Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent hôm thứ Sáu cho biết ông dự kiến sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Malaysia vào tuần tới nhằm ngăn chặn nguy cơ leo thang của cuộc chiến thuế quan Mỹ - Trung.

Hai bộ trưởng cũng đã có cuộc điện đàm vào tối thứ Sáu và đã "thảo luận thẳng thắn và chi tiết về thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc”.

Theo Tân Hoa xã, hai quan chức nhất trí sớm tổ chức vòng đàm phán thương mại mới.

Trước đó trong ngày, Tổng thống Donald Trump đổ lỗi cho Bắc Kinh về bế tắc mới nhất liên quan đến việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát xuất khẩu đối với đất hiếm và nam châm, và đe dọa áp thêm mức thuế 100% đối với hàng nhập khẩu Trung Quốc kể từ ngày 1/11, trừ khi Bắc Kinh dỡ bỏ các biện pháp này.

Ông Trump cũng cảnh báo sẽ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới của Mỹ, có thể chặn nguồn cung “mọi phần mềm quan trọng” sang Trung Quốc. Những động thái này là phản ứng của Washington trước việc Bắc Kinh mở rộng kiểm soát xuất khẩu các nguyên tố đất hiếm - lĩnh vực mà Trung Quốc đang chiếm ưu thế toàn cầu và đóng vai trò thiết yếu trong sản xuất công nghệ.

Ông Trump cũng xác nhận sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong hai tuần tới tại Hàn Quốc, đồng thời bày tỏ sự “ngưỡng mộ” đối với nhà lãnh đạo Trung Quốc. “Tôi nghĩ mọi chuyện rồi sẽ ổn với Trung Quốc, nhưng chúng ta phải có một thỏa thuận công bằng” - ông Trump nói trên chương trình Mornings with Maria của FBN.

Sau đó, khi chuẩn bị dùng bữa trưa tại Nhà Trắng với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để bàn về nỗ lực chấm dứt chiến tranh với Nga, Trump cho biết: “Trung Quốc muốn đối thoại, và chúng tôi cũng muốn như vậy.”

Giọng điệu mềm mỏng hơn và việc xác nhận gặp ông Tập đã giúp xoa dịu tâm lý thị trường, đưa các chỉ số chứng khoán Mỹ phục hồi vào cuối phiên.

WTO kêu gọi hạ nhiệt căng thẳng thương mại

Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala kêu gọi Mỹ và Trung Quốc giảm leo thang căng thẳng, cảnh báo rằng việc “tách rời” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể khiến tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm tới 7% trong dài hạn.

Bà nói rằng WTO “vô cùng lo ngại” về sự leo thang căng thẳng mới nhất và đã trao đổi với quan chức hai nước để thúc đẩy đối thoại.

Tuy nhiên, căng thẳng vẫn ở mức cao dù ông Trump và ông Tập chuẩn bị gặp mặt.

Trong phát biểu gửi Ủy ban điều hành IMF hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent chỉ trích mô hình kinh tế do nhà nước dẫn dắt của Trung Quốc, kêu gọi IMF và Ngân hàng Thế giới cứng rắn hơn với “sự mất cân đối đối ngoại và nội tại” cũng như các chính sách công nghiệp giúp Trung Quốc tạo ra năng lực sản xuất dư thừa đang tràn ngập thị trường toàn cầu bằng hàng giá rẻ.

Đáp lại, Bộ Thương mại Trung Quốc cáo buộc Mỹ “làm suy yếu hệ thống thương mại đa phương dựa trên luật lệ” kể từ khi chính quyền Trump lên nắm quyền vào năm 2025, đồng thời tuyên bố sẽ tăng cường sử dụng cơ chế giải quyết tranh chấp tại WTO.

Bắc Kinh cũng kêu gọi Washington dỡ bỏ các biện pháp vi phạm nguyên tắc không phân biệt đối xử và điều chỉnh chính sách công nghiệp, an ninh của mình cho phù hợp với nghĩa vụ WTO.

Trước đó, ông Bessent còn cáo buộc một trợ lý cấp cao của ông Hà là “mất kiểm soát” trong các cuộc trao đổi gần đây với đoàn đàm phán Mỹ - phát biểu mà Trung Quốc hôm thứ Sáu cho rằng “xuyên tạc nghiêm trọng sự thật”.

Giám đốc IMF Kristalina Georgieva cùng ngày bày tỏ hy vọng Mỹ và Trung Quốc có thể đạt được thỏa thuận để tránh việc gián đoạn nguồn cung đất hiếm cho nền kinh tế toàn cầu, cảnh báo rằng các hạn chế như vậy “sẽ tác động đáng kể đến tăng trưởng”.

Bà nói trong cuộc họp báo bên lề Hội nghị thường niên IMF – WB tại Washington rằng kịch bản này sẽ làm gia tăng bất ổn và làm tổn thương triển vọng tăng trưởng vốn đã yếu của kinh tế thế giới: “Cảm giác lo lắng vẫn còn, vì hiệu suất của nền kinh tế toàn cầu chưa đạt kỳ vọng, và một đám mây bất định dày đặc vẫn bao phủ - sự bất định ấy dường như đã trở thành ‘bình thường mới’”.