Theo Reuters, kể từ khi Tổng thống Donald Trump áp dụng mức thuế “ăn miếng đáp trả” từ tháng 4, doanh thu thuế quan đã tăng mạnh. Riêng trong tháng 6, thu được 26,6 tỷ USD – gấp bốn lần mức trung bình thông thường, theo Bộ Tài chính Mỹ.

Mức tăng mạnh này chủ yếu bắt nguồn từ chính sách thuế "đối ứng" (reciprocal tariffs) do Tổng thống Trump áp dụng từ đầu quý 2, gồm thuế suất 10 % áp dụng rộng rãi lên hàng nhập khẩu và mức thuế cao hơn đối với thép, nhôm, ô tô, theo Reuters.

Các ước tính cho thấy Mỹ có thể trở thành quốc gia phát triển duy nhất mà thuế quan chiếm hơn 5% tổng thu ngân sách liên bang, tăng mạnh từ mức 2 % trước đây - một điều hiếm có so với các nền kinh tế tiên tiến khác. Thuế quan giờ đây đang dần trở thành một trong những nguồn thu thuế ổn định nhất và là nguồn thu cao thứ 4 của chính phủ liên bang. Kỳ vọng nếu tốc độ thu tiếp tục như hiện tại, tổng thuế quan cả năm tài khóa có thể đạt ~276,5 tỷ USD, và nếu tính theo năm dương lịch, có thể lên tới 300 tỷ USD

Việc thu được một khoản doanh thu đáng kể từ thuế quan – một khoản “ổn định” như thế – khiến cho việc bãi bỏ loại thuế này trở nên khó khả thi với các chính trị gia, kể cả trong kịch bản có tổng thống mới.

Các nhà phân tích nhận định rằng, trong bối cảnh nợ công Mỹ tiếp tục tăng và chính phủ phải tìm mọi cách củng cố ngân sách, thuế quan – vốn từng là công cụ gây tranh cãi – giờ đây lại được nhìn nhận như một giải pháp tài chính thực dụng.

Tuy nhiên, các chuyên gia cũng cảnh báo, điều này có thể dẫn đến "cơn nghiện thuế quan" – và khi doanh nghiệp và người tiêu dùng điều chỉnh hành vi, khoản thu này có thể suy giảm về lâu dài.

Tác động chính trị và kinh tế lâu dài của chính sách thuế quan Mỹ

Việc thuế quan đang trở thành một nguồn thu ổn định có thể tạo ra thế lưỡng nan cho các chính quyền kế nhiệm, đặc biệt nếu họ muốn hạ nhiệt căng thẳng thương mại hoặc cải thiện quan hệ với các đối tác quốc tế. Khi thuế quan không chỉ là công cụ đối ngoại mà còn góp phần cân đối ngân sách, việc xóa bỏ chúng có thể bị xem là “bỏ phí” một nguồn thu dễ dàng và hữu hiệu.

Đối với người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ, chi phí nhập khẩu cao hơn do thuế quan có thể được chuyển thành giá hàng hóa tăng – góp phần gây áp lực lạm phát. Tuy nhiên, trong môi trường chính trị phân cực hiện nay, việc chống lại các chính sách “nước Mỹ trên hết” dễ khiến các chính trị gia đối mặt với rủi ro bị coi là mềm yếu với Trung Quốc hoặc thiếu quyết đoán trong bảo vệ lợi ích quốc gia.

Một số nhà kinh tế cảnh báo rằng, nếu chính sách thuế quan được duy trì chỉ vì mục tiêu thu ngân sách, Mỹ có thể đánh mất cơ hội xây dựng lại các chuỗi cung ứng hiệu quả và quan hệ thương mại dựa trên hợp tác, thay vì đối đầu.