Sở Xây dựng TP.HCM vừa có văn bản hướng dẫn cụ thể việc xác định khoảng cách từ nhà ở đến nơi làm việc, làm căn cứ xét điều kiện mua, thuê mua nhà ở xã hội theo Quyết định 17/2025/QĐ-UBND của UBND TP.HCM. Đây là nội dung then chốt nhằm tháo gỡ vướng mắc trong quá trình xét duyệt hồ sơ, vốn từng phát sinh cách hiểu và áp dụng khác nhau giữa các địa phương, chủ đầu tư.

Theo hướng dẫn, việc xác định khoảng cách phải được thực hiện thông qua Bản đồ số TP.HCM, đo theo lộ trình giao thông thực tế, lựa chọn phương tiện di chuyển bằng xe máy. Điểm xuất phát là nhà ở thuộc sở hữu của người đăng ký, điểm đến là nơi làm việc được xác nhận trong hợp đồng lao động hoặc văn bản của đơn vị sử dụng lao động. Kết quả đo được tính bằng km và là căn cứ pháp lý để xét điều kiện “nhà ở xa nơi làm việc”.

TP.HCM hướng dẫn xác định tiêu chí “nhà ở xa nơi làm việc” để xét mua nhà ở xã hội. Ảnh: Gia Linh

Cụ thể, người có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách nơi làm việc từ 14,5km trở lên (chênh lệch không quá 0,5km) vẫn có thể được xem xét hưởng chính sách nhà ở xã hội. Trường hợp nhà ở thuộc địa bàn xã, khoảng cách tối thiểu được nâng lên từ 20km trở lên. Đồng thời, dự án nhà ở xã hội dự kiến mua hoặc thuê mua phải có vị trí gần nơi làm việc hơn so với nhà ở hiện tại.

Người có nhu cầu phải lập cam kết về điều kiện nhà ở, kê khai đầy đủ thông tin pháp lý liên quan đến nhà ở hiện hữu và chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của hồ sơ. Hồ sơ sau đó được UBND phường, xã xác nhận trước khi chuyển cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để rà soát, tổng hợp và gửi Sở Xây dựng kiểm tra.

Từ góc độ kinh tế xã hội, việc chuẩn hóa tiêu chí khoảng cách được kỳ vọng sẽ giúp chính sách nhà ở xã hội đi đúng mục tiêu hỗ trợ người lao động thực sự gặp khó khăn về chỗ ở gần nơi làm việc, thay vì bị lợi dụng bởi các trường hợp sở hữu nhà ở nhưng không phù hợp nhu cầu đi lại. Qua đó, chính sách không chỉ góp phần giảm chi phí sinh hoạt, chi phí giao thông cho người lao động, mà còn giúp nâng cao hiệu quả phân bổ quỹ nhà ở xã hội, một nguồn lực còn hạn chế tại TP.HCM.

Trong bối cảnh thành phố đang thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội gắn với quy hoạch đô thị và giao thông, hướng dẫn lần này được đánh giá là bước đi cần thiết để tăng tính minh bạch, công bằng và hiệu quả kinh tế của chính sách, đặc biệt trong giai đoạn từ nay đến năm 2030, thời điểm nhu cầu nhà ở của lực lượng lao động đô thị dự báo tiếp tục tăng cao.