Tại TP.HCM, hàng ngàn người lao động, công nhân đang mong chờ nhà ở xã hội để an cư lập nghiệp. Tuy nhiên, số lượng dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng lại rất "nhỏ giọt", không đáp ứng được nhu cầu của người dân.

Sở Xây dựng cho biết giai đoạn từ 2016 - 2020, địa phương đã hoàn thành, đưa vào sử dụng 19 dự án, với tổng diện tích đất 24,67 ha, diện tích sàn xây dựng 1,23 triệu m2, quy mô 14.954 căn hộ. Đây là giai đoạn nhà ở xã hội phát triển mạnh mẽ nhất từ trước đến nay.

Tuy nhiên, từ tháng 3/2022 đến nay, thành phố chỉ có 1 dự án hoàn thành và đưa vào sử dụng với diện tích đất 4.299,8 m2, 32.668,4 m2 sàn xây dựng, quy mô 260 căn hộ.

Hiện tại, TP.HCM có 9 dự án nhà ở xã hội đang triển khai với diện tích đất 17,54 ha, 517.689,7 m2 sàn xây dựng, quy mô 6.383 căn hộ. Trong đó, 5 dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2016-2020 và 4 dự án động thổ, khởi công trong năm 2022.

Điều đáng nói, Sở Xây dựng cho biết trong năm 2022 vừa qua, đơn vị đã phối hợp với chủ đầu tư tổ chức lễ khởi công, động thổ 4 dự án nhà ở xã hội và 11 dự án nhà lưu trú. Việc động thổ và khởi công có ý nghĩa chính trị chào mừng các ngày lễ lớn trong năm. Từ đó, các Sở ngành và chính quyền địa phương tập trung thực hiện hoàn tất các thủ tục pháp lý của dự án.

Tuy nhiên, các dự án sau đó đều nằm "đắp chiếu" do vướng chính sách liên quan các luật nhà ở, đất đai, tài sản công. Từ thời điểm khởi công đến nay chỉ mới có 1 dự án hoàn tất thủ tục đầu tư xây dựng (Công ty Cổ phần Bất động sản Nguyên Sơn để xây dựng nhà ở xã hội khối C thuộc Khu dân cư Nguyên Sơn, Bình Chánh). Các dự án còn lại đang thực hiện thủ tục gia hạn tiến độ thực hiện dự án, thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng, điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2000.

Riêng dự án nhà ở xã hội thuộc khu nhà ở phường Long Trường (TP.Thủ Đức), Sở Xây dựng đã báo cáo UBND TP điều chỉnh giảm số lượng căn hộ từ 726 căn xuống còn 558 căn hộ và đã được chấp thuận.

Lãnh đạo một doanh nghiệp bất động sản tại TP.HCM cho biết, trong bối cảnh khan hiếm nguồn cung nhưng cơ hội tiếp cận thông tin làm nhà ở xã hội còn hạn chế. Còn doanh nghiệp tự đi phát triển quỹ đất làm nhà ở xã hội thì không đơn giản vì thủ tục khó hơn nhà ở thương mại.

Doanh nghiệp cũng muốn làm nhà ở xã hội nhưng việc này không phải dễ. Nguồn vốn rất quan trọng nhưng có cơ hội tiếp cận quỹ đất cũng rất quan trọng. Tuy nhiên, việc tiếp cận quỹ đất của doanh nghiệp rất khó.