Ấn Độ cấm xuất khẩu đường, các công ty có công suất luyện đường RE lớn được hưởng lợi?

SSI Research vừa có báo cáo nhanh cập nhật ngành đường với điểm nhấn Chính phủ Ấn Độ đang xem xét cấm xuất khẩu đường cho niên vụ tiếp theo, bắt đầu từ tháng 10/2023. Nguyên nhân chính là để đảm bảo nhu cầu nội địa của Ấn Độ và lo ngại sản lượng yếu (El Nino gây thiếu mưa).

Giá đường thế giới đạt đỉnh 10 năm vào tháng 4/2023, một phần do sản lượng của Ấn Độ giảm (giảm 5% so với cùng kỳ) và xuất khẩu giảm (giảm 46% so với cùng kỳ). Việc này có khả năng tác động tích cực đến giá đường thế giới trong niên vụ 2023/2024.

Ngoài ra, Văn phòng Chính phủ có công văn gửi Bộ Công Thương và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xem xét kiến nghị nhập 600.000 tấn đường gấp đôi so với năm ngoái. Trong năm 2021 và 2022, các công ty trúng thầu trong hạn mức là QNS, SBT và VNM. Phần lớn đường nhập khẩu là đường thô, được sử dụng để sản xuất đường RE.

Trên cơ sở đó, SSI Research kỳ vọng các công ty có công suất luyện đường RE lớn như SBT và QNS được hưởng lợi.

Về tổng quan ngành đường, SSI Research cũng cho biết, giá đường thế giới vượt đỉnh 10 năm. Dự phóng sản lượng của cả Ấn Độ và Trung Quốc được điều chỉnh giảm lần lượt 7% và 10% do điều kiện thời tiết không thuận lợi. Tính đến tháng 4/2023, giá đường thô tăng 56% so với cùng kỳ và 35% so với đầu năm. 

USDA cũng dự báo sản lượng đường dự trữ trên toàn thế giới sẽ giảm 13% so với cùng kỳ trong niên vụ 2022/2023 và tạo áp lực khiến giá đường tiếp tục neo ở mức cao.

Hiện, giá đường trong nước bắt đầu tăng nhờ (i) giá đường thế giới tăng mạnh; và (ii) việc thực hiện chính sách chống trợ cấp chống bán phá giá nhằm bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất trong nước trước đường nhập khẩu từ Thái Lan. 

"Trong tháng 5/2023, giá đường trong nước đạt 20.000 đồng/kg (+12% so với cùng kỳ, +10% so với đầu năm), và chúng tôi cho rằng giá đường tinh luyện sẽ duy trì ở mức này từ Q2/2023, sau khi duy trì mức khoảng 18.000 đồng/kg trong Q1/2023. Chúng tôi kỳ vọng giá đường trong nước tăng sẽ khuyến khích người nông dân quay trở lại trồng mía", chuyên gia SSI Research, bình luận.

Ngoài ra, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến bổ sung thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường. Dự thảo sửa đổi Luật thuế Tiêu thụ Đặc biệt dự kiến trình Quốc hội vào tháng 5/2024. Bộ Tài chính đề xuất bổ sung thuế tiêu thụ đặc biệt đối với "sản phẩm nước giải khát có đường, theo Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN)". 

Vì vậy, SSI Research dự đoán rằng thuế tiêu thụ đặc biệt sẽ ít có tác động đến mức tiêu thụ đường trong nước.

Trước những dự báo này, SSI Research duy trì khuyến nghị KHẢ QUAN đối với cổ phiếu QNS với giá mục tiêu là 52.000 đồng/cổ phiếu (tiềm năng tăng giá là 19%, tổng mức sinh lời là 26%). 

"Trong năm 2024, chúng tôi ước tính lợi nhuận của QNS đạt 1,7 nghìn tỷ đồng (+14% so với cùng kỳ), nhờ mảng đường và điện sinh khối mang lại 812 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế (+34% so với cùng kỳ)", SSI Research, nêu.

Đôn vị này cũng đưa ra khuyến nghị KHẢ QUAN đối với cổ phiếu SLS với giá mục tiêu là 188.000 đồng/cổ phiếu (tiềm năng tăng giá là 16%, tổng mức sinh lời là 27%). SSI Research cho rằng cổ tức tiền mặt cao và giá đường trong nước tăng sẽ giúp thị trường định giá lại cổ phiếu SLS.

Về rủi ro giảm đối với khuyến nghị: Đường nhập lậu có thể gây áp lực lên nguồn cung, và giá đường toàn cầu có thể đảo chiều do nhu cầu yếu hơn dự báo.