lợi ích thương mại.

Dẫu vậy, quyết định gỡ bỏ lệnh cấm được xem là một thắng lợi cho Nvidia. Huang từng nói thị trường AI Trung Quốc trị giá khoảng 50 tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng 50% mỗi năm. Nghĩa là nếu giữ được nguồn cung, Nvidia có thể thu về hàng trăm tỷ USD doanh thu đến cuối thập kỷ.

Tin xấu mới từ phía Trung Quốc

Ngay sau khi đạt thỏa thuận, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick có những phát biểu khiến Bắc Kinh phẫn nộ. Trả lời CNBC, ông Lutnick nói: “Chúng ta không bán cho họ thứ tốt nhất, cũng không phải thứ nhì hay thứ ba. Tôi nghĩ thứ tư thì được. Chúng ta muốn họ dùng vừa đủ để nghiện công nghệ Mỹ".

Dù thực tế ai cũng biết H20 chỉ là phiên bản giảm sức mạnh so với H100 và H200, nhưng cách diễn đạt coi thường này đã khiến giới lãnh đạo Trung Quốc nổi giận. Không lâu sau, chính phủ Trung Quốc ra lệnh cho các công ty ngừng mua chip H20 với lý do an ninh quốc gia. Theo The Information, Nvidia đã phải dừng sản xuất loại chip này.

Gần đây, Trung Quốc còn cáo buộc Nvidia vi phạm luật chống độc quyền khi thâu tóm hãng Mellanox vào năm 2020. Cơ quan an ninh mạng hàng đầu Bắc Kinh khuyến nghị doanh nghiệp trong nước không mua chip RTX Pro 6000D – vốn phục vụ AI công nghiệp – mà thay vào đó nên dùng sản phẩm nội địa từ Huawei và các hãng Trung Quốc.

Thực tế, các tập đoàn lớn như Alibaba, Tencent hay ByteDance vốn từng là khách hàng lớn của Nvidia, nay cũng đang chuyển dần sang chip trong nước, theo Wall Street Journal. Đây rõ ràng là tin xấu cho Nvidia và cổ đông, vì Trung Quốc khó còn là nguồn doanh thu lớn trong tương lai gần.

Rủi ro 56 tỷ USD tiêu tan

Trước đó, Harsh Kumar (Piper Sandler) từng dự báo Nvidia có thể đạt 56 tỷ USD doanh thu tại Trung Quốc năm tới.

Nhưng kịch bản này nay gần như bất khả thi trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang. Một số chuyên gia thậm chí nghi ngờ Nvidia sẽ không thu được đồng nào từ Trung Quốc trong năm tới.