Năm 2023 thế giới sẽ vẫn gặp khủng hoảng lương thực. Ảnh: National Geographic.
Theo Reuters, các mặt hàng lương thực chủ lực như gạo và lúa mì được đánh giá khó có thể bổ sung vào lượng hàng tồn kho đã cạn kiệt, ít nhất là trong nửa đầu năm 2023. Ở khu vực Mỹ - Latin và Đông Nam Á, các loại cây trồng sản xuất dầu ăn cũng đang gặp thời tiết bất lợi.
Cùng với đó, nhiều quốc gia thế giới đang phải đối mặt với khủng hoảng lương thực, đặc biệt là các quốc gia nghèo hơn ở châu Phi và châu Á, nơi nạn đói và suy dinh dưỡng vẫn đang hoành hành.
Ole Houe, Giám đốc Tư vấn tại công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities ở Sydney, cho biết: "Thế giới cần những vụ mùa kỷ lục mới có thể đáp ứng nhu cầu toàn cầu. Nhưng giai đoạn này, nếu chúng ta nhìn vào triển vọng sản xuất ngũ cốc và hạt có dầu trên toàn cầu, điều đó có vẻ rất khó xảy ra".
Giá nhiều loại lương thực lên mức kỷ lục
Theo Reuters, chi phí nhập khẩu thực phẩm năm 2022 chắc chắn sẽ đạt kỷ lục gần 2.000 tỷ USD, buộc các nước nghèo phải cắt giảm chi tiêu.
Chi phí nhập khẩu thực phẩm năm 2022 sẽ đạt kỷ lục gần 2.000 tỷ USD. Ảnh: Business Recorder.
Vào tháng 3, giá hợp đồng lúa mì tương lai Chicago đã tăng lên mức cao nhất mọi thời đại là 13,64 USD/giạ, sau khi Nga tấn công nhà xuất khẩu ngũ cốc chủ chốt của thế giới là Ukraine. Điều này đã làm giảm nguồn cung, vốn đã bị ảnh hưởng bởi thời tiết bất lợi và các hạn chế sau đại dịch.
Giá ngô và đậu tương cũng tăng lên mức cao nhất trong một thập kỷ, trong khi giá dầu cọ thô tăng lên mức cao kỷ lục.
Mặc dù đến nay, giá lúa mì đã giảm xuống mức trước chiến tranh, và dầu cọ cũng giảm khoảng 40%, nhưng trước những lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu, các hạn chế Covid-19 của Trung Quốc... giá lương thực có nguy cơ lại tăng trở lại.
Mặc dù giá lúa mì, ngô và dầu cọ tương lai đã giảm từ mức cao kỷ lục, nhưng giá trên thị trường bán lẻ vẫn tăng và nguồn cung thì khan hiếm. Vì vậy, thị trường lương thực đầu năm 2023 được dự báo sẽ gặp vô vàn khó khăn.
Lo ngại đó lại càng có cơ sở khi lũ lụt hoành hành tại Australia, nước xuất khẩu lúa mì lớn thứ hai thế giới, trong những tuần gần đây. Lũ lụt đã gây thiệt hại lớn cho vụ mùa đang chuẩn bị thu hoạch.
Ngoài ra, hạn hán tại Argentina dự kiến sẽ làm mất gần 40% vụ thu hoạch lúa mì cuối năm. Thiếu mưa ở vùng đồng bằng Mỹ cũng khiến vụ mùa đông có sản lượng thấp nhất kể từ năm 2012. Điều này sẽ làm giảm nguồn cung lúa mì toàn cầu trong nửa đầu năm 2023.
Kịch bản đầu năm mới không sáng sủa
Đối với gạo, giá dự kiến sẽ duy trì ở mức cao khi Ấn Độ, nhà cung cấp lớn nhất thế giới, vẫn giữ nguyên mức thuế áp đặt vào đầu năm 2022.
Đối với gạo, giá dự kiến sẽ duy trì ở mức cao. Ảnh: Reuters.
“Gạo có sẵn ở hầu hết nước xuất khẩu khá ít, ngoại trừ Ấn Độ, nhưng nước này đã áp thuế xuất khẩu để giảm doanh số bán hàng. Nếu chúng ta gặp cú sốc sản xuất ở bất kỳ quốc gia xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng đầu nào, thì thị trường sẽ tăng giá”, một thương nhân tại Singapore cho biết.
Triển vọng đối với ngô và đậu tương ở Nam Mỹ cũng không tươi sáng hơn khi vụ thu hoạch vào đầu năm 2023 gặp tình trạng khô hạn ở một số vùng tại Brazil, nước xuất khẩu đậu hàng đầu thế giới, càng làm gia tăng lo ngại.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, nguồn cung nội địa của nước này đối với các loại cây trồng chính bao gồm ngô, đậu tương và lúa mì dự kiến sẽ duy trì ổn định vào năm 2023.
Nhưng cơ quan này cũng dự báo nguồn cung ngô của Mỹ sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong một thập kỷ trước vụ thu hoạch năm 2023, dự trữ đậu tương ở mức thấp nhất trong 7 năm và dự trữ lúa mì cuối kỳ được dự báo ở mức thấp nhất trong 15 năm.
Dầu cọ, loại dầu ăn được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới, đang bị ảnh hưởng bởi các cơn bão nhiệt đới trên khắp Đông Nam Á. Ngoài ra, chi phí phân bón cao cũng dẫn tới sản lượng dầu sẽ ít đi.
“Mặc dù người dân trên thế giới đã cố năng tăng năng suất, trồng nhiều loại cây hơn nhưng có vẻ như sản lượng sẽ vẫn giảm do thời tiết bất lợi và các yếu tố khác. Vì vậy, sản lượng đầu năm 2023 khó có thể đủ cho toàn cầu”, Ole Houe, Giám đốc Tư vấn tại công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities ở Sydney, cho hay.
